SOŁTYS
< Poprzednie | Następne > |
SOŁTYS (scultetus, Schultheiß, Vogt). Początkowo, z ramienia książąt Pomorza Gdańskiego, zwierzchnik niemieckiej gminy miejskiej, następnie miasta lokowanego na prawie lubeckim ( Stare Miasto), o rozległych uprawnieniach, przewodniczący organu sądowego (bez nieznanych prawu lubeckiemu ławników), którego rola z czasem malała na rzecz Rady Miejskiej. Pierwszy sołtys, Herman (wzmiankowany w 1227), najprawdopodobniej pochodził z przybyłych osadników niemieckich. W 2. połowie XIII wieku i początku XIV wieku sołtys występuje w otoczeniu członków rady (początkowo określanych jako mieszkańcy cives, od 1274 roku jako rajcy consules). Do likwidacji urzędu doszło prawdopodobnie w 1342, przy lokacji Głównego Miasta Gdańska na prawie chełmińskim, nie przewidującym tej funkcji i wprowadzającym miejski organ sądowy w formie ławy miejskiej pod przewodnictwem sędziego wybieranego z grona rajców. Pewnej kontynuacji urzędu sołtysa upatrywać można w podsędku ( sędzia).