Okładka żywota św. Wojciecha Jana Kanapariusza
IOANNES CANAPARIUS (Jan Kanapariusz) (połowa X wieku – 12 X 1004), mnich zakonu benedyktynów z rzymskiego klasztoru św. Bonifacego i św. Aleksego na Awentynie, opat, domniemany autor najstarszego żywota
św. Wojciecha. Pochodził z możnego domu, po złożeniu profesji przyjął imię Jan (Johannes), mnich biegły w filozofii, ojciec (
pater). W klasztorze zapewne pełnił urząd szafarza (piwniczego), stąd przydomek Canaparius (
canapa – spiżarnia, piwnica;
canaparius – piwniczy). Mógł należeć do pierwszego konwentu w założonym w roku 977 klasztorze na Awentynie. Tam też za radą eremity Nilusa (Nila) przybył w 989 bp Wojciech, który w 990 przyjął profesję. Znał zatem bp. Wojciecha, a szczegóły z życia i estyma, z jaką pisze o świętym, świadczą, że byli zaprzyjaźnieni. Cieszył się też poważaniem nie tylko w klasztorze, ale także względami Nilusa. Po objęciu przez Leona, opata na Awentynie, arcybiskupstwa w Rawennie (około lat 998 – 999) został wybrany opatem. W roku 998 rozpoczął spisywanie żywota św. Wojciecha, niewykluczone, że na polecenie Grzegorza V, skończył w 999, już po śmierci papieża. W żywocie tym po raz pierwszy w źródłach pisanych wymieniony został Gdańsk:
urbs Gyddanyzc (
żywoty św. Wojciecha). Jego imię nosi ulica w Oliwie.
MAB