BASZTA JACEK
| < Poprzednie | Następne > |
BASZTA JACEK, u zbiegu obecnej ul. Podwale Staromiejskie i Pańskiej. Początki budowy sięgają 3. ćwierci XIV wieku, ostateczny kształt uzyskała w początku XV wieku. Ośmioboczna, ceglana, nakryta dachem namiotowym, znajdowała się w północno-zachodnim narożniku murów obronnych Głównego Miasta Gdańska. Najwyższa ze średniowiecznych baszt gdańskich (wysokość 36 m, 8 kondygnacji naziemnych), loch dostępny za pomocą drabiny. Grubość murów w kondygnacji przyziemia wynosi około 2 m. W roku 1582 dominikanie z sąsiedniego klasztoru w ramach rekompensaty za majątek utracony w czasie rozruchów z 1577 wysuwali wobec Rady Miejskiej żądania przyznania im baszty. Zrezygnowali po wielu arbitrażach w 1584, kiedy Rada Miejska zobowiązała się nie przechowywać tam prochu i amunicji, udostępniać ją dominikanom na każde życzenie, a w razie zburzenia wybudować w jej miejsce na własny koszt mur obronny. W latach 1701–1741 po baszcie Dominikańskiej przejęła nazwę Kiek in de Kök („Patrz do Kuchni”), ponieważ widać z niej było spiżarnię i kuchnię klasztoru dominikanów, i nosiła ją do roku 1945. Obecna nazwa nawiązuje do św. Jacka, założyciela zgromadzenia polskich dominikanów. Górną kondygnację stanowią wystające przed lico murów ceglane arkady, wsparte na ceglanych konsolach. Nad arkadami znajdowały się do XVI wieku machikuły. W roku 1945 zniszczeniu uległ dach i górne części murów, wypalone zostało wnętrze. Odbudowana zgodnie ze stanem z roku 1556.
