KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU. Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) q administracji komunalnej. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 roku w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego. W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim (q Muzeum Narodowe), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 roku q Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. Przedsiębiorstwo to po 1955 przejęło większość prac przy odbudowie, rekonstrukcji zabytkowych gdańskich obiektów oraz konserwacji najcenniejszych dzieł gdańskiej sztuki. Zadania miejskich konserwatorów są ustalane między WKZ a władzami Gdańska. Obecnie np. w gestii WKZ znajdują się obiekty zlokalizowane w granicach historycznych Gdańska, pozostałymi zajmuje się referat Ochrony Zabytków Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
CzB
Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (1946–2012)*
| 1946–1951
|
prof. dr hab. q Jan Borowski
|
| 1951–1958
|
mgr q Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski)
|
| 1958–1961
|
mgr q Henryk Raczyniewski
|
| 1961–1967
|
mgr q Barbara Roll
|
| 1967–1973
|
mgr inż. arch. q Tadeusz Chrzanowski
|
| 1973–1975
|
mgr Mirosław Zeidler
|
| 1975–1979
|
mgr q Czesława Betlejewska
|
| 1979–1980
|
mgr Mirosław Zeidler
|
| 1981–1991
|
mgr inż. architekt q Tadeusz Chrzanowski
|
| 1991–2003
|
dr inż. architekt q Marcin Gawlicki
|
| 2003–2004
|
mgr Grzegorz Jerzy Budnik
|
| 2004–
|
dr Marian Kwapiński
|
* Województwa gdańskiego 1946–1999; od 15 III 1999 województwa pomorskiego.
CzB
|
Tabela: Miejscy Konserwatorzy Zabytków w Gdańsku (1955–2012)
