BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH. Główne Miasto. W latach 1342–1457 q Rada Miejska dzieliła się na zasiadającą i ogólną, a burmistrzów miała 4 (niekiedy mniej). Wybierano ich dożywotnio z grona rajców; 2 zasiadało w aktualnej radzie, pozostali w radzie ogólnej. Stosowano 2-letni cykl urzędowania: pierwszy burmistrz (Praeses) po roku ustępował z urzędu i przechodził po 2 latach z rady zasiadającej do radu ogólnej. Jego zastępca (Compan) przejmował funkcje pierwszego burmistrza, a na jego miejsce wchodził do rady zasiadającej burmistrz, który przed 2 laty pełnił funkcję pierwszego burmistrza i przez ostatnie 2 lata przynależał do rady ogólnej. W wyjątkowych okolicznościach model ten ulegał zmianom. Od roku 1458 (zlikwidowanie rady zasiadającej) do 1792 istniała tylko rada ogólna, złożona z 4 burmistrzów i 14 rajców (plus 5 ze Starego Miasta). W cyklu rocznym następowała zmiana: pierwszy burmistrz prowadził urząd prezydującego burmistrza, któremu podlegały m.in. sprawy zewnętrzne miasta, oraz pełnił funkcje administracyjno-sądowe. Drugi burmistrz pełnił urząd wiceprezydującego burmistrza, zastępując pierwszego w jego głównych funkcjach miejskich, oraz sprawował władzę cywilno-sądową na podległym sobie terenie. Trzeci burmistrz pełnił urząd prezydenta wojennego, sprawował nadzór nad wojskiem miejskim i przewodniczył Radzie Wojennej. Czwarty burmistrz pełnił urząd nadstrażnika (Oberwachherr) i z tej racji przewodniczył strażom miejskim. Strukturę administracyjną Głównego Miasta przedrozbiorowego zastosowano z pewnymi modyfikacjami w q I Wolnym Mieście Gdańsku (WMG; 1807–1813/1814) wraz z 4 burmistrzami z nieco zmienionymi kompetencjami.
Stare Miasto. W latach 1377–1454 istniał podobny model jak w Głównym Mieście z podziałem na 2 rady (zasiadającą i ogólną) z 4 burmistrzami, z rocznym cyklem zmiany urzędów i wyborów. Po likwidacji samodzielności Rady Starego Miasta (1454) miasto reprezentował wybierany corocznie rajca (q prezydent Starego Miasta), używający w latach 1644–1792 tytułu rzecznika rady (Wortführender Herr). Kwestia kompetencji burmistrza Starego Miasta nie jest dokładnie znana.
Młode Miasto. W latach 1387–1454/1455 istniały najprawdopodobniej 2 rady (zasiadająca i ogólna) z 2 burmistrzami urzędującymi i podobną organizacją wewnętrzną rad o zmniejszonym składzie. Kwestie wyboru burmistrzów, ich kadencji i kompetencji nie są bliżej znane.
Do 1945. Po zajęciu Gdańska przez państwo pruskie w wyniku I rozbioru Polski w roku 1793 jako organ władzy wykonawczej Zarządu Miasta (Magistratu) w miejsce urzędu burmistrza powołano urząd q prezydenta. Urząd burmistrza przywrócono w okresie I WMG, po powrocie Gdańska pod panowanie pruskie od roku 1814: władza wykonawcza przeszła w gestię Zarządu Miasta (Magistratu), kierowanego przez wybieranego przez Radę Miejską nadburmistrza, zatwierdzanego przez króla. W skład Zarządu Miasta wchodził m.in. burmistrz jako szef miejskiej administracji. System obowiązywał w Gdańsku do 30 IV 1921 (do powstania q II WMG, z prezydentem na czele q Senatu) i następnie w okresie II wojny światowej. Od 1 XI 1939 – 30 III 1945 nadburmistrzem Gdańska był q Georg Lippke, burmistrzem q Hermann Marzian. Po roku 1945 w Gdańsku nie było już urzędu burmistrza. JZ
Tabela: Burmistrzowie Głównego, Starego i Młodego Miasta oraz I WMG (1342–1813/1814)
Nadburmistrzowie Gdańska w latach 1814–1920
19 II 1814 – 28 III 1850
|
q Joachim Heinrich Weickhmann
|
styczeń 1851 – 29 XII 1862
|
q Karl August Groddeck
|
6 I 1863 – 30 VI 1890
|
q Leopold von Winter
|
8 I 1891 – 21 I 1896
|
q Karl Adolf Baumbach
|
14 VIII 1896 – 30 XI 1902
|
q Clemens Gottlieb Delbrück
|
20 IV 1903 – 8 II 1910
|
q Heinrich Ehlers
|
12 VIII 1910 – 8 X 1918
|
q Heinrich Scholtz
|
19 II 1919 – 6 XII 1920
|
q Heinrich Friedrich Wilhelm Sahm
|
MrGl
|
Burmistrzowie Gdańska w latach 1814–1921
1814–1820
|
q Johann Wilhelm Wernsdorff
|
1820–1827
|
q Carl Gottlieb Döring
|
1827–1836
|
q Georg Alexander Lankau
|
1836–1842
|
q Friedrich Gotthold Siewert
|
1842–1846
|
q Carl Georg Adolph Jacobi
|
1847–1862
|
q Samuel Friedrich Schumann
|
1863–1875
|
q Johann Heinrich Lintz
|
1876–1877
|
q Carl Mackbach
|
1878–1894
|
q Albrecht Bruno Hagemann
|
1895–1910
|
q OttoTrampe
|
1910–1921
|
q Hugo Bail
|
MrGl
|