WALENTYNOWICZ WŁADYSŁAW, rektor Wyższej Szkoły Muzycznej
| < Poprzednie | Następne > |
WŁADYSŁAW WALENTYNOWICZ (24 VIII 1902 Jarańsk, gubernia permska, Ural, Rosja – 25 III 1999 Sopot), pianista, kompozytor, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (PWSM). Syn Heleny z Wojszyłłów (1875–1956) i chemika często zmieniającego pracę i z rodziną miejsce zamieszkania (Wiatka (Kirow), Szadryńsk na Syberii - gdzie zdał maturę, Tomsk, Omsk, Barnauł). Stryjeczny brat Mariana (20 I 1896 Petersburg – 26 VIII 1967 Warszawa), prekursora komiksu w Polsce, twórcy postaci Koziołka-Matołka. Muzyki uczył się początkowo od matki, następnie na Syberii – w 1919 zapisał się do szkoły muzycznej w Tomsku gdzie brał lekcje fortepianu u Jadwigi Szabłowskiej-Gedeonowej, pracując w mechanicznej fabryce obuwia przy frezarce do toczenia butów żołnierskich. Następnie pracował w Wydziale Statystyki Miejskiej Rady Narodowej oraz kontynuował naukę muzyki w Technikum Muzycznym w Barnaule, które ukończył w 1922. Z ramienia szkoły został tam zatrudniony jako ilustrator w niemym kinie na statku "Krasnaja Sibir", który miał odbyć polityczno-edukacyjny rejs po Obie i Irtyszu, i dopłynąć do jeziora Zajsan Nor u podnóża południowych stoków gór Ałtajskich. Wstąpił do Szkoły Muzycznej Gniesinych w Moskwie (fortepian pod kierunkiem Heleny Gniesiny, solfeż u Aleksandra Greczaninowa i harmonia u Reinholda Gliera), zarabiając na utrzymanie jako pianista w kawiarniach, później jako korepetytor w operetce Nikołaja Dariała.
Po przyjeździe do Polski (1923) studiował w Konserwatorium Warszawskim (1924–1930) w klasie fortepianu Antoniego Dobkiewicza, następnie u Józefa Turczyńskiego, Zofii Rabcewiczowej i Wiktora Chrapowickiego oraz teorię i kompozycję u Kazimierza Sikorskiego. Przed II wojną światową występował na estradach w kraju, w Filharmonii Warszawskiej oraz w Polskim Radiu jako akompaniator i solista. Był współzałożycielem (1931) warszawskiego Kolegium Muzycznego, które prowadził do 1939. Jego kompozycje z lat 1931–1939 w większości zaginęły. W czasie okupacji grywał w warszawskich lokalach „Cafe Club”, „Kolorowa”, „Złoty Ul”, udzielał lekcji prywatnych. Podczas powstania warszawskiego wraz z żoną i dwójką dzieci został wywieziony do obozu w Burgweide, następnie do pracy w fabryce lnu w Michelsdorfie. 23 V 1945 wrócił do Warszawy i został oddelegowany przez Departament Szkolnictwa Muzycznego, Kultury i Sztuki do Gdańska w celu organizowania szkolnictwa muzycznego.
W Gdańsku przebywał od 8 VI 1945, między innymi ze Zbigniewem Turskim (21 X 1908 Warszawa – 7 I 1979 Otwock), kompozytorem i dyrygentem, złotym medalistą Olimpijskiego Konkursu Sztuki i Literatury w dziedzinie muzyki na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Londynie w 1948, który do 1946 współorganizował Filharmonię Bałtycką, będąc pierwszym dyrygentem jej orkiestry. Był organizatorem tutejszego życia muzycznego: założycielem Gdańskiego Instytutu Muzycznego w Sopocie (otwartego 22 VII 1945, podzielonego następnie na szkoły muzyczne), Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków w Gdańsku, Gdańskiego Towarzystwa Muzycznego, Związku Kompozytorów Polskich w Gdańsku, recenzentem muzycznym „Dziennika Bałtyckiego”. W 1950 związał się z PWSM, wówczas z siedzibą w Sopocie (1951–1952 rektor, 1952–1972 dziekan Wydziału Instrumentalnego). Po przejściu na emeryturę (1972) nadal pracował do 1979.
W ramach organizacji życia muzycznego zajmował się także opracowywaniem muzycznym spektakli, m.in. wieczoru poezji i muzyki Włócz się poezjo, włócz w Teatrze Dramatycznym Marynarki Wojennej w Gdyni (1 XI 1945), montażu W krainie bajek w Teatrze Dramatycznym Województwa Gdańskiego w Sopocie (27 I 1946), Żołnierza Królowej Madagaskaru Juliana Tuwima w reżyserii Ludwika Sempolińskiego w Teatrze Wybrzeże (18 VI 1949), Barberynę Alfreda de Musseta w reżyserii Stanisława Kwaskowskiego w Teatrze Wybrzeże (16 IX 1950, którą obaj powtórzyli w Teatrze Ludowym w Warszawie 4 II 1960), Fantazego Juliusza Słowackiego w reżyserii Dobiesława Damięckiego w Teatrze Wybrzeże (3 XII 1950), Trzech braci Czing Libuše Tittelbachovej w reżyserii Tadeusza Bołgatego ( Jan Gosk) w Teatrze Lalek (obecnie Miejski Teatr „Miniatura”) w Gdańsku (14 IV 1956).
Stworzył około stu kompozycji: fortepianowych, wokalnych i instrumentalnych; solowych i kameralnych. W 1957 otrzymał Nagrodę Przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku w dziedzinie muzyki, w 1971 Nagrodę Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej za całokształt twórczości kompozytorskiej i działalność pedagogiczną.
Żonaty z Marią Honoratą z domu Biernacką (1915 – 6 II 2003 Sopot), ojciec trójki dzieci. Pochowany na Cmentarzu Katolickim w Sopocie.
