ROLEWSKI FRANCISZEK, proboszcz Garnizonu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
FRANCISZEK ROLEWSKI (15 VIII 1916 Łążek, pow. Świecie – 30 III 1993 Gdańsk), ksiądz rzymskokatolicki, proboszcz Garnizonu Gdańskiego. Syn rolnika Antoniego i Weroniki. Uczył się w szkołach w Grudziądzu, w latach 1936–1937 przebywał na dywizyjnym kursie podchorążych rezerwy przy 65. Starogardzkim Pułku Piechoty w Grudziądzu. Przez rok pracował jako urzędnik celny na Śląsku, po czym w 1938 podjął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Podczas II wojny światowej aresztowany przez Gestapo w Grudziądzu (1940 lub 1942). W latach 1943–1945 więzień w obozie koncentracyjnym w Mauthausen, gdzie poddawany był pseudomedycznym eksperymentom.
Po wyzwoleniu obozu i powrocie do Polski w 1945 kontynuował studia duchowne w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie, gdzie 1 II 1948 otrzymał święcenia kapłańskie. Pracował jako wikariusz i katecheta w parafiach w Gdyni-Chyloni, w Pelplinie i Tczewie, następnie skierowany został do pracy w Gdańsku. W połowie 1948 zgłosił chęć wstąpienia do Ludowego Wojska Polskiego, zbliżył się do powstającego ruchu „księży patriotów”. Po aresztowaniu ks. Władysława Żebrackiego – 3 XI 1949 – objął stanowisko tzw. kapelana zastępczego wojskowego przy kościele garnizonowym św. Apostołów Piotra i Pawła w Gdańsku-Wrzeszczu. Od 16 VI 1950 był etatowym proboszczem garnizonu w stopniu kapitana, a od 1956 – majora. Na stanowisku tym pozostał do 12 VII 1960.
Był najdłużej urzędującym kapłanem w tym kościele po II wojnie światowej. Zaniedbywał jednak obowiązki duszpasterskie, wchodził w konflikty z kurią diecezjalną, wiernymi i duchowieństwem diecezjalnym. Aktywny członek Okręgowej Komisji Księży przy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Gdańsku (m.in. sekretarz prezydium), następnie Komisji Duchownych i Świeckich Działaczy Katolickich. Znalazł się także w diecezjalnym (gdańskim) tzw. zarządzie przymusowym Caritasu, po przejęciu tej organizacji przez państwo w 1950. W latach 1959–1960 był sekretarzem Wojewódzkiego Koła Księży przy Zrzeszeniu Katolików Caritas w Gdańsku, którego siedziba przez jakiś czas znajdowała się na plebanii kościoła garnizonowego.
W związku z pogłębiającymi się konfliktami z władzami świeckimi i pozostałymi kapelanami wojskowymi – w czerwcu 1960 został odwołany ze stanowiska. Od lipca 1960 do grudnia 1961 formalnie kapelan przy kościele garnizonowym w Chełmnie. 3 XII 1960 aresztowany, a następnie wyrokiem Sądu Marynarki Wojennej w Gdyni z 14 X 1961 skazany za nadużycia finansowe i przywłaszczenie mienia społecznego na karę dwóch lat więzienia, 15 000 zł grzywny oraz degradację do stopnia szeregowca. Przeniesiony do rezerwy w 1962.
Opuścił więzienie po półtora roku, powrócił do diecezji chełmińskiej, początkowo pozostając na urlopie. W latach 1965–1966 był administratorem parafii w Przyjaźni, od 1967 ponownie urlopowany. Mieszkał głównie w Gdańsku i Tczewie, gdzie dorywczo pomagał w duszpasterstwie parafialnym. Odznaczony Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi.
