GLASER ALEXANDER, pastor kościoła św. Barbary

< Poprzednie

Następne >

Zegar Alexandra Glasera (po licznych renowcjach) na cokole południowo-wschodniej wieżyczki Ratusza Głównego Miasta Gdańska, u góry napis: Vumbra svunt dies nostri (Cieniem są dni nasze), zaginął napis u dołu tarczy M. Alexander Glaservs f.[fecit] et ddic (dedicavit) (Aleksander Glaserius wykonał i ofiarował)

ALEXANDER GLASER (Glaserus) (15 VI 1534 Wartenburg (Barczewo, Warmia) – 1594 Gdańsk), pastor kościoła św. Barbary, meloman, bibliofil i gnomik. Od 1557 student teologii w Wittenberdze jako stypendysta gdańskiej Rady Miejskiej, naukę ukończył z tytułem magistra. Od 1560 w Gdańsku, do śmierci pastor kościoła św. Barbary.

Wraz z Johannem Weidnerem i profesorem Gimnazjum Gdańskiego Ambrosiusem Stübnerem opublikował rozprawę teologiczną Christliche Erinnerung aus Gottes Wort, in diesen Sterbens-Läufften (Chrześcijańskie wspomnienie Słowa Bożego, w tych chwilach umierania; Danzig 1564). Gromadził druki muzyczne Orlanda di Lassa, Cipriana di Rore, Michaela Tonsora, Jeana de Castro, Paola Animuccii. W 1588 twórca (w Archiwum Państwowym w Gdańsku zachował się opracowany przez niego kolorowy projekt) zegara słonecznego na Ratuszu Głównego Miasta Gdańska, zawieszonego tam rok później. W 1597 jego zbiory książek nabyła powstała rok wcześniej Biblioteka Rady Miejskiej.

Od 10 XII 1561 żonaty, ojciec pięciorga dzieci. Syn David zmarł bezżennie i został pochowany 19 VI 1600 w kościele św. Barbary. Na ślub córki Anny (pochowana 30 XI 1626 w wieku 62 lat w kościele Najświętszej Marii Panny w grobie nr 260) 19 V 1591 tamże z Hansem Wendtem najstarsze znane epitalamium muzyczne skomponował Johannes Wanning (Epithalamium in honorem nuptiarum […] Ioannis Wendi & Annae […] Alexandri Glaseri filia…). Syn 3 Alexander od 1581 był uczniem Gimnazjum Akademickiego, później żonaty. Córka Catharina (pochowana 4 IX 1602 w kościele NMP w grobie nr 235) 28 X 1597 poślubiła tamże aptekarza Antona Kühna (pochowany tamże w 1602 w grobie nr 366) i urodziła mu ochrzczonego tamże 4 I 1600 syna Alexandra. Syn Hans od 1598 studiował w Wittenberdze, w 1601 otrzymał od Rady Miasta Gdańska 100 florenów stypenium, o ponowne wsparcie prosił w 1605, studiując w Bazylei, mieszkał później w Chełmnie (Culm) i był żonaty. JANSZ

Bibliografia:
Januszajtis Andrzej, History of Science in Gdańsk, „Task Quarterly” 2021, vol. 25, nr 1, s. 7–120.
Leszczyńska Agnieszka, The Beginnings of Musical Italianità in Gdańsk and Elbląg of the Renaissance Era, „Musicology Today” 2013, vol. 10, s. 4–5.
Praetorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ…, Danzig und Leipzig, s. 15.
Prószyńska Zuzanna, Słownik gdańskich zegarmistrzów i gnomoników, w: Zegary gdańskie, red. Zuzanna Prószyńska, Ewa Barylewska-Szymańska, Dariusz Kaczor, Wojciech Szymański, Gdańsk 2005.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 62.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 297; 3, 187; 5, 165.