NEANDER GOTTFRIED, kaznodzieja kościoła Bożego Ciała

GOTTFRIED NEANDER (NEUMANN) (chrzest 13 II 1675 Gdańsk, – 2 IV 1730), pastor kościoła Bożego Ciała. Ochrzczony w tymże kościele, wnuk Johanna przybyłego z Nowego Stawu (Newteich in Preußen), który 27 X 16440 otrzymał kupieckie obywatelstwo Gdańska, jeden z pięciorga dzieci Constantina, farbiarza jedwabiu przy Bramie Wyżynnej od 11 VII 1679 mającego potwierdzone obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), oraz jego drugiej żony, poślubionej 1674 w kościele Bożego Ciała wdowy po Arndzie van de Damm (1620–1674), Marii Elisabeth, córki Johanna von der Pepilier. Brat m.in. Benjamina Neumanna (2 II 1673 Gdańsk – 12 II 1722 Gdańsk), w 1695 studenta w Wittenberdze, od 1700 katechety w Herrengrebbin (Grabiny-Zameczek), wyświęconego 17 IV 1708, w 1708–1709 kaznodziej w Müggenhahl (Rokitnica), od 13 X 1709 do śmierci kaznodziei w gdańskim kościele Bożego Ciała.

Od 1705 kaznodzieja w Domu Dobroczynności (Spendhaus), 1709 pastor w Gischkau (Juszkowo), od 1710 pastor [KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA I ŚW. JANA BOSKO | kościoła św. Jerzego]] na Oruni, od 1713 do śmierci pastor w kościele Bożego Ciała.

Był trzykrotnie żonaty. Po raz pierwszy w 1709 z Susanną Concordią, córką Reinholda Schumachera, po raz drugi w lutym 1713 w kościele św. Trójcy z wdową Concordią Richenau, córką złotnika Nathanaela Schlaubitza, po raz trzeci w 1727 Anną Constantią, córką Andreasa Güntera (pochowany 14 IV 1723 w wieku 48 lat w kościele NMP w grobie nr 252), która jako wdowa 27 VIII 1733 poślubiła tamże Johanna Andreasa Habela (1688–1741), od 1731 pastora w Gottswalde (Koszwały). Ojciec sześciorga, ochrzczonych w kościele Bożego Ciała, dzieci: 1/ Susanne Concordii (pochowana 31 XII 1794 w wieku 81 lat w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) w grobie nr 163), dwukrotnie zamężnej: od 12 VI 1731 tamże za Thomasa Völckera (13 I 1680 Gdańsk –3 IV 1747 Güttland (Koźliny na Żuławach Gdańskich)), w latach 1710–1730 pastora w Juszkowie, od 1738 pastora w Koźlinach, po raz drugi za wdowca Michaela Trosi(e)na (27 I 1705 Gdańsk – 27 XII 1785 Koźliny), od 1747 pastora tamże; 2/ Gottfrieda (chrzest 15 VIII 1715); 3/ Anny Reginy (chrzest 23 VIII 1717); 4/ Concordii (chrzest 4 IX 1720); 5/ Constantina Reinharda, który 9 X 1749 wystarał się o potwierdzenie gdańskiego kupieckiego obywatelstwa (jako Bürger-Kind), prowizora Apteki Królewskiej (zob. apteki, tabela), żonatego z Susanne, z którą miał troje, ochrzczonych w kościele NMP, dzieci; 6/ Carla Andreasa (chrzest 21 X 1728). JANSZ

Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. 2, s. 196; t. 6, s. 360; t. VII, s. 504, t. VIII, s. 286.
Praetorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ..., Danzig und Leipzig, s. 20, 34, 51, 63, 64, 66.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 70, 83, 87, 96.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 124, 364, 450, 455; 2, 335; 3, 385; 4, 249, 500.