GRENZ DANIEL, złotnik, ławnik
DANIEL GRENZ (Grentz, Gräntz, Gränz) (chrzest 16 VIII 1648 w kościele Bożego Ciała w Gdańsku – 5 XI 1700 Gdańsk), złotnik, ławnik Starego Miasta Gdańska. Syn Daniela (ur. 1619) i poślubionej w 1647 w kościele Bożego Ciała Anny, wdowy po Gerdzie Hartwigu.
Rzemiosła złotniczego uczył się i pracę mistrzowską wykonał u Johanna Uphagena. Od 1674 mistrz, 28 I 1675 uzyskał kupieckie obywatelstwo Gdańska, od 1688 ławnik Starego Miasta. Był też prowizorem kościoła św. Katarzyny.
W kolekcji naczyń liturgicznych kościoła św. Jana w Gdańsku przed II wojną światową znajdował się dzban liturgiczny jego autorstwa, srebrny, ozdobnie złocony, wewnątrz całkowicie pozłacany, datowany na rok 1709. Na dolnej krawędzi posiadał stempel „DG”, do tego herb Gdańska, wyżej wyrytą antykwą inskrypcję: 1709 / SIMON BANTZER / FRIEDRIC HAGDORN / CAROL JANTZEN / BALTZER HAGEMEISTER [nazwiska witryków kościoła w owym czasie]. Była to kopia dzbana nieznanego autora z 1607, który także znajdował się w tych zbiorach. Kielich – jak całość kolekcji świętojańskiej – zaginął wskutek działań wojennych. Podobnie zaginęła wykonana przez niego srebrna puszka na hostie znajdująca się w nieistniejącym już ewangelickim kościele w Dworku (Barenhof/Baarenhof gmina Stegna).
Od około 1675 żonaty (imię żony nieznane), miał dwie córki: 1/ Barbarę (ur. około 1676), od 29 XI 1694 drugą żonę poślubionego w kościele św. Barbary w Gdańsku Heinricha Westphala, oraz 2/ Concordię (około 1678 – po 1726 Gdańsk), od 13 X 1699 żonę kupca Karla Ludwiga von Gralath, matkę m.in. późniejszego burmistrza Daniela Gralatha I, po raz drugi zamężną za poślubionego 21 VIII 1714 w kościele NMP ławnika (od 1710) i rajcę (od 1724) Starego Miasta, Johanna Andreasa Thümmela (1 VII 1671 Saksonia – 2 X 1725 Gdańsk); po raz trzeci poślubiła około 1727 tamże adwokata i rajcę Johanna Gottlieba Beckera.
Pochowany 18 XI 1700 w kościele św. Katarzyny.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, t. II, Gdańsk 2019, s. 275.
Czihak Eugen von, Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Leipzig 1908, s. 64.
Drost Willi, Kunstdenkmäler der Stadt Danzig, Bd. 1: Sankt Johann, Stuttgart, 1957, s. 182–183.
Kriegseisen Jacek, Kriegseisen Jacek, O gdańskich złotnikach w latach 1700–1816, w: ...łyżek srebrnych dwa tuziny. Srebra domowe w Gdańsku 1700–1816, Gdańsk 2007, s. 166.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 322; 5, 54, 184.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342-1792 i 1807-1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 120.
