KONOPACKA-SEMADENI IRENA, doktor Akademii Lekarskiej w Gdańsku
< Poprzednie | Następne > |
IRENA KONOPACKA-SEMADENI (5 V 1901 Hołuzja, okolice wsi Maniewicze, obecnie Ukraina – 8 V 1984 Warszawa), lekarz stomatolog chirurg i ginekolog, dydaktyk. Jedyna córka inżyniera Wojciecha Konopackiego (1867 – 21 X 1953 Moskwa) i Konstancji z domu Zaleskiej (zm. 1917), właścicieli majątku ziemskiego na obszarze obecnej Białorusi. W wyniku problemów finansowych i przejęcia w 1905 majątku przez władze carskie rodzina zamieszkała w Konotopie (obecnie Ukraina), ojciec podjął pracę na kolei w Moskwie.
Od 1909 uczyła się w Gimnazjum św. Piotra i Pawła dla panien wyznania rzymskokatolickiego w Moskwie (większość uczennic stanowiły Polki), w którym nauka odbywała się trzy razy w tygodniu w języku rosyjskim oraz francuskim. Po ukończeniu siedmiu klas – od 1919 uczęszczała do prywatnego gimnazjum Haliny Gepnerówny w Warszawie. Mieszkając w internacie, utrzymywała się z korepetycji z matematyki. Dokształcała się ze znajomości łaciny i języka polskiego, pragnąc pozbyć się rosyjskiego akcentu. W 1920 zdała egzamin dojrzałości i rozpoczęła studia na Politechnice Warszawskiej. Ze względów finansowych przeniosła się do tańszego Państwowego Instytutu Dentystycznego (zwanego Akademią Stomatologiczną) w Warszawie. W 1925 ukończyła tam studia i otrzymała dyplom lekarza dentysty. Uprawnienia do praktyki dentystycznej otrzymała 8 IV 1927.
Przed ukończeniem studiów pracowała jako wolontariuszka w Klinice Chirurgii Stomatologicznej Państwowego Instytutu Dentystycznego w Warszawie, gdzie w 1925 otrzymała stanowisko asystentki, następnie starszej asystentki i adiunkta. W latach 1928–1932 była kierownikiem oddziału dla chorych leżących. Od 1933 wolontariuszka w Ambulatorium Chirurgii Stomatologicznej w Klinice Położnictwa i Chorób Kobiecych Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadziła badania nad przyczynami powstawania ognisk zakażeń u kobiet ciężarnych.
W latach 1936–1939 wolontariuszka w Klinice Położniczej i na Oddziale Wewnętrznym Szpitala Wolskiego w Warszawie.
Brała udział w kampanii wrześniowej 1939. Oddział jej rozwiązano na terenie Wołynia po ataku Armii Czerwonej na Polskę. Po powrocie do Warszawy działała w Armii Krajowej (pseudonim „dr Konstancja”). We własnym mieszkaniu prowadziła tajne nauczanie, przez jej dom przewinęło się 13 „cichociemnych”. W 1944 miała przyjąć u siebie w domu zrzut spadochroniarzy wyznaczonych na dowódców powstania warszawskiego (akcja została odwołana). Podczas powstania warszawskiego pracowała w szpitalu ZUS przy ulicy Czerniakowskiej.
W Gdańsku od 1945, zatrudniona na stanowisku asystenta z zadaniem zorganizowania pierwszego Oddziału Chirurgii Stomatologicznej przy Klinice Chirurgicznej Akademii Lekarskiej w Gdańsku (ALG). Pracując, w 1946 podjęła dodatkowe studia medyczne na czwartym roku na Wydziale Lekarskim ALG, w 1949 otrzymała dyplom lekarza medycyny. Od 1950 doktor nauk medycznych na podstawie rozprawy doktorskiej: Schorzenia jamy ustnej w okresie ciąży i połogu i wpływ ich na ciążę i połóg (promotor: Henryk Gromadzki). Zorganizowała dla potrzeb Wydziału Stomatologii ALG pierwsze placówki chirurgii stomatologicznej. W latach 1947–1978 była kierownikiem szkolenia stomatologów z województwa gdańskiego, prowadziła kurs dla licznej grupy kandydatów na techników dentystycznych.
W grudniu 1950 przeniesiona została do pracy do Szczecina na stanowisko kierownika Kliniki Stomatologicznej Wydziału Lekarskiego Pomorskiej Akademii Medycznej (PAM) z tytułem zastępcy profesora, w listopadzie 1953 objęła kierownictwo Oddziału Stomatologicznego PAM. W czerwcu 1952 złożono wniosek o powołaniu jej na stanowisko profesora. Ze względu na pochodzenie, przeszłość wojenną i obojętność na problemy polityczne kraju – dopiero w lutym 1954 sprawę skierowano do Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej. Ostatecznie w 1955 nadano jej tytuł naukowy docenta PAM, w 1961 tytuł profesora nadzwyczajnego. Kliniką Chirurgii Stomatologicznej PAM kierowała do końca września 1969. Do końca sierpnia 1970 była kierownikiem Katedry Chirurgii Szczękowo-Twarzowej. Od 1971 na emeryturze.
Zajmowała się przede wszystkim badaniem wpływu zabiegów stomatologicznych na przebieg ciąży i organ rodny u kobiet. Badała krwotoki po usunięciu zębów, ropowice szczękowe pochodzenia zębowego, gruźlicę jamy ustnej, ropnie okołoszczękowe powstające na skutek zakażenia florą bakteryjną podczas zgorzelinowego rozpadu miazgi zęba. Interesowała się tematyką stanów zapalnych kości szczęki i tkanek okołowierzchołkowych, zębopochodnych stanów zapalnych, złamań szczękowo-twarzowych. Prowadziła też badania nad zastosowaniem autogennych przeszczepów kości i chrząstki oraz nad ich wykorzystaniem w chirurgicznym leczeniu schorzeń jamy ustnej. Opracowała i wydała pierwszą w Polsce pracę na temat urazów twarzy, Traumatologia szczękowa (Warszawa 1963).
Była współzałożycielką Gdańskiego Towarzystwa Lekarskiego, powołanego 9 IV 1946. Należała do Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego, a od 1945 – do Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia. Odznaczona została Złotym Krzyżem Zasługi (1954), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1971), Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955), odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” (1953), Złotą Odznaką „Gryf Pomorski” (1958), odznaką Tysiąclecia Państwa Polskiego (1964) oraz tytułem „Zasłużony Lekarz PRL”. W 1980 otrzymała od rządu RP na emigracji Krzyż Walecznych (przyznany w 1949), następnie Krzyż Armii Krajowej oraz Warszawski Krzyż Powstańczy.
Od 1927 żona Tadeusza Semadeniego (1902–1944), członka zboru ewangelicko-reformowanego w Warszawie, wiceprokuratora Sądu Apelacyjnego w Warszawie, z którym miała dwoje dzieci: Allana Andrzeja (ur. 17 IV 1928) i Zbigniewa Władysława (ur. 1 III 1934). Starszy syn Allan Andrzej był harcerzem i żołnierzem Szarych Szeregów. Wraz z ojcem poległ w powstaniu warszawskim 19 VIII 1944, broniąc gmachu Politechniki Warszawskiej. Pośmiertnie uhonorowany Krzyżem Walecznych. Młodszy syn Zbigniew Władysław został profesorem matematyki na Uniwersytecie Warszawskim.
W marcu 1984 doznała udaru mózgu. Zmarła w Warszawie, gdzie przeniosła się po przejściu na emeryturę. Pochowana została na cmentarzu ewangelicko-reformowanym przy ulicy Żytniej w Warszawie, gdzie znajdowały się symboliczne mogiły jej męża i syna. W 2009 w Szczecinie zasadzono na jej cześć Drzewo Pamięci.