SCHREIBER THOMAS JOHANNES, drukarz
| < Poprzednie | Następne > |
THOMAS JOHANNES SCHREIBER (2 III 1699 Lubeka – 30 VII 1778 Gdańsk), drukarz. Przybył z Lubeki do Gd. najpewniej przed 1723. Pracował jako pomocnik w zakładzie typograficznym q Johanna Daniela Stollego (q drukarstwo i drukarnie), między 14 września a 7 grudnia 1724 przejął zakład od wdowy po Johannie D. Stollem, Concordii Benigny. Drukarnię, przy Fleischergasse (ul. Rzeźnicka), prowadził 1724–78. Miała ona wyłączność druku rozporządzeń, anonsów, biletów loteryjnych (od 1728) oraz publikacji gd. q Gimnazjum Akademickiego. Otrzymawszy od Rady Miejskiej tytuł drukarza miejskiego, odnowił zasób typograficzny drukarni i wydał ponad 210 tytułów, liczących łącznie ponad 2300 arkuszy. Wydawał dzieła q Gottfrieda Lengnicha, q Jacoba Theodora Kleina, q Michaela Hanowa, także literaturę popularną, w tym q kalendarze. Wznowił popularne wydania pol. kronik Galla Anonima i Wincentego Kadłubka, tłoczył dzieła w jęz. pol. i podręczniki do nauki tego języka. Uważa się, że 1763 wydał w jęz. pol. czasopismo „Monitor”, opatrzone piękną szatą graficzną, druki z okazji jubileuszy i uroczystości: rocznicy wynalezienia druku (1740), wyzwolenia Gd. spod panowania krzyż. (1754), założenia Gimnazjum Akademickiego (1758), pokoju oliwskiego (1760). Zatrudniał kilku zecerów i uczniów, 9 czeladników, współpracowało z nim grono sztycharzy. W latach 50. i 60. XVIII w. prowadził handel książkami, które reklamował na łamach wydawanego przez siebie czasopisma „Danziger Erfahrungen”. Oferował literaturę rel., podręczniki szkolne oraz własne wydawnictwa. W 1740, we współpracy z prof. z Gimnazjum Akademickiego, zorganizował jubileusz 300-lecia wynalazku czcionki drukarskiej, z tej okazji oficyna wydała pierwsze opracowanie typografii gd., autorstwa Michaela Hanowa. W 1759, dzięki jego zabiegom, Rada Miejska Gd. wydała ordynację drukarską, która ustalała sytuację prawną drukarstwa w Gd., procedurę cenzurowania tekstów i ceny za usługi typograficzne. Powodzenie jego działalności wynikało z dobrego zarządzania zakładem oraz z rozwoju w Gd. nauki oświec. (której podstawowym nośnikiem informacji były drukowane publikacje). Od 1765 drukarnię przy Wollwebergasse Grosse (ul. Tkacka) prowadził jego syn Carol Ludwig, bez powodzenia, skoro w 1772 S. musiał ją przejąć. Po śmierci drukarnia przy Fleischergasse przeszła na własność innego z jego synów, Johanna Carla, 1780 nabył ją Daniel Ludwig Wedel.
