EUFEMIA (I), księżniczka pomorska
| < Poprzednie | Następne > |
EUFEMIA (około 1225 Gdańsk – 29 IV 1270 Stralsund), księżniczka pomorska z dynastii Sobiesławiców. Była córką księcia gdańskiego Świętopełka i jego pierwszej żony Eufrozyny, młodszą siostrą księcia Mściwoja II, siostrą przyrodnią księcia Warcisława II. Najpóźniej w roku 1239 wydana została za księcia Rugii Jaromira II (1218–1260). Małżeństwo to cementowało sojusz Świętopełka i ojca Jaromira II, księcia Wisława I (zm. 1250), skierowany przeciwko książętom Pomorza Zachodniego, którym książę rugijski w roku 1235 odebrał ziemię wołogojską, a Świętopełk w tym samym mniej więcej czasie ziemię sławieńską (Sławno nad Wieprzą). W latach czterdziestych XIII wieku walczącemu z Krzyżakami Świętopełkowi jego zięć Jaromir II, współrządzący z ojcem, pomagał blokowaniem tras morskich dla idących tą drogą krzyżowców z Niemiec, czy nawet braniem ich do niewoli, wskutek czego groził mu klątwą papież Innocenty IV. Na przełomie lat pięćdziesiątych–sześćdziesiątych XIII wieku Jaromir II walczył w Danii z wdową po królu Krzysztofie, Małgorzatą, córką księcia tczewskiego Sambora II, brata Świętopełka i jego zaciętego wroga na Pomorzu.
Eufemia była w 1251 roku współzałożycielką klasztoru dominikanów w Stralsundzie (nie brak hipotez, że pierwsi dominikanie przybyli z klasztoru w Gdańsku). W 1261 roku posłużyła się pieczęcią z wyobrażeniem siedzącej księżnej z wyciągniętą prawą ręką i sześcioramienną różą z lewej strony. Została pochowana w klasztorze dominikanów w Stralsundzie. Była matką księcia Wisława II (zm. 1302), rządzącego w księstwie rugijskim w latach 1260–1302, Jaromira III (zm. 1285) oraz Małgorzaty, od 1260 roku żony księcia Szlezwiku Eryka.
Odwołując się do praw, jakie dziedziczyli przez Eufemię, książęta rugijscy kilkakrotnie, choć bezskutecznie, w końcu XIII i na początku XIV wieku próbowali po śmierci Mściwoja II bez męskiego dziedzica przejąć władzę na Pomorzu Gdańskim. Sam Mściwoj II w pewnym momencie wahał się nawet, czy swoim dziedzicem nie ustanowić Wisława II, mającego z kolei syna Świętopełka, upamiętniającego imieniem macierzystego przodka, księcia Świętopełka gdańskiego.
