Liceum w Oliwie, lata 20. XX wieku
Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk
LICEUM W OLIWIE (Lyzeum Oliva) od 1910, Miejskie Liceum Oliwa (Städtisches Lyzeum Oliva) od 1926, Średnia Szkoła dla Dziewcząt (Oberschule für Mädchen Oliva) przy Pelonkerstraße 130 (ul. Polanki) od 1936, po 1945 V Liceum Ogólnokształcące. Poprzednikiem szkoły była prywatna placówka oświatowa, założona przed 1897 przez nauczycielki Katharinę Schramke i Marie Stumpf. W 1897 działała w Oliwie przy Zoppoter Chaussee 33 (obecnie miejsce przy al. Grunwaldzkiej, u zbiegu z ul. Pomorską). W 1902 mieściła się przy Köllner Chaussee 24 (ul. Stary Rynek) jako Wyższa Prywatna Szkoła dla Dziewcząt, połączona ze szkołą wstępną dla chłopców i dziewcząt (Höhere Privat Töchterschule und Vorbereitungsschule für Knabe und Fräulein) oraz przedszkolem prowadzonym przez diakonisy w pomieszczeniach po klasztorze cystersów pod egidą miejscowego oddziału Towarzystwa Patriotycznego Kobiet (Vaterländischen Frauenverein). W 1909 właścicielką oraz kierowniczką szkoły była Maria Stumpf. Zatrudniała siedem nauczycielek przedmiotów ogólnych (Gertrud Siewert, Frieda Prochnow, Toni Schadach, Elsa Kriesel, Clara Eschner, Toni Pohlmann, Alma Utech) oraz osoby prowadzące zajęcia z prac ręcznych (Maria Hamm, Gertrud Neumann), gimnastyki (Elisabeth Hoppe) i śpiewu (Edith Guderian). Żeńska kadra rekrutowała się z osób, które ukończyły seminaria nauczycielskie.
W 1910 szkołę przejęła gmina Oliwa, przenosząc jej siedzibę do zaadaptowanej w tym celu kamieniczki przy Schlossgarten (ul. Opata Rybińskiego) i przekształcając placówkę w liceum (Lyzeum Oliva), koedukacyjną szkołę średnią dla dzieci i młodzieży z terenu gminy. Dotychczasowa właścicielka została kierowniczką nowej szkoły i pełniła tę funkcję do czasu przejścia na emeryturę 1 IV 1931. Do zmienionego charakteru szkoły dostosowano nowy skład osobowy grona pedagogicznego. Program nauczania wzorowany był na innych tego typu szkołach państwowych i prywatnych w Gdańsku. 6 VIII 1913 oddano do użytku szkoły nowo wybudowany, dwupiętrowy gmach przy ul. Polanki, w którym mieściło się 13 klas, gabinety i aula.
1 IV 1922 władze szkolne Senatu II Wolnego Miasta Gdańska (WMG), w porozumieniu z zarządem gminy Oliwa, dokonały reorganizacji szkoły, powołując nowe Miejskie Gimnazjum Realne dla chłopców (Städtisches Realgymnasium) z siedzibą w tym samym budynku. Zostało ono podporządkowane władzom szkolnym II WMG, które finansowały jego działalność. Do szkoły przeniesiono chłopców z dotychczasowego liceum. W gestii władz gminy Oliwa pozostało (pod dawną nazwą Lyzeum Oliva) liceum dla dziewcząt jako wyższa średnia szkoła. Uroczysta inauguracja nowej szkoły, połączona z wręczeniem Marii Stumpf nominacji na jej kierowniczkę, odbyła się 30 IV 1922 w szkolnej auli. Organizacyjnie i kadrowo liceum dla dziewcząt wspierała gdańska Szkoła Średnia dla Dziewcząt im. Wiktorii (Victoriaschule), przyjęty program nauczania także był wzorowany na obowiązującym w tej placówce.
Od jesieni 1926, po włączeniu gminy Oliwa do miasta Gdańska (1 IV 1926), szkoła otrzymała nazwę Miejskiego Liceum Oliwa i została podporządkowana władzom szkolnym Senatu II WMG. 1 IV 1936, w trakcie kolejnej reorganizacji szkolnictwa II WMG, jej nazwę zmieniono na Średnią Szkołę dla Dziewcząt (Oberschule für Mädchen Oliva). Naukę pobierało w niej rocznie od 200 do 250 uczennic, pracowało kilkudziesięciu pedagogów z wykształceniem akademickim i po seminariach nauczycielskich. Dokumentacja szkoły została zniszczona w 1945. MrGl BŚ
Dyrektorzy Liceum w Oliwie
Imię i nazwisko
|
Lata życia
|
Lata pracy
|
Maria Stumpf
|
1865 – po 1942
|
1865 – po 1942
|
Eva Kannenberg
|
1888 – po 1945
|
1931–1945
|
MrGl
|
Nauczyciele Liceum w Oliwie
Imię i nazwisko
|
Lata życia
|
Wykształcenie
|
Nauczany przedmiot
|
Lata pracy
|
Hedwig (lub Helene) Behrendt
|
8 XI 1889 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1922–1933
|
Clara Dyck
|
12 IX 1881 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910 – po 1939
|
Franz Erdmann
|
10 IX 1898 – po 1939
|
doktor filozofii
|
|
1922–1930
|
Klara Eschner
|
13 VII 1886 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1922 – po 1939
|
Helene Geisler
|
25 X 1877 – po 1930
|
seminarium nauczycielskie
|
śpiew
|
1914–1930
|
Else Grabowski
|
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910–1915
|
Rudolf Grünberg
|
9 VI 1899 – po 1939
|
studia uniwersyteckie
|
|
1926–1934
|
Edith Guderian
|
|
seminarium nauczycielskie
|
śpiew
|
1910–1915
|
Frieda Hillger
|
22 X 1887 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910 – po 1939
|
Elisabeth Hoppe
|
|
seminarium nauczycielskie
|
gimnastyka
|
1910–1921
|
Klara John
|
16 VIII 1870 – po 1930
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1922 – 1931
|
Eva Kannenberg
|
4 X 1888 – po 1939
|
|
|
1931–1945
|
Emmy Kalkreuth
|
9 II 1907 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1933 – po 1939
|
Helene Lange
|
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1915–1921
|
K. Lehmuhl
|
1 XI 1883 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1922 – po 1939
|
Gerda Lietzau
|
17 III 1893 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
gimnastyka, prace ręczne
|
1915 – po 1939
|
Gertrud Mowitz
|
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910–1915
|
Erika Neumann
|
14 III 1888 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1936 – po 1939
|
Herta Sachersdorf
|
31 I 1888 – po 1930
|
studia wyższe
|
|
1922 – po 1939
|
Toni Schadach
|
22 VIII 1879 – po 1930
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910–1930
|
Gertrud Siewert
|
12 VI 1873 – po 1939
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910–1934
|
Maria Stumpf
|
8 VI 1865 Gdańsk – po 1942
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910–1931
|
Kathe Taege
|
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1915–1921
|
Louise Zornow
|
2 IV 1873 – po 1930
|
seminarium nauczycielskie
|
|
1910–1930
|
MrGl
|