KINO LENINGRAD (ob. Neptun), ul. Długa 57, w miejscu kina z okresu II WMG q Tobis-Palast, częściowo zniszczonego 1945 (pozostała dawna konstrukcja żelbetowa, co pozwoliło na szybkie jego odbudowanie). Hol i poczekalnie kina zdobiły sgraffita q Jacka Żuławskiego (1907–76) z panoramą Gd., zaś na fasadzie budynku – Romana Madejskiego z zespołem. Otwarte 3 XI 1953, 1953–93 działało pod nazwą Leningrad, od 1993 pod nazwą Neptun. Od pocz. działalności podlegało państw. instytucji dystrybuującej filmy i zarządzającej kinami na Pomorzu q Neptun Film (i jej prawnym poprzedniczkom); od niej otrzymywało prezentowane na ekranie filmy. Sala kina była – przez cały okres istnienia – największą tego typu pojedynczą salą w Polsce (1100–1202 miejsca; wraz z istniejącymi na tej parceli kinami Kameralne i Helikon tworzyła największy na Pomorzu zespół kin). Leningrad był kinem premierowym, należącym do najwyższej kategorii kin zeroekranowych. Odbywała się w nim większość pomor. premier filmowych, tu także organizowane były niektóre premiery ogólnopol. oraz uroczyste pokazy filmów o tematyce związanej z Pomorzem. Na tego typu seansach obecni byli z reguły twórcy i aktorzy. Z ważniejszych premier i pokazów wymienić można flmy: Wolne miasto oraz Westerplatte (reż. S. Różewicz), Orzeł (reż. L. Buczkowski), Blaszany bębenek, Dziewiąty dzień (reż. V. Schlöndorff), Robotnicy ’80 (reż. A. Zajączkowski i A. Chodakowski), Panienka z okienka (reż. M. Kaniewska), Piraci (reż. R. Po- lański), Sophie Scholl – ostatnie dni (reż. M. Rothemund), Wróżby kumaka (reż. R. Gliński), Romeo, Julia i ciemność (reż. J. Weiss). Leningrad gościł również twórców filmowych i aktorów, pol. i zagranicznych – m.in. V. Schlöndorffa, q A. Wajdę, K. Kieślowskiego, A. Parkera, T. Pal- mera, J.J. Beineix, P. Dumałę, B. Lindę. Specjalnymi gośćmi byli również q G. Grass oraz członkowie pol. episkopatu; od początku był miejscem ożywionej działalności propagującej kulturę filmową. Z ważniejszych imprez filmowych należy wymienić: Polskie Debiuty Filmowe (1971–74), Konfrontacje – przegląd filmów świata (1974–93), imprezy ukazujące dorobek kinowy poszczególnych państw Europy i innych kontynentów, różnego rodzaju tematyczne przeglądy filmów, przeglądy twórczości reżyserów pol. i zagranicznych. W 1974–86 (z przerwą na 1982–83 z powodu stanu wojennego) w kinie Leningrad odbywały się projekcje w ramach q Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych (a w latach późn. repliki filmów konkursowych). W 1955 na tej samej parceli powstało kino Kameralne na 130 miejsc (na i piętrze, nad L.), a 1984 na kolejnej kondygnacji – kino Helikon (70 miejsc). W 1983 uchwałą Prezydium WRN w Gd. utworzono Gd. Centrum Kultury Filmowej, które swą działalność zainaugurowało 26 i 1984. W skład GCKF weszły kina Kameralne i Helikon. GCKF było jedną z wojewódzkich placówek Zarządu Kin Studyjnych w Warszawie. Od momentu powstania GCKF działalność kulturotwórcza Leningradu wzrosła (pomimo braku formalnego połączenia wszystkich 3 kin). Corocznie organizowano tu kilka dużych imprez filmowych, zróżnicowanych tematycznie, był m.in. jedną z instytucji zaangażowanych w organizację Ogólnopolskiego Konkursu Wiedzy o Filmie. W 2001 w miejsce GCKF powstało Gd. Centrum Filmowe, należące do Sieci Kin Studyjnych oraz do sieci Europa Cinemas. Od tego momentu 3 sale mieszczące się przy ul. Długiej 57 zostały formalnie połączone. Od 1993 pn. Neptun (pozostając własnością spółki Neptun Film) kino nawiązało współpracę z pryw. firmami dystrybuującymi filmy (pierwszą było ITI). W 2005 wraz z kinami Kameralne i Helikon (jako części spółki Neptun Film) zostało sprzedane bryt. spółce Capital Park, która planuje postawić tu hotel.
PKR
