RATHMANN HERMANN, pastor kościoła św. Katarzyny
< Poprzednie | Następne > |
HERMANN RATHMANN (Rahtmann; 1585 Lubeka (Lübeck) – 30 VI 1628 Gdańsk), teolog, pastor kościoła św. Katarzyny w Gdańsku. Kształcił się w gimnazjach w Lubece, Ratzeburgu i Magdeburgu. Po krótkim pobycie u mieszkającego w Gdańsku brata Johanna, rozpoczął studia w Rostoku (Rostock). Konstatując, że w ówczesnej sytuacji ewangeliccy duchowni muszą się kształcić na zręcznych obrońców swojej prawdy, około 1607 przeniósł się do Kolonii (Köln), by na tamtejszym katolickim uniwersytecie, u prowadzących zajęcia jezuitów, zgłębiać tajniki i sztukę dysputy. Zarabiał na utrzymanie jako korektor w drukarni. Z powodu jego luterańskich poglądów władze uniwersytetu w Kolonii zwolniły go z religijnej przysięgi przy nadawaniu tytułu magistra.
Wykładał filozofię na uniwersytetach luterańskich we Frankfurcie nad Menem i Lipsku. Od sierpnia 1612 roku w Gdańsku był diakonem kościoła św. Jana, od 1617 diakonem kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP), od 1626 do śmierci pastorem kościoła św. Katarzyny.
Był autorem mów pogrzebowych, między innymi pastora kościoła NMP, Michaela Coletusa (Christliche Leichpredigt, bey ... Leichbestattung des … Herrn Michaelis Coleti, der Gemeine Gottes uhralter Augspurgischer Confession verwandten Lutherischen Ecclesiastae und Predigers zu S. Marien in Dantzigk, welcher den 14. Septem. zwischen 1. Und 2. Uhr gegen Morgen in dem Herrn Christo eingeschlaffen. Gehalten folgendes Donnerstages … durch … (Dantzigk 1616, drukował Andreas Hünefeld).
W 1621 w Gdańsku opublikował dzieło Jesu Christi: des Königs aller Könige und Herrn aller Herren Gnadenreich (Jezus Chrystus: Królestwo Łaski Króla nad Królami i Pana nad Panami), w którym opowiedział się po stronie ojca pietyzmu, Johanna Arndta (1555–1621). Dowodził, że na autorów biblijnych Duch Święty zstąpił bezpośrednio, tak że słowa Biblii spisali bezbłędnie. Ponieważ jednak Słowo samo w sobie nie ma mocy ożywiania wiary, czytelnik Biblii musiałby najpierw niezależnie od Słowa zostać napełniony Duchem Świętym. Doprowadziło to do głośnej dyskusji teologicznej. Jego stanowisku sprzeciwili się najpierw ortodoksyjni luteranie w Gdańsku (np. duchowni Johann Corvin, Johann Botsack, Abraham Calow czy burmistrz Eggert von Kempen), a także pastor katedry w Królewcu, Celestyn Myślenta (27 III 1588 Kuty (koło Węgorzewa) – 20 IV 1653 Królewiec (Königsberg)). W dalszej kolejności z polemikami występowali profesorowie wydziałów teologicznych z Wittenbergi, Jeny, Królewca i Helmstedt. Z luterańskich uczelni wsparcie otrzymał jedynie z Rostoku, w Gdańsku ze strony Johanna Jacoba Cramera, pastora kościoła św. Jana. Z dyskusji rozwinęła się luterańska nauka o Piśmie Świętym, jedna z najważniejszych w luterańskiej ortodoksji.
Pochowany w kościele św. Katarzyny, mowę pogrzebową 3 VII 1628 wygłosił diakon tego kościoła Michael Blanckius.