POMNIK OBROŃCÓW WESTERPLATTE
| < Poprzednie | Następne > |
.jpg)
POMNIK OBROŃCÓW WESTERPLATTE, Westerplatte, ul. Sucharskiego, na terenie byłej polskiej Składnicy Tranzytowej, miejsca historycznej obrony w 1939 roku. Zamysł powstania pomnika zrodził się w 1958 roku, z chwilą przystąpienia do poszerzania i pogłębianego kanału portowego o 50 m kosztem Półwyspu Westerplatte, a także wyprofilowania (poszerzenia) i pogłębienia Zakrętu Pięciu Gwizdków. Wydobytą ziemię Biuro Projektów Budownictwa Morskiego składowało na Westerplatte, przy wałach ochronnych wykonanych przed 1939 na wypadek niespodziewanego wybuchu gromadzonej w Składnicy Tranzytowej amunicji. Pierwotnym zamierzeniem było wykonanie podwyższenia w formie „kopca chwały” polskiego żołnierza. We wrześniu 1961 Wydział Historyczny Marynarki Wojennej zasugerował, by uporządkować teren dawnej Składnicy i zwłaszcza ustawić na kopcowym wywyższeniu monumentalny pomnik. Pomysł jeszcze w tym samym miesiącu uzyskał aprobatę władz państwowych, czyniących przygotowania do obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego, do których postanowiono wykorzystać i mit Westerplatte.
Projekt urbanistyczny dla Westerplatte jako Miejsca Pamięci Narodowej (25 ha, m.in. pawilon muzealny – niezrealizowany, parking samochodowy, pętla autobusowa) opracował Adam Haupt, pomnik – wybrany w konkursie rozstrzygniętym 30 XI 1963 – Franciszek Duszeńko i Henryk Kitowski. Na kopcu (średnica 20 m, wysokość 22 m) ustawiono monument składający się z 236 bloków granitowych (pochodzących z kamieniołomów ze Strzegomia i Borkowa na Śląsku; wysokość 22,5 m, waga 115 ton), odsłonięty 9 X 1966. Ozdobiony płaskorzeźbami i napisami w małym stopniu uwieczniającymi bohaterską obronę polskiego Wybrzeża w roku 1939, z wykutymi na ścianach nazwami akwenów i miejsc bitew morskich II wojny światowej, w których uczestniczyli polscy marynarze i żołnierze, ale także miejscami bitew pod Lenino i Studziankami, z napisem CHWAŁA WYZWOLICIELOM i umieszczonymi na szczycie postaciami marynarza i żołnierza z rosyjskim uzbrojeniem (pepesza). Siedem zniczy u stóp odnosi się do 7 dni obrony Westerplatte. Zgodnie z tymi objaśnieniami pomnik ma symbolizować miecz lub bagnet wbity rękojeścią w ziemię.
