BRAMA KROWIA
| < Poprzednie | Następne > |
BRAMA KROWIA zamyka od strony Motławy obecną ul. Ogarną. Należy do najstarszych bram wodnych Gdańsku, wspominana od roku 1387. Nazwa nawiązuje do drogi, którą przepędzano bydło do rzeźni na wschodnim brzegu Motławy ( Spichlerze). O wczesnym pochodzeniu świadczy skromny wystrój architektoniczny: prosta dekoracja fryzowo-wnękowa z ostrołukowo zakończonymi blendami oraz brak profilowań. Dwukondygnacyjna, mniejsza od pozostałych bram wodnych Gdańska, zbudowana z cegły na planie wydłużonego prostokąta, o rzucie około 33 × 8 m, ustawionego wzdłuż linii nabrzeża i zamykającego wylot ulicy. Przebudowa w początku XV wieku nadała jej formy znane z ikonografii XIX wieku. W osi bramy umieszczony jest przejazd, po którego bokach były pierwotnie 2 izby: wartownie i pomieszczenia celników, z wejściem od strony miasta. Piętro i poddasze wykorzystywano zapewne jako skład towarów. Całość nakrywa dwuspadowy dach o kalenicy równoległej do rzeki. Bardziej ozdobne były szczyty północny i południowy, zdobione jak ściany podłużne ostrołukowo zakończonymi blendami, zwieńczone zaś w najwyższym punkcie sterczynami zdwojonymi w formę krenelażu (zwieńczenie muru blankami). Od końca XVI wieku przekształcona w budynek mieszkalny: wykuto otwory okienne, w przyziemiu, na miejscu wartowni, zrobiono przejście dla pieszych. W celu usprawnienia komunikacji w roku 1905 zburzono gotycki budynek, zastępując go nowym, o formach neogotyckich, z 3 przelotami w poziomie przyziemia. Zniszczenia w 1945 odsłoniły gotycką elewację północną. Zbudowana praktycznie od nowa w latach 1971–1972, w formach nawiązujących do średniowiecza, z wykorzystaniem autentycznych fragmentów.
