RUCH SPOŁECZEŃSTWA ALTERNATYWNEGO
| < Poprzednie | Następne > |
RUCH SPOŁECZEŃSTWA ALTERNATYWNEGO (RSA), organizacja anarchistyczna założona w Gdańsku przez Cezarego i Janusza Waluszków, Wojciecha Jankowskiego oraz Krzysztofa Skibę. Za oficjalny początek jej funkcjonowania uznaje się opublikowanie w czerwcu 1983 roku Manifestu RSA. Ruch wywodził się z uformowanej po sierpniu 1980 roku grupy uczniów I Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku, skupionych wokół pisma „Gilotyna”, po wprowadzeniu stanu wojennego wydawanego pod tytułami „Dialog” i „Podaj Dalej”.
Nazwa organizacji była jednocześnie jej programem: Ruch – to luźna forma zrzeszenia bez hierarchicznych struktur; Społeczeństwa – gdyż celem jego działania nie było zdobycie władzy politycznej; Alternatywnego – bo rozumianego jako sprzeciw wobec otaczającej rzeczywistości. RSA głosił hasła anarchistyczne, pacyfistyczne i ekologiczne. W latach 1983–1990 wydawał własne pismo „Homek” i prowadził regularnie działający klub dyskusyjny. Od wiosny 1984 roku członkowie RSA organizowali demonstracje uliczne i akcje ulotkowe wymierzone przeciwko przymusowi odbywania zasadniczej służby wojskowej. Ulotki były kolportowane podczas koncertów rockowych na terenie całego kraju. Latem 1984 roku RSA powołał do życia Porozumienie Grup Niezależnych „Wolność”, w którego skład weszły: Gdański Ruch Oporu Młodzieży „Pokolenie”, Polska Młodzież Walcząca i Oficyna Wydawnicza „Kres”. Struktura ta zorganizowała w Trójmieście wiele akcji protestacyjnych, między innymi 1 V 1985 roku zatrzymała w Gdańsku oficjalny pochód, ścierając się z siłami Milicji Obywatelskiej i ZOMO. Podczas manifestacji członkowie RSA występowali pod czarnymi flagami, będącymi ich znakiem rozpoznawczym. W lipcu 1985 roku z inspiracji RSA odbył się pierwszy „zlot młodzieży wegetującej” – Hyde Park w Złotej Górze na Kaszubach, w którym uczestniczyło około 200 osób.
Po 1986 roku formuła RSA, jako ruchu anarchistycznego, okazała się dla niektórych zbyt radykalna. Część młodzieży zaczęła angażować się w pacyfistyczny Ruch Wolność i Pokój (WiP), jeszcze inni preferowali formy zupełnie apolityczne, jak Tranzytoryjna Formacja Totart. W maju i czerwcu 1988 roku RSA, Totart i część anarchistyczna WiP utworzyły Międzymiastówkę Anarchistyczną. W końcu lat 80. działacze RSA angażowali się także w protesty przeciwko budowie elektrowni jądrowej w Żarnowcu. Po 1989 roku RSA nie zaprzestał działalności, uznając, że nowy ustrój na ma nic wspólnego z ideałami pierwszej Solidarności oraz programem Samorządnej Rzeczypospolitej. Szacuje się, że w RSA działało w różnych okresach łącznie około 50 osób. W latach 1983–1990 na czele RSA stali: Janusz Waluszko, Wojciech Jankowski, Cezary Waluszko, Krzysztof Skiba, Zbigniew Stybel, Wojciech Mazur i Edwin Naruszewicz. RSA kontynuowało swoją działalność na początku XXI wieku, prowadząc w Trójmieście akcję na rzecz ochrony zwierząt futerkowych. W 2001 roku gdańscy działacze RSA włączyli się w międzynarodową akcję o nazwie Jedzenie Zamiast Bomb, polegającą na rozdawaniu osobom potrzebującym darmowych posiłków wegeteriańskich.
