GRETH JULIUS GOTTHARD BENIAMIN, artysta plastyk
| < Poprzednie | Następne > |
z Białą Basztą, 1847
św. Bartłomieja, 1857
św. Brygidy, 1857
św. Mikołaja, 1857
JULIUS GOTTHARD BENIAMIN GRETH (9 XII 1824 Bydgoszcz – 30 VII 1902 Heidelberg), artysta plastyk. Najmłodsze dziecko właściciela ziemskiego Ludwiga (ur. 22 IX 1780 Bydgoszcz) i Marii Greth z domu Kurtzig (ur. 17 VI 1785 Biskirchen nad Renem), brat Frederiki (ur. 22 III 1819 Bydgoszcz) i dwóch starszych sióstr, nieznanych z imienia (urodzonych 22 X 1815 i 24 V 1817).
Od 1 V 1847 do 8 IX 1848 uczeń gdańskiej Królewskiej Szkoły Sztuk Pięknych u Johanna Carla Schultza. Absolwent studiów malarskich u prof. Karla Ludwiga Rosenfelda (1813–1881) na Akademii Sztuk Pięknych w Królewcu (choć głównym atrybutem jego twórczości artystycznej był rysunek). Najwcześniejsze z rozpoznanych jego prac (od 1845) przedstawiają widoki Bydgoszczy (ratusz, ruiny zamku). W latach 1850 i 1852 przedstawiał w Gdańsku na wystawach Towarzystwa Przyjaciół Sztuki liczne prace z widokami Gdańska. Od maja 1851 zamieszkał w Gdańsku, najpierw przy Breitgasse 61 (ul. Szeroka), od 1852 przy Jopengasse 5 (ul. Piwna). Utrzymywał się ze sprzedaży swoich prac, a także z udzielania prywatnych lekcji rysunku. Część prac wystawowych z widokami Gdańska wykorzystał w albumie wydanym w oficynie Karla Theodora Bertlinga około 1860 (Album der Umgebungen von Danzig in 9 malerischen Ansichten nach der Natur gezeichnet von... (Album okolic Gdańska w 9 malowniczych widokach zaczerpniętych z natury przez...)). W latach 1857–1860 wydał (z tekstem Rudolfa Genée’go) zestaw własnych rysunków ukazujących architekturę Gdańska – Danziger Bauwerke in Zeichnungen von… (Budynki Gdańska na rysunkach [autorstwa]…) wyd. 2: 1864, uzupełnione o sześć dodatkowych wyobrażeń autora, opracowanych graficznie według rysunków Juliusa Gottheila), uznawany za jego najsłynniejszą pracę, powstałą pod niewątpliwym wpływem Johanna Carla Schultza. Wcześniej pojedyncze litografie można było nabyć w księgarni Woldemara Devrienta (1818–1855) przy Langgasse 35 (ul. Długa).
6 II 1851 zawarł w kościele Najświętszej Marii Panny związek małżeński z Berthą Friederiką Schultz (12 VI 1818 Bydgoszcz – 30 VII 1855 Gdańsk), zmarłą podczas epidemii cholery i pochowaną 21 VIII 1855 w Bydgoszczy. Po śmierci żony z dwójką małych dzieci: Paulem Juliusem (ur. 14 II 1854 Gdańsk) i Beatą Marią (ur. 11 V 1855 Gdańsk) pozostał u rodziny w Bydgoszczy. W 1859 z drugą małżonką przeniósł się z Bydgoszczy do Berlina. Odbył kilka podróży artystycznych po południowych Niemczech. Ich wynikiem były wydane w oficynie C.F.Zellera w Monachium prace: Der Bodensee. Zeichnung und Litographie von… (Jezioro Bodeńskie. Rysunek i litografia autorstwa…) 1859) i Erinnerungen an den Bodensee, 30 Ansichten. Zeichnung von… (Wspomnienia z Jeziora Bodeńskiego, 30 wyświetleń. Rysował...) 1860). W 1871 wydał w Berlinie album rysunków Der Einzug der Truppen in Berlin (Wjazd wojsk do Berlina), którego bohaterami byli żołnierze wracający ze zwycięskiej wojny z Francją. Dalszą część twórczego życia spędził w Berlinie, ostatnie lata w Heidelbergu. Był autorem kilku patentów dotyczących techniki druku rycin graficznych i litograficznych. Wdowa po nim mieszkała w Heidelbergu, w 1911 przeniosła się do kurortu Garsfeld w Hesji. Losy dzieci nieznane.
Bibliografia:
Weiner-Zalewska, Joanna, Julius Gotthard Beniamin Greth – portrecista miast, „Porta Aurea”, t. 15, 2016, s. 80–98.
