LIPIŃSKA BARBARA, profesor Uniwersytetu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
BARBARA LIPIŃSKA (ur. 1 IX 1947 Bydgoszcz), biochemik i biolog molekularny, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Córka Eugeniusza Domańskiego (1909–1992), fizjologa zwierząt, prof. zwyczajnego, członka rzeczywistego PAN, i Haliny ze Zdziennickich Domańskiej (1908–1982). W 1965 absolwentka Liceum Ogólnokształcącego nr 36 w Warszawie, w 1970 Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1970 zatrudniona na Wydziale Biologii, Geografii i Oceanologii UG (WBGiO UG). W latach 1970–1981 pracowała w Katedrze Biochemii, po przekształceniu organizacyjnym w 1982–1992 w Katedrze Biologii Molekularnej, w 1993–2015 w Katedrze Biochemii, po kolejnych przekształceniach w 2016–2017 w Katedrze Biochemii Ogólnej i Medycznej.
Po badaniach nad biologią molekularną bakteryjnych wirusów (bakteriofagów) od 1979 doktor na podstawie rozprawy Identyfikacja białek bakteriofaga lambda syntetyzowanych w minikomórkach Escherichia coli (promotor: prof. Karol Taylor). W latach 1980–1982 przebywała na stażu w Zakładzie Biologii Molekularnej i Mikrobiologii Tufts University Boston (USA), w 1985–1988 na stażu w Zakładzie Biologii Molekularnej Komórki i Wirusów w University of Utah Salt Lake City (USA). Odbyła też kilka krótkoterminowych staży w Instytucie Genetyki Molekularnej im. Maxa Plancka w Berlinie. W trakcie stażu w University of Utah podjęła badania nad odpowiedzią komórki bakteryjnej na warunki stresowe, w tym na stres termiczny.
Od 1990 doktor habilitowana na podstawie dorobku i rozprawy Charakterystyka genów bakterii Escherichia coli uczestniczących w odpowiedzi komórki na szok termiczny (przewód na WBGiO UG). Od 1995 profesor nadzwyczajny UG (uczelniany), od 1999 profesor (tytularny), również od 1999 profesor zwyczajny. W latach 1993–2017 kierowała Katedrą Biochemii (od 2016: Katedra Biochemii Ogólnej i Medycznej) UG. Jednocześnie w latach 1990–2000 zatrudniona była w Centrum Biologii Morza PAN w Gdyni. Od 2017 na emeryturze.
Stworzyła zespół badawczy zajmujący się rolą białek opiekuńczych i proteaz w odpowiedzi na stres temperaturowy oraz w procesie transformacji nowotworowej i w chorobach o podłożu autoimmunologicznym. Kierowała szeregiem projektów naukowych finansowanych przez Komitet Badań Naukowych, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Narodowe Centrum Nauki. Współautorka publikacji publikowanych w „Journal of Bacteriology”, „Journal of Molecular Biology”, „Journal of Biological Chemistry”, „FEBS Journal”, „Cells”. W latach 2003–2005 pełniła funkcję eksperta w ewaluacji wniosków do European Commission Frameworks Programme (FP6 i FP7 Marie Curie Research Training Networks), w 2021 – w ocenie projektów portugalsko-indyjskich złożonych do FCT (Fundacao para a Ciencia e a Tecnologia).
W latach 2011–2015 członkini Komitetu Biochemii i Biofizyki PAN, w 2018–2020 Rady Narodowego Centrum Nauki. Od 2020 członkini Academia Net of the Swiss National Science Foundation. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (2000), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2002). Matka Magdaleny Ewy (ur. 1972), absolwentki Wydziału Ekonomii UG.
