SPONHOLTZ FRIEDRICH WILHELM, złotnik
| < Poprzednie | Następne > |
FRIEDRICH WILHELM SPONHOLTZ (Spannholtz; 14 IV 1730 Neuenkirchen, Meklemburgia – 14 IX 1789 Gdańsk), złotnik. Od 1761 roku był czeladnikiem w gdańskim warsztacie Wilhelma Rathsa. Ponieważ zamierzał poślubić córkę swego pracodawcy, wdowę po złotniku Christianie Warmbierze, skrócono mu czas obowiązkowego stażu czeladniczego do dwóch lat. Pracę mistrzowską wykonał w 1763 roku w pracowni Christiana von Hausena. Funkcję starszego gdańskiego cechu złotników pełnił w 1783 i 1787 roku. W jego warsztacie jako czeladnik pracował Isaac Jacob Lemcke, a pracę mistrzowską wykonał Johann Carl Hecker.
Używał znaku mistrzowskiego z pełnym nazwiskiem SPON/HOLTZ, a jako probierz cechowy – znaku z inicjałem S w polu o skomplikowanym obrysie. Jest autorem licznych, choć rozproszonych i zdekompletowanych elementów zastawy stołowej i drobnych sprzętów użytkowych. Zachowały się między innymi: waza, kaganek (Muzeum Narodowe w Poznaniu), pucharek, patera, koszyk do pieczywa ( Muzeum Narodowe w Gdańsku), dzbanek (Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie), półmisek (Zamek Królewski na Wawelu), imbryk do herbaty (Muzeum Narodowe w Warszawie). Przypisuje mu się także wykonanie zastawy srebrnej dla zamku berlińskiego (Czihak 1908, poz. 494/4). Wśród sreber sakralnych wymienić można: kielichy (Muzeum Narodowe w Gdańsku, Koronowo, Krostkowo, Wróblew), plakietę wotywną (Chełmno), aplikację na obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem (Skarszewy) oraz rzadkie w złotnictwie gdańskim judaicum – naczynie na etrog (Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego). Wykonał też srebrny tłok pieczętny z herbem Gdańska (Czihak 1908, poz. 494/5).
Zob. też złotnictwo.
