TUSK DONALD FRANCISZEK, premier
| < Poprzednie | Następne > |
DONALD FRANCISZEK TUSK (ur. 22 IV 1957 Gdańsk), polityk, premier rządu RP. Bratanek q Bronisława Tuska. W 1976 absolwent q i LO; 1980 ukończył studia hist. na q UG. W 1977–79 brał udział w spotkaniach informacyjnych i samokształceniowych organizowanych przez Studencki Komitet Solidarności i inne środowiska opozycyjne na Wybrzeżu. Współzałożyciel (m.in. z Andrzejem Zarębskim, Ryszardem Grabowskim, q Pawłem Huelle) Niezależnego Zrzeszenia Studentów Polskich w Gd. (później NZS), od września 1980 czł. Prezydium Tymczasowego Komitetu Założycielskiego NZSP na UG. Od października 1980 do czerwca 1981 red. w Wydawnictwie Morskim w Gd. i przew. Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” wydawnictwa. Od października 1980 pracował w redakcji autonomicznego działu q „Dziennika Bałtyckiego” „Samorządność”, redagowanego przez q Lecha Bądkowskiego (w listopadzie 1981 samodzielny tygodnik Zarządu Regionu Gd. NSZZ „Solidarność”). W 1982–83 pracował dorywczo, m.in. jako sprzedawca pieczywa. W 1982 współzał. i red. prasy podziemnej – „CDN”, od 1983 q „Przeglądu Politycznego” (wraz z q Wojciechem Dudą). W 1985 w redakcji „Pomeranii”, 1985–88 robotnik w będącej ostoją gd. opozycji Spółdzielni Pracy Usług Wysokościowych Świetlik (od 1987 p.n. Gd.). Podczas strajków w maju i sierpniu 1988 red. i drukarz (poza stocznią) strajkowych wyd. pisma NSZZ „Solidarność” Stoczni Gd. „Rozwaga i Solidarność” (m.in. wspólnie z Jackiem Kozłowskim, Markiem Zająkałą, Andrzejem Zarębskim). W 1989 założył (z q Janem K. Bieleckim i q Januszem Lewandowskim) Gd. Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze Kongres Liberałów. W 1990 jeden ze współzał. (obok m.in. Jana K. Bieleckiego, Janusza Lewandowskiego i q Jacka Merkla) ugrupowania polit. q Kongres Liberalno-Demokratyczny. Od stycznia 1990 do wyborów 1991 zastępca red. nacz. q „Gazety Gdańskiej”. W 1991 przew. KLD, poseł i kadencji z okręgu gd. (38 778 głosów), przewodniczył Komisji Konstytucyjnej. W 1993, w przedterminowych wyborach, KLD nie dostał się do Sejmu (D. Tusk uzyskał 50 268 głosów). W lutym 1994 został jednym z wiceprzew. Unii Wolności, która powstała z połączenia Unii Demokratycznej i KLD. Od 1996 autor i wydawca serii albumów Był sobie Gdańsk, a także współtwórca gd. czasopism regionalnych: kwartalnika „Był sobie Gdańsk” (1997) i miesięcznika q „30 Dni” (1998). W wyborach 1997 uzyskał mandat senatora z woj. gd. (221 343 głosy) i został wicemarszałkiem Senatu IV kadencji. Zainicjował ustawę ograniczającą liczbę radnych na wszystkich szczeblach samorządu terytorialnego i ustawę o bezpośrednim wyborze wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (weszły w życie przed wyborami samorządowymi 2002). W styczniu 2001, wspólnie z Andrzejem Olechowskim i q Maciejem Płażyńskim, założył PO, wybrany do Sejmu z listy PO w okręgu gdyńskim (56 048 głosów), został wicemarszałkiem Sejmu IV kadencji. Od 1 VI 2003 przew. PO. Dwukrotnie przew. Klubowi Parlamentarnemu PO (9 IV–1 VI 2003 i 5 XI 2005 – 5 XII 2006). W wyborach prezydenckich 2005 wygrał i turę z wynikiem 36,33 proc. (5 429 666 głosów), w II uzyskał 45, 96 proc. (7 022 319 głosów), przegrywając z Lechem Kaczyńskim. W 2005 wybrany na posła w okręgu gd. (79 237 głosów). W wyborach parlamentarnych 2007 ubiegał się o mandat poselski w okręgu Warszawy i zebrał ponad 534 tys. głosów – najwyższy indywidualny wynik w historii wyborów do Sejmu po 1989. 16 XI 2007 zaprzysiężony na Prezesa Rady Ministrów RP. 24 XI 2007 jego rząd otrzymał wotum zaufania w Sejmie. W wyborach 2011 znów uzyskał najlepszy wynik w kraju (374 920 głosów). 18 XI 2011 wygłosił w Sejmie exposé i ponownie stanął na czele rządu – po 1989 jest pierwszym politykiem, który sprawuje urząd premiera przez 2 kolejne kadencje. Wyróżniony Nagrodą Karola Wielkiego (2010) i Krzyżem Wielkim Orderu Słońca Peru (2008); laureat Nagrody im. Stefana Kisielewskiego (2002) i Człowiek Roku 2008 tygodnika „Wprost”; czł. Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego; honorowy obywatel Łęczycy.
