KAUFMANN KARL JOSEPH, historyk, archiwista
| < Poprzednie | Następne > |
KARL JOSEPH KAUFMANN (14 I 1865 Wertheim nad Menem – 30 III 1945 Schönebeck nad Łabą), historyk, archiwista, katolik. Syn Aleksandra (1817–1893), doktora filologii, etnografa, od 1850 archiwisty w archiwum książąt von Löwenstein i Mathildy z domu Binder (1835–1901), poetki, piszącej pod pseudonimem Amara George. Ukończył gimnazjum w Wertheim, studiował historię i archiwistykę na uniwersytetach w Strasburgu, Monachium i Bonn. Pracował w stacji naukowej Pruskiego Instytutu Historycznego w Rzymie, badał stosunki papiestwa z krajami niemieckimi u schyłku średniowiecza. Od 1889 doktor filozofii na podstawie dysertacji Ueber die Anfänge des Bundes der Adelichen und des Bildersturmes. Beiträge zur Geschichte des niederländischen Aufstandes (O początkach Związku Szlacheckiego i rewolty ikonoklastów (obrazoburców). Przyczynki do historii postania niderlandzkiego), obronionej na uniwersytecie w Bonn. Od 1901 pracował w archiwum państwowym w Magdeburgu.
1 IV 1903 przeszedł do pracy w nowo powstałym archiwum w Gdańsku. Z dyrektorem Maxem Bärem kompletował, porządkował i inwentaryzował akta. W latach 1915–1918, pod nieobecność w Gdańsku dyrektora Adolfa Warschauera, pełnił obowiązki kierownika archiwum; dyrektor od 1921 do przejścia na emeryturę w 1929. Przechodząc na emeryturę otrzymał tytuł profesora. Nastawiony antypolsko, w 1919 – w ramach Deutscher Volksrat für Westpresussen (Niemiecka Rada Ludowa dla Prus Zachodnich) jako jej główny reprezentant w Gdańsku – czynnie działał na rzecz pozostania Pomorza i Gdańska przy państwie niemieckim, współorganizował antypolskie wiece na Heumarkt ( Targ Sienny) i przemarsze ulicami Gdańska. W 1920 był przewodniczącym Volksratu, blokował lub uniemożliwiał przekazanie po 1920 należnych Polsce akt archiwalnych z Pomorza. Doprowadził do wywiezienia w latach 20. XX wieku części gdańskiego zasobu archiwum do Berlina.
W 1919–1929 był przewodniczącym Zachodniopruskiego Towarzystwa Historycznego. Publikował prace naukowe dotyczące dziejów Gdańska i Pomorza, m.in. monografii Iławy (1905), Prabut (1928), Biskupca (1928), Kisielic (1931), Susza (1937). Na emeryturze mieszkał w Lipsku, następnie w Koblencji, pochowany w rodzinnym grobowcu w miejscu urodzenia.
Bibliografia:
Altpreuss. Biogr., Bd. 3, s. 973–974.
