CMENTARZE W STARYCH SZKOTACH
| < Poprzednie | Następne > |
CMENTARZE W STARYCH SZKOTACH. Jezuicki przy kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny / kaplicy św. Barbary, Trakt św. Wojciecha 71. Założony około 1615 na południe od kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny (NMP), w dolnej części osady Krótka Rega, po wschodniej stronie Kanału Raduni. W 1655 poszerzony o grunty podarowane przez cystersów z Pelplina, właścicieli sąsiednich Chmielników Pelplińskich, również mieszczące się w owalu Krótkiej Regi. W 1655 wzniesiono kaplicę cmentarza św. Barbary, przeznaczoną do obsługi pochówków (z wyjątkiem lat 1656–1660, kiedy była zniszczona). Podczas epidemii dżumy w 1709 pochowano tam 182 osoby. Kaplica istniała do wojen napoleońskich; wraz z Krótką Regą zburzono ją podczas oblężenia w 1807. Do 1812 cmentarz nieużywany, przejęty przez katolików z parafii św. Ignacego w Starych Szkotach. W 1866 ostatecznie zamknięty. Zaznaczany na planach do lat 20. XX wieku, zanikł przed 1939. Obecnie miejsce stacji benzynowej.
Kościoła św. Ignacego, obecnie Komunalny nr 4, ul. Brzegi 13 (Radauneufer). Otwarty po wielkiej dżumie w 1709, na parceli przylegającej od zachodu do kościoła św. Ignacego. Od 1722 istniała kaplica cmentarna (o nieznanym wezwaniu), w 1733 wydzielono miejsce pochówku dla ubogich. Początkowo ograniczony do obszaru przy kościele, po likwidacji Kolegium Gdańskiego (jezuickiego) w 1780, stał się główną nekropolią Starych Szkotów. W 1839 przejęty przez parafię rzymsko-katolicką św. Ignacego. Po 1866, po zamknięciu cmentarza jezuickiego przy kościele Nawiedzenia NMP, powiększany (1878 i 1894) o sąsiednie grunty (w tym część dawnego ogrodu jezuickiego): na zachód od kościoła, na stoku dominującego ponad Starymi Szkotami wzgórza, aż po krawędź obecnego Chełma, przy ul. Zamiejskiej i Hebanowskiego. Od południa przylega doń droga (tylko dla ruchu pieszego), łącząca ul. Brzegi i Zamiejską. Pochowano tu m.in. w 1930 polskiego katechetę i posła do Volkstagu, ks. Leona Miszewskiego, w 1942 bp. sufragana chełmińskiego Konstantyna Dominika, internowanego w Gdańsku przez hitlerowców (obecnie, po ekshumacji w 1949 i przeniesieniu do Pelplina, grób symboliczny). W 1947 przejęty w użytkowanie przez Zarząd Cmentarzy Miejskich, funkcjonuje jako komunalny. Od 1947 do lipca 2011 pochowano na nim 7484 osoby. Położony na działce o powierzchni około 2,30 ha, o rzucie zbliżonym do prostokąta, na zachód od kościoła, ukształtowany w formie tarasów wznoszących się ku zachodowi (skarpy wzmocnione murami oporowymi z kamienia i cegły). Nieregularne (o różnej długości) trzy aleje podłużne i trzy poprzeczne krzyżują się pod kątem prostym.
