GOSZCZURNY STANISŁAW, literat, dziennikarz

Wersja z 12:44, 24 wrz 2022

STANISŁAW GOSZCZURNY (25 IX 1929 Kalisz – 13 V 2003 Warszawa), literat, dziennikarz radiowy, redaktor. Syn Ignacego i Stanisławy z domu Marczak. Podczas II wojny światowej z rodziną wysiedlony z Kalisza do Olszanicy pod Krakowem, od 1943 na przymusowych robotach, pracował jako spawacz w elbląskiej Stoczni Schichaua. W 1947 uzyskał mała maturę w Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. W latach 1948–1949 był słuchaczem Oficerskiej Szkoły Artylerii Przeciwlotniczej w Koszalinie. Od 1949 do 1950 pracował w Komendzie Wojewódzkiej Służby Polsce w Gdańsku i zdał w 1950 maturę w liceum dla dorosłych.

W latach 1950–1974 pracował w Radiu Gdańsk, od praktykanta zaczynając, na redaktorze naczelnym kończąc (1968–1974). W 1954-1956 studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Poznańskim. W 1971 wysłany został na dwumiesięczny kurs ideologiczno-propagandowy przy Centralnej Szkole KPZR w Moskwie, w 1974 ukończył dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim, studiował także prawo na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Po wszczęciu w 1974 przez prokuraturę przeciwko niemu śledztwa w sprawie nielegalnego wywozu i przywozu obcych walut, w okresie 1974–1976 zajmował się tylko działalnością literacką. W 1976–1979 został kierownikiem Ośrodka Dokumentacji Prasowej w Gdańskim Wydziale Prasowym RSW Prasa-Książka-Ruch. Od 1979 roku mieszkał w Warszawie, był kierownikiem działu w Krajowej Agencji Wydawniczej, w latach 1981–1989 kierownikiem działu kultury w dzienniku „Rzeczpospolita”, dyrektorem departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Debiutował w 1961 głośną powieścią Mewy (sześć wydań w latach 60. XX wieku) o życiu trójmiejskiego marginesu społecznego; współautor scenariusza do filmu pod tym tytułem z roku 1987 w reżyserii Jerzego Passendorfera. Autor scenariusza do filmu A żyć trzeba dalej z 1986 w reżyserii Romana Wionczka, opartego na własnej powieści (motywem była katastrofa morska) pod tym samym tytułem i powieści Morze nie odda ofiar. Ekranizacji (scenariusz i reżyseria Jerzy Afanasjew) doczekała się w 1970 roku jego powieść Prom (z akcją osadzoną w grudniu 1945 w okolicach Gdańska, aktorzy i ekipa filmowa mieszkali w ośrodku Mewa w Orlinkach; Forsterówka). Autor 25 książek, powieści i opowiadań o tematyce współczesnej, przeważnie marynistycznej, historycznej, sztuk teatralnych.

Działacz Związku Młodzieży Socjalistycznej, od 1956 członek PZPR. Przewodniczący Komisji Propagandy Komitetu Miejskiego PZPR w Gdańsku, lektor KW PZPR i przewodniczący Komisji Kultury, I sekretarz POP przy gdańskim Oddziale ZLP, w 1968 gdański delegat na V Zjazd partii, w 1971 na VI Zjazd. Był członkiem Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w Gdańsku. W 1966 i 1969 wybrany członkiem zarządu gdańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich.

Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1970), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1987), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”. W 1969 otrzymał nagrodę marynistyczną im. Mariusza Zaruskiego za całokształt pracy ze szczególnym wyróżnieniem powieści Koniec najdłuższego rejsu; w roku 1987 otrzymał Złote Pióro za wybitne osiągnięcia publicystyczne. RED