AKCJA „R” (1949)

Wersja z 15:53, 28 sie 2022

AKCJA „R” (czerwiec–grudzień 1949), zapoczątkowana uchwałą Rady Państwa 22 VI 1949 roku, miała na celu polepszenie komunalnych warunków bytowych robotników w poszczególnych okręgach przemysłowych. Z przeznaczonych przez rząd 2 mld zł województwo gdańskie otrzymało 100 mln zł, Gdańsk – 43,5 mln. Dotacje miały zostać wykorzystane na: 1) remonty domów zarządzanych przez miasto lub państwo i zamieszkanych przez robotników, 2) urządzanie i oświetlanie ulic, placów, remonty ścieków, chodników, osuszanie gruntów na osiedlach robotniczych, urządzanie zieleńców, 3) zaopatrzenie w wodę poprzez rozbudowę sieci wodociągowej i przyłączanie do niej mieszkań robotniczych oraz budowę i naprawę studzien, 4) rozszerzanie sieci kanalizacyjnych i urządzeń sanitarnych, 5) ulepszanie komunikacji publicznej w dzielnicach robotniczych, 6) udzielanie pomocy w zakładaniu dzielnicowych żłobków, ogródków jordanowskich, stacji opieki nad matką i dzieckiem.

Nadzór nad całością pełniła Komisja Nadzwyczajna powołana przez Radę Ministrów; pieczę nad realizacją miały komisje tworzone przez rady narodowe (RN); w województwie gdańskim powołało ją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej. W skład gdańskiej komisji wchodził prezydent miasta, przedstawiciel Miejskiej RN, związków zawodowych i wybranej organizacji społecznej. Do zadań należał m.in. wybór obiektów, sprawna organizacja akcji. Zgodnie z zaleceniem gdańska Miejska RN prowadziła kampanię propagandową głównie na łamach prasy lokalnej. Zarząd Miasta Gdańska zaplanował prace oraz podzielił dotację według priorytetów. Wyremontowano 212 budynków mieszkalnych w Nowym Porcie, Oliwie, na Siedlcach, Oruni, Stogach i we Wrzeszczu. Naprawiono drogi i chodniki przy ulicach: Twarda, Siedlicka, Emilii Plater, Sielska, Jana z Kolna, Dolna, Stryjewskiego, Pohulanka, Tobrucka. Wybudowano kładki przy ul. Nowiny i Brzegi. Podwyższono prawy i lewy brzeg Motławy, postawiono przyczółki i podjazdy do mostu Czerwonego na Olszynce. Ponadto wykonano prace w zakresie infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej w Letnicy w ciągu ulic: Marynarki Polskiej, Starowiejskiej i Uczniowskiej. Dyrekcja Wodociągów i Kanalizacji wybudowała tu 535 mb linii wodociągowych. W ramach przeprowadzonej w Gdańsku akcji do grudnia 1949 roku wybudowano również toalety publiczne we Wrzeszczu, w Oliwie i Nowym Porcie. SB