PATER PAUL, uczony, drukarz
(uzupelnienie LM (16.04.2020)) |
|||
Linia 5: | Linia 5: | ||
[[File:3_Paul__Pater.jpg|thumb|Ozdobny napis Dantzig z pracy Paula Patera ''De Germaniae miraculo optimo, maximo, typis literarum, earumque differentiis, dissertatio...'', 1710]] | [[File:3_Paul__Pater.jpg|thumb|Ozdobny napis Dantzig z pracy Paula Patera ''De Germaniae miraculo optimo, maximo, typis literarum, earumque differentiis, dissertatio...'', 1710]] | ||
− | '''PAUL PATER''' (1656 Wierzbowo/Vrbov, Słowacja – 7 XII 1724 Gdańsk), uczony, teoretyk i praktyk drukarski ([[DRUKARSTWO I DRUKARNIE | drukarstwo i drukarnie]]). Ukończył gimnazjum we Wrocławiu, studiował w Lipsku i Jenie. Interesował się naukami ścisłymi, od geografii po matematykę; zwolennik idei Kopernika, Bacona, Galileusza, Newtona, Locke’a. Bibliotekarz w Wolfenbüttel, od roku 1688 profesor Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Od 1698 | + | '''PAUL PATER''' (1656 Wierzbowo/Vrbov, Słowacja – 7 XII 1724 Gdańsk), uczony, teoretyk i praktyk drukarski ([[DRUKARSTWO I DRUKARNIE | drukarstwo i drukarnie]]). Ukończył gimnazjum we Wrocławiu, studiował w Lipsku i Jenie. Interesował się naukami ścisłymi, od geografii po matematykę; zwolennik idei Kopernika, Bacona, Galileusza, Newtona, Locke’a. Bibliotekarz w Wolfenbüttel, od roku 1688 profesor Gimnazjum Akademickiego w Toruniu.<br/><br/> |
+ | Od 1698 drukował, najpierw w Toruniu, następnie w Gdańsku, kalendarze niemiecko- (''Neuer und alter Kunst- und Tugend-Calender'') oraz polskojęzyczne (''Gospodarski kalendarz…''). Na tle epoki odznaczały się one naukowym podejściem do przedstawianych zagadnień oraz walką z przesądami. Tworzył wiersze oraz prozę literacką, również utwory sceniczne. Od 1704 do 1705 roku profesor matematyki w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]; wspólnie z [[FAHRENHEIT DANIEL GABRIEL | Danielem Gabrielem Fahrenheitem]] prowadził doświadczenia nad skonstruowaniem mierników temperatury i ciśnienia.<br/><br/> | ||
+ | W 1710 otworzył własną oficynę drukarską przy Poggenpfuhl (ul. Żabi Kruk). Działała przy niej szkoła typograficzna, pierwsza taka placówka w Polsce. W Gdańsku zainteresował się tematyką morską, w 1723 wydał traktat dotyczący Morza Kaspijskiego. Po śmierci zlicytowano jego bogatą bibliotekę oraz sprzedano drukarnię (częściowo wywieziona do Królewca). Od 26 V 2011 jego imię nosi tramwaj Pesa Swing 120NaG SWING nr 1027. {{author: PP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 14:07, 24 lis 2021
PAUL PATER (1656 Wierzbowo/Vrbov, Słowacja – 7 XII 1724 Gdańsk), uczony, teoretyk i praktyk drukarski ( drukarstwo i drukarnie). Ukończył gimnazjum we Wrocławiu, studiował w Lipsku i Jenie. Interesował się naukami ścisłymi, od geografii po matematykę; zwolennik idei Kopernika, Bacona, Galileusza, Newtona, Locke’a. Bibliotekarz w Wolfenbüttel, od roku 1688 profesor Gimnazjum Akademickiego w Toruniu.
Od 1698 drukował, najpierw w Toruniu, następnie w Gdańsku, kalendarze niemiecko- (Neuer und alter Kunst- und Tugend-Calender) oraz polskojęzyczne (Gospodarski kalendarz…). Na tle epoki odznaczały się one naukowym podejściem do przedstawianych zagadnień oraz walką z przesądami. Tworzył wiersze oraz prozę literacką, również utwory sceniczne. Od 1704 do 1705 roku profesor matematyki w Gimnazjum Akademickim; wspólnie z Danielem Gabrielem Fahrenheitem prowadził doświadczenia nad skonstruowaniem mierników temperatury i ciśnienia.
W 1710 otworzył własną oficynę drukarską przy Poggenpfuhl (ul. Żabi Kruk). Działała przy niej szkoła typograficzna, pierwsza taka placówka w Polsce. W Gdańsku zainteresował się tematyką morską, w 1723 wydał traktat dotyczący Morza Kaspijskiego. Po śmierci zlicytowano jego bogatą bibliotekę oraz sprzedano drukarnię (częściowo wywieziona do Królewca). Od 26 V 2011 jego imię nosi tramwaj Pesa Swing 120NaG SWING nr 1027.