POLZIN FRANCISZEK BERNARD, wikariusz generalny diecezji gdańskiej

Wersja z 18:19, 19 cze 2021

Bernard Polzin

BERNARD FRANCISZEK POLZIN (16 V 1914 Nakło nad Notecią – 5 VIII 2003 Gdańsk), ksiądz rzymskokatolicki, wikariusz generalny diecezji gdańskiej. Syn nauczycieli Franciszka i Stefanii z domu Chrzan. W latach 1924–1932 uczeń Państwowego Gimnazjum Humanistycznego w Bydgoszczy. Po maturze podjął studia na Politechnice Warszawskiej, lecz szybko je porzucił i w latach 1932–1938 kształcił się w arcybiskupich seminariach duchownych w Gnieźnie i Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął 11 VI 1938 w katedrze poznańskiej z rąk biskupa Walentego Dymka (1 VII 1938 – 31 VIII 1939), następnie wikariusz w parafii św. Wawrzyńca w Gnieźnie.

1 IX 1939 miał rozpocząć pracę w Bydgoszczy w roli prefekta nauki religii w szkole zawodowej, lecz wybuch wojny mu to uniemożliwił. 6 IX 1939 został wikariuszem w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Bydgoszczy-Szwederowie, i wszedł w skład zespołu, który – wobec niemieckiego zakazu używania w Bydgoszczy w liturgii języka polskiego z 6 X 1939 – zajął się tłumaczeniem na łacinę polskich pieśni ludowych. Od 1 IV 1942 do 15 III 1945 wikariusz substytut parafii św. Antoniego w Bydgoszczy-Czyżkówku. Dzięki jego interwencji udało się zapobiec decyzji nazistowskiej rady miejskiej o rozebraniu murów stojącego w stanie surowym od 1939 kościoła parafialnego i wydzierżawiono go firmie niemieckiej na magazyn. Współprowadził także tajne komplety teologiczne dla kandydatów do gnieźnieńskiego seminarium duchownego. Z uwagi na aresztowania dokonane z początkiem 1943 przez Niemców w tej grupie, po wojnie rządzący oskarżyli go o współpracę z okupantem, oczyszczony z zarzutów został dopiero w 1962.

Równocześnie od 27 VI 1942 był administratorem, od 15 VIII proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu-Podgórzu, a od 22 lutego do 22 VII 1946 także administratorem parafii Opatrzności Bożej w Toruniu-Rudaku.

18 VII 1958 mianowany wikariuszem generalnym w diecezji gdańskiej (od 25 II 1992 – archidiecezji). Miesiąc później, urlopowany przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Stefana Wyszyńskiego, przybył do gdańskiej Oliwy, gdzie pozostał do swej śmierci, kierując pracami kurii biskupiej.

Oprócz tego sprawował liczne inne funkcje diecezjalne. Od 1958 był konsultorem diecezjalnym i członkiem Rady Administracyjnej. W latach 1958–1966 przewodniczył Komisji do Spraw Sztuki Sakralnej i Budownictwa Kościelnego, a później do 1990 był jej członkiem. Od 7 XII 1990 z urzędu uczestniczył w pracach Rady Kapłańskiej i Rady Duszpasterskiej. Od 1983 do 15 IX 1990 pełnił funkcję dyrektora Muzeum Diecezjalnego w Oliwie. Do 12 IX 1990 był także wykładowcą historii sztuki i konserwacji zabytków w Biskupim Seminarium Duchownym w Oliwie.

Przez cały czas udzielał się na niwie duszpasterskiej, sprawując między innymi posługę diecezjalnego duszpasterza narzeczonych (1958–1990), architektów, inżynierów i techników (1960–1990) oraz nauczycieli i wychowawców (1972–1990). Codziennie wspierał parafię katedralną w Oliwie.

W uznaniu zasług w 1962 otrzymał od papieża Jana XXIII godność prałata domowego, a w 1969 od Pawła VI – protonotariusza apostolskiego (infułata). Wraz z utworzeniem Kapituły Katedralnej Gdańskiej 17 IX 1978 został jej kanonikiem honorowym, 27 II 1982 – kanonikiem gremialnym z funkcją prałata kustosza. Pomimo długiego stażu pracy w diecezji gdańskiej został do niej inkardynowany dopiero 20 III 1982.

Na przełomie 1990 i 1991 ze względu na stan zdrowia zrezygnował z pełnienia większości funkcji (formalnie wikariuszem generalnym pozostał do śmierci). Zmarł po wieloletniej i ciężkiej chorobie. Pochowany 9 VIII 2003 na cmentarzu komunalnym w Oliwie, w grobie wraz z matką Stefanią i siostrą przyrodnią Zofią Wegner. Ceremoniom pogrzebowym w kościele (archikatedrze) Trójcy Świętej w Oliwie przewodniczył abp. Tadeusz Gocłowski, a liturgii pogrzebowej na cmentarzu bp. Zygmunt Pawłowicz. DG