DEISCH MATTHAEUS, rytownik
D.Majewska (dyskusja | edycje) |
(wstawienie ilustracji (e-mail z 19.03.2019)) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File:Deisch Matthaeus.JPG|thumb|Matthaeus Deisch]] | [[File:Deisch Matthaeus.JPG|thumb|Matthaeus Deisch]] | ||
− | [[File:Gdańsk w połowie XVIII wieku na rycinie Matthaeusa Deischa.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Gdańsk | + | [[File:2_Matthaeus_Deisch.jpg|thumb|Matthaeus Deisch z żoną, 1773, rysunek [[CHODOWIECKI DANIEL| Daniela Chodowieckiego]], który określał portretowanego jako „partacza”, autora „niedobrych rycin”]] |
− | + | [[File:Gdańsk w połowie XVIII wieku na rycinie Matthaeusa Deischa.JPG|thumb|Matthaeus Deisch (siedzi pośrodku ze szkicownikiem) ''Gdańsk w połowie XVIII wieku'', 1761–1765, widok od strony obecnej ul. Chodowieckiego]] | |
− | + | ||
[[File:Deisch_Matthaeus_Panorama_miasta_od_strony_Ogrodu_Strzeleckiego,_1761–1765.jpg|thumb|Matthaeus Deisch ''Panorama miasta od strony Ogrodu Strzeleckiego'', 1761–1765]] | [[File:Deisch_Matthaeus_Panorama_miasta_od_strony_Ogrodu_Strzeleckiego,_1761–1765.jpg|thumb|Matthaeus Deisch ''Panorama miasta od strony Ogrodu Strzeleckiego'', 1761–1765]] | ||
[[File:Fontanna Neptuna, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Fontanna Neptuna'', 1761–1765]] | [[File:Fontanna Neptuna, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Fontanna Neptuna'', 1761–1765]] |
Wersja z 10:17, 19 mar 2019
MATTHAEUS DEISCH (18 VII 1724 Augsburg – 28 I 1789 Gdańsk), rytownik. Nauki w zakresie malarstwa i rytownictwa pobierał w rodzinnym mieście, utrzymywał się z prac dorywczych wykonywanych w czasie licznych podróży. W Gdańsku w 1744 roku wykonał portret Hieronima Floriana Radziwiłła, w 1749 związał się z miastem na stałe. Utrzymywał się z lekcji rysunku i grafiki, sprzedaży rycin na zamówienie, komentujących aktualne wydarzenia polityczne, zamieszczanych w „Danziger Anzeigen” (na przykład Wykonanie wyroku na Robercie Damiens). W 1754 roku znajdował się na skraju bankructwa. W latach 1761–1775, na podstawie rysunków Friedricha Antona Augusta Lohrmanna (1735 Berlin – 1800 Warszawa, w Gdańsku 1759–1773), stworzył cykl rycin 50 widoków Gdańska (50 Prospekte von Danzig), dedykowanych Radzie Miejskiej, tworząc jeden na miesiąc na zamówienie subskrypcyjne. Przedstawiały panoramy Gdańska, reprezentacyjne gmachy, tereny przedmiejskie i przemysłowe. Nagrodzony pieniężnie przez Radę, w roku 1763 otrzymał prawa miejskie i pracę w komorze podatkowej (od 1779 roku jej pierwszy pisarz). We współpracy z Lohrmannem w latach 1762–1765 stworzył serię 40 rycin Wywoływacze gdańscy (Danziger Ausrufer), przedstawiającą ulicznych handlarzy, dołączając do każdej zapis słowny i nutowy intonacji nawoływań przedstawianych osób. Tworzył portrety gdańskich patrycjuszy, kaznodziejów, uczonych i władców (między innymi Karla Groddecka, Petera Uphagena, Gottfrieda Lengnicha, Mathiasa Nathanaela Wolffa, króla polskiego Stanisława Augusta, Fryderyka II). W okresie 1766–1767 wydał dwa herbarze Gdańska, w 1769 ryciny przedstawiające gobeliny wystawiane corocznie w Dworze Artusa, a projektowane przez Andreasa Stecha; ryciny do książki dla dzieci o tematyce biblijnej (wyd. 1780). Pozostawił około 200 prac. Mieszkał przy Poggenpfuhl (ul. Żabi Kruk).