ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
(dodanie logotypów)
Linia 1: Linia 1:
 
{{web}}
 
{{web}}
−
[[File:GDANKSK LOGOTYP.jpg|thumb|'''Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk''']] <br/>
+
[[File:GDANKSK LOGOTYP.jpg|thumb|'''Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk''']]
 
[[File:GAIT LOGOTYP.jpg|thumb|'''Partner redakcji''']]
 
[[File:GAIT LOGOTYP.jpg|thumb|'''Partner redakcji''']]
  
−
'''ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE''' (Konstytuanta) [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939| '''II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA''']] (II WMG), powołane decyzją mocarstw sprzymierzonych w kwietniu 1920 roku. Jego głównym zadaniem było opracowanie konstytucji II WMG oraz projektów umów, które – zgodnie z postanowieniami art. 104 traktatu wersalskiego z 1919 roku – planowano zawrzeć między Polską a II WMG. Zgromadzenie miało liczyć 120 członków wybranych w równych, tajnych i bezpośrednich wyborach, a także wyłonić spośród nich swoje władze. Do głosowania uprawnione były wszystkie osoby – zarówno kobiety (co stanowiło novum), jak i mężczyźni, którzy do 10 I 1920 roku ukończyli 20 lat – będące obywatelami państwa niemieckiego oraz mieszkające na terenie II WMG. Bez prawa głosu pozostali ci mieszkańcy, którzy posiadali inne obywatelstwo, a więc przede wszystkim Polacy. <br/><br/>
+
'''ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE''' (Konstytuanta) [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | '''II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA''']] (II WMG), powołane decyzją mocarstw sprzymierzonych w kwietniu 1920 roku. Jego głównym zadaniem było opracowanie konstytucji II WMG oraz projektów umów, które – zgodnie z postanowieniami art. 104 traktatu wersalskiego z 1919 roku – planowano zawrzeć między Polską a II WMG. Zgromadzenie miało liczyć 120 członków wybranych w równych, tajnych i bezpośrednich wyborach, a także wyłonić spośród nich swoje władze. Do głosowania uprawnione były wszystkie osoby – zarówno kobiety (co stanowiło novum), jak i mężczyźni, którzy do 10 I 1920 roku ukończyli 20 lat – będące obywatelami państwa niemieckiego oraz mieszkające na terenie II WMG. Bez prawa głosu pozostali ci mieszkańcy, którzy posiadali inne obywatelstwo, a więc przede wszystkim Polacy. <br/><br/>
−
 
+
Wybory zostały zarządzone przez pełnomocnika mocarstw, wysokiego komisarza Ligi Narodów (LN) w Gdańsku Reginalda Towera, na niedzielę 16 V 1920 roku. Swoich kandydatów rekomendowały partie polityczne i koalicje wyborcze działające na terenie II WMG. W sprawnie przeprowadzonych wyborach udział wzięły 153 234 osoby, na listy polskie głosowało 6% wyborców (9321 osób). Inauguracyjne posiedzenie odbyło się 14 VI 1920 w sali dawnego Landtagu (pruskiego parlamentu) przy Neugarten 17 (ul. Nowe Ogrody). Przewodniczącym został pastor q Wilhelm Reinhald z Deutschnationale Volkspartei (DNVP, Niemiecka Narodowa Partia Ludowa), wybrano też prezydium oraz komisje, w tym siedemnastoosobową komisję konstytucyjną. Po 18 posiedzeniach przygotowała ona projekt nowej konstytucji, który został uchwalony przez Zgromadzenie 11 VIII 1920 roku. Za głosowało 68 posłów, przeciw – 44 (w tym socjaliści i posłowie polscy). Przed ogłoszeniem tekst miał być jeszcze zatwierdzony przez Radę LN. Konstytucję opublikowano w monitorze II WMG („Staatsanzeiger für Freie Stadt Danzig”) 9 XII 1920 roku, następnie znowelizowano ją zgodnie z uwagami i zaleceniami Rady LN. 15 XI 1920 proklamowano utworzenie II WMG, a 6 grudnia Zgromadzenie Konstytucyjne przekształciło się w pierwszy parlament II WMG q Volkstag. {{author: MrGl}} <br/><br/>
−
Wybory zostały zarządzone przez pełnomocnika mocarstw, wysokiego komisarza Ligi Narodów (LN) w Gdańsku Reginalda Towera, na niedzielę 16 V 1920 roku. Swoich kandydatów rekomendowały partie polityczne i koalicje wyborcze działające na terenie II WMG. W sprawnie przeprowadzonych wyborach udział wzięły 153 234 osoby, na listy polskie głosowało 6% wyborców (9321 osób). Inauguracyjne posiedzenie odbyło się 14 VI 1920 w sali dawnego Landtagu (pruskiego parlamentu) przy Neugarten 17 (ul. Nowe Ogrody). Przewodniczącym został pastor q Wilhelm Reinhald z Deutschnationale Volkspartei (DNVP, Niemiecka Narodowa Partia Ludowa), wybrano też prezydium oraz komisje, w tym siedemnastoosobową komisję konstytucyjną. Po 18 posiedzeniach przygotowała ona projekt nowej konstytucji, który został uchwalony przez Zgromadzenie 11 VIII 1920 roku. Za głosowało 68 posłów, przeciw – 44 (w tym socjaliści i posłowie polscy). Przed ogłoszeniem tekst miał być jeszcze zatwierdzony przez Radę LN. Konstytucję opublikowano w monitorze II WMG („Staatsanzeiger für Freie Stadt Danzig”) 9 XII 1920 roku, następnie znowelizowano ją zgodnie z uwagami i zaleceniami Rady LN. 15 XI 1920 proklamowano utworzenie II WMG, a 6 grudnia Zgromadzenie Konstytucyjne przekształciło się w pierwszy parlament II WMG q Volkstag. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] <br/>
+
{| class="tableGda"
−
 
+
|-
−
 
+
|+ Członkowie Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska <br/> (skład według stanu na 16 V 1920 roku)
−
Tabela: Członkowie Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska (skład według stanu na 16 V 1920 roku)
+
|-
 +
! <nobr> Imię i nazwisko oraz daty życia </nobr>
 +
! Zawód
 +
! Miejsce zamieszkania
 +
! Reprezentowana partia
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Albrecht
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik kolejowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Nowy Port
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Gustav Andres
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik
 +
| style="vertical-align:top" | Żelichowo (Petershagen), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Franz Arczynski (1886–1946)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | August Arndt (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik kolejowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Przeróbka
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Heinrich Aumund (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | profesor [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]]
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Georg Bennecke (ur. 1878)
 +
| style="vertical-align:top" | adwokat
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Beyer (ur. 1890)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Siedlce
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hans Bing (1889–1939)
 +
| style="vertical-align:top" | lekarz prywatny
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hermann Böcker (ur. 1882)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Bohn*
 +
| style="vertical-align:top" | ślusarz
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Brieskorn (ur. 1887)
 +
| style="vertical-align:top" | rolnik
 +
| style="vertical-align:top" | Giemlice (Gemlitz), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Arthur Brill (1883–1956)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Orunia
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Albert Brödersdorff (ur. 1876)
 +
| style="vertical-align:top" | dziennikarz
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Adolf Brodowski (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik, działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[BUDZYŃSKI BRONISŁAW | Bronisław Budzyński]] (1888–1951)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Siegfried Bumke (ur. 1872)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (sędzia)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Erich Burandt (ur. 1892)
 +
| style="vertical-align:top" | właściciel ziemski
 +
| style="vertical-align:top" | Trąbki Wielkie (Grosstramken)
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karl Christiani (ur. 1860)
 +
| style="vertical-align:top" | pastor
 +
| style="vertical-align:top" | Trutnowy (Trutenau), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Johannes Czarnecki (ur. 1882)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik (malarz)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hans Dahsler (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | urzędnik, dyrektor banku
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Oliwa
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Otto Dargel*
 +
| style="vertical-align:top" | urzędnik celny
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Emma Döll (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | gospodyni domowa
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Franz Doerksen (ur. 1850)
 +
| style="vertical-align:top" | właściciel ziemski
 +
| style="vertical-align:top" | Osice (Wossitze), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Johannes Dyck (ur. 1884)
 +
| style="vertical-align:top" | pastor gminy [[MENONICI | menonitów]]
 +
| style="vertical-align:top" | Lubieszewo (Ladekopp), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Epp (ur. 1877)
 +
| style="vertical-align:top" | właściciel ziemski
 +
| style="vertical-align:top" | Chełmek (Holm), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Eschert (1865–1931)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec, przedsiębiorca
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Julius Fischer (ur. 1889)
 +
| style="vertical-align:top" | rzemieślnik (grawer), działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Nikolaus Foegen (ur. 1880)
 +
| style="vertical-align:top" | dyrektor wydawnictwa
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Emil Förster (ur. 1866)
 +
| style="vertical-align:top" | dyrektor poczty
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Albert Frank (ur. 1881)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik, urzędnik
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Alice Freudenthal (ur. 1878)
 +
| style="vertical-align:top" | dziennikarka
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karl Fuchs (1876 – po 1945)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec (handel winem)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Richard Gaikowski (1880–1932)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Bruno Gebauer (ur. 1884)
 +
| style="vertical-align:top" | dziennikarz
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[GEHL JULIUS | Julius Gehl]] (1869–1944)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych, polityk
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[GROBELSKI TEODOR | Teodor Grobelski]] (1889–1929)
 +
| style="vertical-align:top" | przedsiębiorca
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Edwin Grube (ur. 1866)
 +
| style="vertical-align:top" | dyrektor [[STOCZNIA SCHICHAUA | stoczni Schichaua]]
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[GRUNDMANN EMIL | Emil Grundmann]] (1872–1930)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Friedrich Grünhagen (1876–1929)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Alfred Haack (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | handlowiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Rudolf Hallmann (ur. 1877)
 +
| style="vertical-align:top" | rzeźnik handlowiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karl Hartmann (ur. 1881)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik (murarz)
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Felix Haselau (ur. 1878)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog, organista
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Staw (Neuteich)
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Gustav Hohmann (ur. 1887)
 +
| style="vertical-align:top" | palacz w kotłowni
 +
| style="vertical-align:top" | Nowotki (Jungfer) koło Nowego Dworu Gdańskiego
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Bernhard Hoppe (ur. 1884)
 +
| style="vertical-align:top" | organista, nauczyciel
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Staw (Neuteich)
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Friedrich Jantzen (ur. 1869)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Oliwa
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[JEDWABSKI WOJCIECH ANTONI | Wojciech Antoni Jedwabski]] (1890–1967)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz narodowy, działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[JEWELOWSKI SALOMON JULIUS | Salomon Julius Jewelowski]] (1874–1951)
 +
| style="vertical-align:top" | przedsiębiorca, kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Anni Kalähne (1878–1957)
 +
| style="vertical-align:top" | działaczka na rzecz praw kobiet
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Oliwa
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | August Gustav Karow (1852–1925)
 +
| style="vertical-align:top" | dyrektor piekarni
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Johann Karschewski (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | mechanik w stoczni
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Felix Kaschubowski (ur. 1882)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik kolejowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Letnica
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[KERUTH RUDOLF | Rudolf Keruth]] (1857–1924)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (adwokat)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Klossowski (ur. 1879)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Reinhold Kochanski (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | rolnik
 +
| style="vertical-align:top" | Graniczna Wieś (Grenzdorf), Pruszcz Gdański
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Georg König (1873–1934)
 +
| style="vertical-align:top" | mistrz budowlany
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[KUBACZ FRANCISZEK | Franciszek Kubacz]] (1868–1933)
 +
| style="vertical-align:top" | lekarz prywatny
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Ernst Kuhn (ur. 1880)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Stanisław Kuhnert (1884 – po 1923)
 +
| style="vertical-align:top" | handlowiec
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[KUROWSKI BRUNO | Bruno Kurowski]] (1879–1944)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (adwokat)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Marie Landmann (1859–1942)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog, właścicielka szkoły średniej
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hermann Laschewski (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik (murarz)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Oliwa
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karl Leiding (ur. 1870)
 +
| style="vertical-align:top" | handlowiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Leschkowski (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik kolejowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Orunia
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Georg Leu (ur. 1881)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec, po 1920 urzędnik Senatu
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschland <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Otto Loening (1880–1943)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik, nauczyciel akademicki w Technische Hochschule Danzig
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[ŁANGOWSKI BONIFACY | Bonifacy Łangowski]] (Langowski) (1883–1940)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (adwokat)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Matschkewitz (ur. 1875)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[MATTHAEI ADALBERT | Adalbert Matthaei]] (1859–1924)
 +
| style="vertical-align:top" | profesor Technische Hochschule Danzig
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Johannes Mau (1881–1946)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Nowy Port
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Bruno Meerwaldt (ur. 1890)
 +
| style="vertical-align:top" | nauczyciel
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof)
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Ella Morstein (ur. 1874)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hans Müller (ur. 1875)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (sędzia)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Friedrich Nagrotzki (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | handlowiec, urzędnik
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Franz Richard Neubauer (1887–1983)
 +
| style="vertical-align:top" | inżynier, przedsiębiorca
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hugo Neumann (ur. 1882)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (adwokat)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[NOÉ LUDWIG | Ludwig Noé]] (1871–1949)
 +
| style="vertical-align:top" | menadżer, inżynier
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | August Nopper
 +
| style="vertical-align:top" | rzemieślnik (konwisarz)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[PANECKI WŁADYSŁAW | Władysław Panecki]] (1857–1931)
 +
| style="vertical-align:top" | lekarz prywatny
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Polnische Liste <br/> (Lista polska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Otto Pertus (ur. 1872)
 +
| style="vertical-align:top" | inżynier, menadżer
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Eduard Philipsen (ur. 1883)
 +
| style="vertical-align:top" | urzędnik pocztowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karoline Plagemann
 +
| style="vertical-align:top" | gospodyni domowa
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Max Plettner (ur. 1891)
 +
| style="vertical-align:top" | dekorator wnętrz, kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Margarete Possart (ur. 1873)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Wilhelm Rahn (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Arthur Raube (ur. 1888)
 +
| style="vertical-align:top" | handlowiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Walter Reek (1878–1933)
 +
| style="vertical-align:top" | burmistrz
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Staw (Neuteich)
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karl Rehberg (ur. 1882)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik (cieśla)
 +
| style="vertical-align:top" | Wiślinka (Wisslinken), Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[REINHARD WILHELM | Wilhelm Reinhard]] (1860–1922)
 +
| style="vertical-align:top" | pastor luterański
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Ernst Roggenbuck (ur. 1885)
 +
| style="vertical-align:top" | urzędnik kolejowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[SAWATZKI ANTON | Anton Sawatzki]] (1873–1934)
 +
| style="vertical-align:top" | ksiądz katolicki
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Wilhelm Säwe (ur. 1884)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik
 +
| style="vertical-align:top" | Kałdowo (Kalthof), Malbork
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hermann Schede (1879 – po 1945)
 +
| style="vertical-align:top" | dyrektor banku
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Eduard Schmidt (1887–1955)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik, działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Alfred Schmiljan (ur. 1875)
 +
| style="vertical-align:top" | urzędnik
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs <br/> (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Falk von Schroeter (ur. 1869)
 +
| style="vertical-align:top" | burmistrz
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof)
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Johannes Schulz (ur. 1870)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik
 +
| style="vertical-align:top" | Pruszcz Gdański (Praust)
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Wilhelm Schümmer
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Heinrich Schwegmann (1877–1946)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (sędzia)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Richard Senftleben (ur. 1884)
 +
| style="vertical-align:top" | urzędnik handlowy
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Karl Gustav Max Sommerfeld (1857–1930)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[SPILL FRIEDRICH | Fritz Spill]] (1872–1945)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Siedlce
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hugo Spohn (ur. 1870)
 +
| style="vertical-align:top" | ksiądz katolicki
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof)
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Franz Splett (1868–1926)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog
 +
| style="vertical-align:top" | Sopot
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Simon Stawicki (ur. 1867)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hermann Stobbe (1862–1932)
 +
| style="vertical-align:top" | właściciel browaru
 +
| style="vertical-align:top" | Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof)
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Antonie Stremme (1882–1961)
 +
| style="vertical-align:top" | profesor Technische Hochschule Danzig
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[TREICHEL ADOLF OTTO | Adolf Treichel]] (1869–1926)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Gustav Truhn (ur. 1877)
 +
| style="vertical-align:top" | działacz związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Hermann Übersohn (ur. 1895)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik (murarz)
 +
| style="vertical-align:top" | Kałdowo (Kalthof), Malbork
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Siegfried Wehnde (ur. 1890)
 +
| style="vertical-align:top" | robotnik (kowal)
 +
| style="vertical-align:top" | Ostaszewo (Schönberg), Żuławy
 +
| style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Paul Weiβ (ur. 1884)
 +
| style="vertical-align:top" | pedagog
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Zentrumspartei <br/> (Partia Centrum)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Liesbeth Wessel (ur. 1887)
 +
| style="vertical-align:top" | działaczka związków zawodowych
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Fritz Wieler (1856–1924)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung <br/> (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Max Witt (1858–1931)
 +
| style="vertical-align:top" | właściciel dworu Rozstaje (Eckhof)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Otto Woelk (ur. 1876)
 +
| style="vertical-align:top" | kupiec
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Toni Wohlgemuth
 +
| style="vertical-align:top" | gospodyni domowa
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk
 +
| style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands <br/> (Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Ernst Ziehm (ur. 1867)
 +
| style="vertical-align:top" | prawnik (sędzia)
 +
| style="vertical-align:top" | Gdańsk-Wrzeszcz
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Franz Ziehm
 +
| style="vertical-align:top" | właściciel ziemski
 +
| style="vertical-align:top" | Lisewo (Liessau), Tczew
 +
| style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei <br/> (Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
 +
|-
 +
| class="authorEgTab" | *Gwiazdką oznaczono osoby, które znalazły się w Konstytuancie, ale brak ich w Volkstagu I kadencji. <br/> {{author: MrGl}}
 +
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]

Wersja z 16:36, 30 sie 2017

Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk
Partner redakcji

ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE (Konstytuanta) II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA (II WMG), powołane decyzją mocarstw sprzymierzonych w kwietniu 1920 roku. Jego głównym zadaniem było opracowanie konstytucji II WMG oraz projektów umów, które – zgodnie z postanowieniami art. 104 traktatu wersalskiego z 1919 roku – planowano zawrzeć między Polską a II WMG. Zgromadzenie miało liczyć 120 członków wybranych w równych, tajnych i bezpośrednich wyborach, a także wyłonić spośród nich swoje władze. Do głosowania uprawnione były wszystkie osoby – zarówno kobiety (co stanowiło novum), jak i mężczyźni, którzy do 10 I 1920 roku ukończyli 20 lat – będące obywatelami państwa niemieckiego oraz mieszkające na terenie II WMG. Bez prawa głosu pozostali ci mieszkańcy, którzy posiadali inne obywatelstwo, a więc przede wszystkim Polacy.

Wybory zostały zarządzone przez pełnomocnika mocarstw, wysokiego komisarza Ligi Narodów (LN) w Gdańsku Reginalda Towera, na niedzielę 16 V 1920 roku. Swoich kandydatów rekomendowały partie polityczne i koalicje wyborcze działające na terenie II WMG. W sprawnie przeprowadzonych wyborach udział wzięły 153 234 osoby, na listy polskie głosowało 6% wyborców (9321 osób). Inauguracyjne posiedzenie odbyło się 14 VI 1920 w sali dawnego Landtagu (pruskiego parlamentu) przy Neugarten 17 (ul. Nowe Ogrody). Przewodniczącym został pastor q Wilhelm Reinhald z Deutschnationale Volkspartei (DNVP, Niemiecka Narodowa Partia Ludowa), wybrano też prezydium oraz komisje, w tym siedemnastoosobową komisję konstytucyjną. Po 18 posiedzeniach przygotowała ona projekt nowej konstytucji, który został uchwalony przez Zgromadzenie 11 VIII 1920 roku. Za głosowało 68 posłów, przeciw – 44 (w tym socjaliści i posłowie polscy). Przed ogłoszeniem tekst miał być jeszcze zatwierdzony przez Radę LN. Konstytucję opublikowano w monitorze II WMG („Staatsanzeiger für Freie Stadt Danzig”) 9 XII 1920 roku, następnie znowelizowano ją zgodnie z uwagami i zaleceniami Rady LN. 15 XI 1920 proklamowano utworzenie II WMG, a 6 grudnia Zgromadzenie Konstytucyjne przekształciło się w pierwszy parlament II WMG q Volkstag. MrGl

Członkowie Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska
(skład według stanu na 16 V 1920 roku)
<nobr> Imię i nazwisko oraz daty życia </nobr> Zawód Miejsce zamieszkania Reprezentowana partia
Paul Albrecht robotnik kolejowy Gdańsk-Nowy Port Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Gustav Andres robotnik Żelichowo (Petershagen), Żuławy Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Franz Arczynski (1886–1946) działacz związków zawodowych Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
August Arndt (ur. 1885) robotnik kolejowy Gdańsk-Przeróbka Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Heinrich Aumund (ur. 1873) profesor Technische Hochschule Danzig Gdańsk-Wrzeszcz Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Georg Bennecke (ur. 1878) adwokat Sopot Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Paul Beyer (ur. 1890) robotnik Gdańsk-Siedlce Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Hans Bing (1889–1939) lekarz prywatny Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Hermann Böcker (ur. 1882) kupiec Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Paul Bohn* ślusarz Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Paul Brieskorn (ur. 1887) rolnik Giemlice (Gemlitz), Żuławy Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Arthur Brill (1883–1956) działacz związków zawodowych Gdańsk-Orunia Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Albert Brödersdorff (ur. 1876) dziennikarz Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Adolf Brodowski (ur. 1873) robotnik, działacz związków zawodowych Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Bronisław Budzyński (1888–1951) kupiec Gdańsk Polnische Liste
(Lista polska)
Siegfried Bumke (ur. 1872) prawnik (sędzia) Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Erich Burandt (ur. 1892) właściciel ziemski Trąbki Wielkie (Grosstramken) Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Karl Christiani (ur. 1860) pastor Trutnowy (Trutenau), Żuławy Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Johannes Czarnecki (ur. 1882) robotnik (malarz) Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Hans Dahsler (ur. 1885) urzędnik, dyrektor banku Gdańsk-Oliwa Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Otto Dargel* urzędnik celny Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Emma Döll (ur. 1873) gospodyni domowa Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Franz Doerksen (ur. 1850) właściciel ziemski Osice (Wossitze), Żuławy Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Johannes Dyck (ur. 1884) pastor gminy menonitów Lubieszewo (Ladekopp), Żuławy Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Paul Epp (ur. 1877) właściciel ziemski Chełmek (Holm), Żuławy Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Paul Eschert (1865–1931) kupiec, przedsiębiorca Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Julius Fischer (ur. 1889) rzemieślnik (grawer), działacz związków zawodowych Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Nikolaus Foegen (ur. 1880) dyrektor wydawnictwa Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Emil Förster (ur. 1866) dyrektor poczty Sopot Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Albert Frank (ur. 1881) prawnik, urzędnik Sopot Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Alice Freudenthal (ur. 1878) dziennikarka Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Karl Fuchs (1876 – po 1945) kupiec (handel winem) Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Richard Gaikowski (1880–1932) działacz związków zawodowych Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Bruno Gebauer (ur. 1884) dziennikarz Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Julius Gehl (1869–1944) działacz związków zawodowych, polityk Gdańsk-Wrzeszcz Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Teodor Grobelski (1889–1929) przedsiębiorca Gdańsk-Wrzeszcz Polnische Liste
(Lista polska)
Edwin Grube (ur. 1866) dyrektor stoczni Schichaua Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Emil Grundmann (1872–1930) kupiec Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Friedrich Grünhagen (1876–1929) działacz związków zawodowych Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Alfred Haack (ur. 1873) handlowiec Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Rudolf Hallmann (ur. 1877) rzeźnik handlowiec Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Karl Hartmann (ur. 1881) robotnik (murarz) Sopot Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Felix Haselau (ur. 1878) pedagog, organista Nowy Staw (Neuteich) Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Gustav Hohmann (ur. 1887) palacz w kotłowni Nowotki (Jungfer) koło Nowego Dworu Gdańskiego Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Bernhard Hoppe (ur. 1884) organista, nauczyciel Nowy Staw (Neuteich) Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Friedrich Jantzen (ur. 1869) kupiec Gdańsk-Oliwa Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Wojciech Antoni Jedwabski (1890–1967) działacz narodowy, działacz związków zawodowych Gdańsk Polnische Liste
(Lista polska)
Salomon Julius Jewelowski (1874–1951) przedsiębiorca, kupiec Gdańsk-Wrzeszcz Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Anni Kalähne (1878–1957) działaczka na rzecz praw kobiet Gdańsk-Oliwa Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
August Gustav Karow (1852–1925) dyrektor piekarni Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Johann Karschewski (ur. 1873) mechanik w stoczni Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Felix Kaschubowski (ur. 1882) robotnik kolejowy Gdańsk-Letnica Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Rudolf Keruth (1857–1924) prawnik (adwokat) Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Paul Klossowski (ur. 1879) działacz związków zawodowych Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Reinhold Kochanski (ur. 1885) rolnik Graniczna Wieś (Grenzdorf), Pruszcz Gdański Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Georg König (1873–1934) mistrz budowlany Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Franciszek Kubacz (1868–1933) lekarz prywatny Gdańsk Polnische Liste
(Lista polska)
Ernst Kuhn (ur. 1880) działacz związków zawodowych Gdańsk Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Stanisław Kuhnert (1884 – po 1923) handlowiec Sopot Polnische Liste
(Lista polska)
Bruno Kurowski (1879–1944) prawnik (adwokat) Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Marie Landmann (1859–1942) pedagog, właścicielka szkoły średniej Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Hermann Laschewski (ur. 1885) robotnik (murarz) Gdańsk-Oliwa Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Karl Leiding (ur. 1870) handlowiec Gdańsk-Wrzeszcz Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Paul Leschkowski (ur. 1885) robotnik kolejowy Gdańsk-Orunia Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Georg Leu (ur. 1881) kupiec, po 1920 urzędnik Senatu Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschland
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Otto Loening (1880–1943) prawnik, nauczyciel akademicki w Technische Hochschule Danzig Gdańsk-Wrzeszcz Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Bonifacy Łangowski (Langowski) (1883–1940) prawnik (adwokat) Gdańsk-Wrzeszcz Polnische Liste
(Lista polska)
Paul Matschkewitz (ur. 1875) pedagog Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Adalbert Matthaei (1859–1924) profesor Technische Hochschule Danzig Sopot Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Johannes Mau (1881–1946) działacz związków zawodowych Gdańsk-Nowy Port Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Bruno Meerwaldt (ur. 1890) nauczyciel Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof) Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Ella Morstein (ur. 1874) pedagog Gdańsk-Wrzeszcz Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Hans Müller (ur. 1875) prawnik (sędzia) Gdańsk-Wrzeszcz Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Friedrich Nagrotzki (ur. 1873) handlowiec, urzędnik Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Franz Richard Neubauer (1887–1983) inżynier, przedsiębiorca Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Hugo Neumann (ur. 1882) prawnik (adwokat) Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Ludwig Noé (1871–1949) menadżer, inżynier Gdańsk Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
August Nopper rzemieślnik (konwisarz) Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Władysław Panecki (1857–1931) lekarz prywatny Gdańsk Polnische Liste
(Lista polska)
Otto Pertus (ur. 1872) inżynier, menadżer Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Eduard Philipsen (ur. 1883) urzędnik pocztowy Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Karoline Plagemann gospodyni domowa Gdańsk-Wrzeszcz Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Max Plettner (ur. 1891) dekorator wnętrz, kupiec Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Margarete Possart (ur. 1873) pedagog Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Wilhelm Rahn (ur. 1885) kupiec Gdańsk-Wrzeszcz Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Arthur Raube (ur. 1888) handlowiec Gdańsk-Wrzeszcz Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Walter Reek (1878–1933) burmistrz Nowy Staw (Neuteich) Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Karl Rehberg (ur. 1882) robotnik (cieśla) Wiślinka (Wisslinken), Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Wilhelm Reinhard (1860–1922) pastor luterański Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Ernst Roggenbuck (ur. 1885) urzędnik kolejowy Gdańsk-Wrzeszcz Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Anton Sawatzki (1873–1934) ksiądz katolicki Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Wilhelm Säwe (ur. 1884) robotnik Kałdowo (Kalthof), Malbork Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Hermann Schede (1879 – po 1945) dyrektor banku Sopot Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Eduard Schmidt (1887–1955) robotnik, działacz związków zawodowych Gdańsk Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Alfred Schmiljan (ur. 1875) urzędnik Gdańsk Deutschdemokratische Partei Danzigs
(Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska)
Falk von Schroeter (ur. 1869) burmistrz Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof) Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Johannes Schulz (ur. 1870) robotnik Pruszcz Gdański (Praust) Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Wilhelm Schümmer działacz związków zawodowych Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Heinrich Schwegmann (1877–1946) prawnik (sędzia) Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Richard Senftleben (ur. 1884) urzędnik handlowy Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Karl Gustav Max Sommerfeld (1857–1930) kupiec Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Fritz Spill (1872–1945) działacz związków zawodowych Gdańsk-Siedlce Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Hugo Spohn (ur. 1870) ksiądz katolicki Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof) Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Franz Splett (1868–1926) pedagog Sopot Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Simon Stawicki (ur. 1867) działacz związków zawodowych Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Hermann Stobbe (1862–1932) właściciel browaru Nowy Dwór Gdański (Tiegenhof) Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Antonie Stremme (1882–1961) profesor Technische Hochschule Danzig Gdańsk-Wrzeszcz Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Adolf Treichel (1869–1926) pedagog Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Gustav Truhn (ur. 1877) działacz związków zawodowych Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Hermann Übersohn (ur. 1895) robotnik (murarz) Kałdowo (Kalthof), Malbork Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Siegfried Wehnde (ur. 1890) robotnik (kowal) Ostaszewo (Schönberg), Żuławy Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Paul Weiβ (ur. 1884) pedagog Gdańsk Zentrumspartei
(Partia Centrum)
Liesbeth Wessel (ur. 1887) działaczka związków zawodowych Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Fritz Wieler (1856–1924) kupiec Gdańsk Freie Wirtschaftliche Vereinigung
(Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze)
Max Witt (1858–1931) właściciel dworu Rozstaje (Eckhof) Gdańsk Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Otto Woelk (ur. 1876) kupiec Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Toni Wohlgemuth gospodyni domowa Gdańsk Sozialdemokratische Partei Deutschlands
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec)
Ernst Ziehm (ur. 1867) prawnik (sędzia) Gdańsk-Wrzeszcz Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
Franz Ziehm właściciel ziemski Lisewo (Liessau), Tczew Deutschnationale Volkspartei
(Niemiecka Narodowa Partia Ludowa)
*Gwiazdką oznaczono osoby, które znalazły się w Konstytuancie, ale brak ich w Volkstagu I kadencji.
MrGl
Źródło „https://gdansk.gedanopedia.pl/index.php?title=ZGROMADZENIE_KONSTYTUCYJNE_II_WOLNEGO_MIASTA_GDA%C5%83SKA&oldid=49115”
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania