BERTLING ERNST AUGUST, rektor Gimnazjum Akademickiego

'''ERNST AUGUST BERTLING''' (1 XII 1721 Osnabrück – 10 VIII 1769 Gdańsk), teolog, rektor [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Syn kaznodziei. W latach 1741–1743 studiował na uniwersytecie w Jenie prawo, matematykę i filozofię. Od roku 1748 pracował na uniwersytecie w Helmstedt. W Gdańsku od roku 1753 jako rektor Gimnazjum Akademickiego i pastor [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościoła św. Trójcy]]. Z okazji objęcia urzędów doczekał się utworu [[FREISLICH JOHANN BALTHASAR CHRISTIAN | Johanna Balthasara Christiana Freislicha]] ''Auf ihr muntren Musensöhne''. W latach 60. XVIII wieku zaproponował (niezrealizowaną) reformę Gimnazjum Akademickiego, polegającą na rozszerzeniu zajęć filologicznych. Pozostawał pod wpływem filozofa Christiana Wolffa i jego koncepcji godzenia myśli racjonalistycznej z objawieniem. W wygłaszanych kazaniach bronił luteranizmu przed katolicyzmem i kalwinizmem, krytykował m.in. papiestwo oraz ogłoszony na rok 1750 katolicki jubileusz. W jednym z pierwszych kazań wygłoszonych w Gdańsku w roku 1754 nazwał papieża antychrystem. Z tego powodu jego przeciwnicy zażądali od króla polskiego Augusta III usunięcia go z urzędu rektorskiego, do czego nie doszło po interwencji [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]]. Stanowisko rektora piastował do śmierci, a jego następcą został w 1770 roku Wilhelm Verpoortenn. Bertling, zaprzyjaźniony z Justusem Möserem, konserwatywnym myślicielem, prowadził z nim obszerną korespondencję dotyczącą filozofii i teologii. Drukiem ukazało się kilka kazań Bertlinga, m.in. wygłoszone 7 IX 1764 z okazji wyboru króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zachowało się kilka kantat napisanych z okazji jego urodzin. Jego portret namalował [[WESSEL JACOB | Jacob Wessel]]. {{author: PP}} [[Category: Encyklopedia]]