KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU
D.Majewska (dyskusja | edycje) |
|||
Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:Dwór Artusa po odbudowie.JPG|thumb|Dwór Artusa po odbudowie]] | [[File:Dwór Artusa po odbudowie.JPG|thumb|Dwór Artusa po odbudowie]] | ||
− | '''KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU.''' Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) | + | '''KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU.''' Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) [[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracji komunalnej]]. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 roku w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego. W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim ([[MUZEUM NARODOWE | Muzeum Narodowe]]), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 roku [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW | Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków]]. Przedsiębiorstwo to po 1955 przejęło większość prac przy odbudowie, rekonstrukcji zabytkowych gdańskich obiektów oraz konserwacji najcenniejszych dzieł gdańskiej sztuki. Zadania miejskich konserwatorów są ustalane między WKZ a władzami Gdańska. Obecnie np. w gestii WKZ znajdują się obiekty zlokalizowane w granicach historycznych Gdańska, pozostałymi zajmuje się referat Ochrony Zabytków Urzędu Miejskiego w Gdańsku. {{author: CzB}} <br /><br /> |
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
Linia 8: | Linia 8: | ||
|- | |- | ||
| 1946–1951 | | 1946–1951 | ||
− | | prof. dr hab. | + | | prof. dr hab. [[BOROWSKI JAN | Jan Borowski]] |
|- | |- | ||
| 1951–1958 | | 1951–1958 | ||
− | | mgr | + | | mgr [[MIESZKOWSKI BRONISŁAW | Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski)]] |
|- | |- | ||
| 1958–1961 | | 1958–1961 | ||
− | | mgr | + | | mgr [[RACZYNIEWSKI HENRYK | Henryk Raczyniewski]] |
|- | |- | ||
| 1961–1967 | | 1961–1967 | ||
− | | mgr | + | | mgr [[ROLL BARBARA | Barbara Roll]] |
|- | |- | ||
| 1967–1973 | | 1967–1973 | ||
− | | mgr inż. arch. | + | | mgr inż. arch. [[CHRZANOWSKI TADEUSZ | Tadeusz Chrzanowski]] |
|- | |- | ||
| 1973–1975 | | 1973–1975 | ||
Linia 26: | Linia 26: | ||
|- | |- | ||
| 1975–1979 | | 1975–1979 | ||
− | | mgr | + | | mgr [[BETLEJEWSKA CZESŁAWA | Czesława Betlejewska]] |
|- | |- | ||
| 1979–1980 | | 1979–1980 | ||
Linia 32: | Linia 32: | ||
|- | |- | ||
| 1981–1991 | | 1981–1991 | ||
− | | mgr inż. architekt | + | | mgr inż. architekt [[CHRZANOWSKI TADEUSZ | Tadeusz Chrzanowski]] |
|- | |- | ||
| 1991–2003 | | 1991–2003 | ||
− | | dr inż. architekt | + | | dr inż. architekt [[GAWLICKI MARCIN | Marcin Gawlicki]] |
|- | |- | ||
| 2003–2004 | | 2003–2004 | ||
Linia 50: | Linia 50: | ||
|- | |- | ||
| 1955–1960 | | 1955–1960 | ||
− | | mgr inż. architekt | + | | mgr inż. architekt [[KWAŚNY ZDZISŁAW | Zdzisław Kwaśny]] |
|- | |- | ||
| 1960–1962 | | 1960–1962 | ||
− | | mgr inż. architekt | + | | mgr inż. architekt [[MASSALSKI RYSZARD | Ryszard Massalski]] |
|- | |- | ||
| 1962–1965 | | 1962–1965 | ||
Linia 62: | Linia 62: | ||
|- | |- | ||
| 1973–1978 | | 1973–1978 | ||
− | | mgr | + | | mgr [[CHOMICZ ROMUALD | Romuald Chomicz]] |
|- | |- | ||
| 1979–1980 | | 1979–1980 |
Wersja z 13:18, 24 cze 2014
KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU. Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) administracji komunalnej. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 roku w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego. W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim ( Muzeum Narodowe), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 roku Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. Przedsiębiorstwo to po 1955 przejęło większość prac przy odbudowie, rekonstrukcji zabytkowych gdańskich obiektów oraz konserwacji najcenniejszych dzieł gdańskiej sztuki. Zadania miejskich konserwatorów są ustalane między WKZ a władzami Gdańska. Obecnie np. w gestii WKZ znajdują się obiekty zlokalizowane w granicach historycznych Gdańska, pozostałymi zajmuje się referat Ochrony Zabytków Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
1946–1951 | prof. dr hab. Jan Borowski |
1951–1958 | mgr Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski) |
1958–1961 | mgr Henryk Raczyniewski |
1961–1967 | mgr Barbara Roll |
1967–1973 | mgr inż. arch. Tadeusz Chrzanowski |
1973–1975 | mgr Mirosław Zeidler |
1975–1979 | mgr Czesława Betlejewska |
1979–1980 | mgr Mirosław Zeidler |
1981–1991 | mgr inż. architekt Tadeusz Chrzanowski |
1991–2003 | dr inż. architekt Marcin Gawlicki |
2003–2004 | mgr Grzegorz Jerzy Budnik |
2004– | dr Marian Kwapiński |
* Województwa gdańskiego w latach 1946–1999; od 15 III 1999 województwa pomorskiego. |
1955–1960 | mgr inż. architekt Zdzisław Kwaśny |
1960–1962 | mgr inż. architekt Ryszard Massalski |
1962–1965 | inż. architekt Kazimierz Orłowski |
1965–1973 | urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej |
1973–1978 | mgr Romuald Chomicz |
1979–1980 | mgr Zdzisław Balewski |
1981–1982 | urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej |
1982–1985 | dr inż. architekt Zofia Gzowska-Maciakowska |
1985–1990 | mgr inż. architekt Grzegorz Sulikowski |
1991–1992 | mgr Małgorzata Ruszkowska-Macur |
1992–1993 | mgr inż. architekt Joanna Labenz |
1993–1995 | urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej |
1995–1999 | mgr Janusz Tarnacki |
2000–2003 | mgr inż. architekt Ewa Stieler |
2004– | mgr Janusz Tarnacki, kierownik referatu Ochrony Zabytków w Wydziale Urbanistyki, Architektury i Ochrony Zabytków Urzędzie Miejskim w Gdańsku |