RUCH MŁODEJ POLSKI
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File:Członkowie Ruchu Młodej Polski – Sławomir Rybicki i Aleksander Hall, 1980.JPG|thumb|Członkowie Ruchu Młodej Polski – Sławomir Rybicki i Aleksander Hall, 1980]] | [[File:Członkowie Ruchu Młodej Polski – Sławomir Rybicki i Aleksander Hall, 1980.JPG|thumb|Członkowie Ruchu Młodej Polski – Sławomir Rybicki i Aleksander Hall, 1980]] | ||
− | '''RUCH MŁODEJ POLSKI''' (RMP), antykomunistyczna organizacja demokratycznej opozycji założona w Gdańsku w lipcu 1979 roku. Jej twórcami byli, skupieni wokół studenckiego pisma „Bratniak” młodzi działacze Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) z | + | '''RUCH MŁODEJ POLSKI''' (RMP), antykomunistyczna organizacja demokratycznej opozycji założona w Gdańsku w lipcu 1979 roku. Jej twórcami byli, skupieni wokół studenckiego pisma „Bratniak” młodzi działacze Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) z [[HALL ALEKSANDER JAN | Aleksandrem Hallem]] na czele. Deklarację ideową RMP podpisali także m.in. Jacek Bartyzel, Piotr Bystrzanowski, Piotr Dyk, [[GRZELAK GRZEGORZ | Grzegorz Grzelak]], [[GRZYWACZEWSKI MACIEJ | Maciej Grzywaczewski]], Marek Jurek, [[KOBZDEJ DARIUSZ | Dariusz Kobzdej]], Piotr Mierecki, Magdalena Modzelewska, Krzysztof Nowak, [[RYBICKA-GRZYWACZEWSKA BOŻENA | Bożena Rybicka]], [[RYBICKI ARKADIUSZ | Arkadiusz Rybicki]], [[RYBICKI MIROSŁAW BOGDAN | Mirosław Rybicki]], Jan Samsonowicz i [[WALENDZIAK WIESŁAW | Wiesław Walendziak]]. Uczestnikami ruchu byli też m.in. [[BENDYKOWSKI JACEK | Jacek Bendykowski]], Zdzisław Bradel, [[CZARLEWSKI SŁAWOMIR | Sławomir Czarlewski]], Marek Gadzała, Lech Jeziorny, Bogusław Kiernicki, Zenon Kwoka, Janusz Majewski, Rafał Matyja, Piotr Ogiński, Wiesław Parchimowicz, Janusz Pierzchała, Marian Piłka, Jacek Rusiecki, [[SELLIN JAROSŁAW | Jarosław Sellin]], Arkadiusz Siwko, Zbigniew Trafalski, Konrad Turzyński, Kazimierz Michał Ujazdowski, Wiesław Urbański, Tomasz Weinberger, [[WOŁEK TOMASZ | Tomasz Wołek]] i Antoni Wręga. Duży wpływ na założycieli RMP wywarli duszpasterze akademiccy, dominikanin ojciec [[WIŚNIEWSKI LUDWIK | Ludwik Wiśniewski]] i jezuita ojciec Bronisław Sroka. Młodopolacy znaleźli też wsparcie u prof. Wiesława Chrzanowskiego. RMP odwoływał się do ideologii Narodowej Demokracji (choć kwestionował jej antysemityzm) i etosu Armii Krajowej. Akcentował znaczenie niepodległości Polski, poszanowania praw człowieka i etyki chrześcijańskiej. Od początku – jako pierwsze środowisko polskiej opozycji demokratycznej – opowiadał się za przynależnością Polski do EWG oraz NATO, za gospodarką wolnorynkową. Oprócz „Bratniaka” środowisko RMP wydawało pismo „Polityka Polska”. Organizacja podejmowała akcje wydawnicze, ulotkowe, działalność samokształceniową, a także organizowała manifestacje o charakterze patriotycznym. Związane z RMP wydawnictwo „Młoda Polska” publikowało teksty znanych publicystów, m.in. [[BĄDKOWSKI LECH | Lecha Bądkowskiego]], Stefana Kisielewskiego i Wojciecha Wasiutyńskiego. Młodopolacy blisko współpracowali z działaczami [[WOLNE ZWIĄZKI ZAWODOWE WYBRZEŻA | Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża]] (WZZ). Organizacja nieliczna, choć działająca na terenie całej Polski (m.in. Gdańsk, Lublin, Łódź, Poznań, Warszawa). W 1981 roku RMP liczył około 100 działaczy. Po roku 1980 niektórzy weszli w skład kierownictwa „Solidarności”. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność, oddając do dyspozycji podziemnej „S” cały swój potencjał wydawniczy. Do 1989 działał pod szyldem środowiska „Polityki Polskiej”. Współtworzył wówczas wiele inicjatyw politycznych (m.in. w Warszawie kluby polityczne Dziekania i Liga Akademicka, w Poznaniu – Ład i Wolność oraz Młoda Polska, w Łodzi – Civitas Academica, w Gdańsku – im. L. Bądkowskiego, Związki Akademickie Verbum). W 1988 roku liczebność środowiska przekraczała 1000 członków. Od chwili powstania aż do października 1988 organizacja była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa, w ramach tzw. sprawy operacyjnego rozpracowania o kryptonimie Arka. W RMP debiutowało wielu późniejszych polityków, po roku 1989 należących do nurtu konserwatywnego oraz chrześcijańsko-demokratycznego. {{author: PB}} [[Category: Encyklopedia]] |
Wersja z 19:42, 27 maj 2014
RUCH MŁODEJ POLSKI (RMP), antykomunistyczna organizacja demokratycznej opozycji założona w Gdańsku w lipcu 1979 roku. Jej twórcami byli, skupieni wokół studenckiego pisma „Bratniak” młodzi działacze Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) z Aleksandrem Hallem na czele. Deklarację ideową RMP podpisali także m.in. Jacek Bartyzel, Piotr Bystrzanowski, Piotr Dyk, Grzegorz Grzelak, Maciej Grzywaczewski, Marek Jurek, Dariusz Kobzdej, Piotr Mierecki, Magdalena Modzelewska, Krzysztof Nowak, Bożena Rybicka, Arkadiusz Rybicki, Mirosław Rybicki, Jan Samsonowicz i Wiesław Walendziak. Uczestnikami ruchu byli też m.in. Jacek Bendykowski, Zdzisław Bradel, Sławomir Czarlewski, Marek Gadzała, Lech Jeziorny, Bogusław Kiernicki, Zenon Kwoka, Janusz Majewski, Rafał Matyja, Piotr Ogiński, Wiesław Parchimowicz, Janusz Pierzchała, Marian Piłka, Jacek Rusiecki, Jarosław Sellin, Arkadiusz Siwko, Zbigniew Trafalski, Konrad Turzyński, Kazimierz Michał Ujazdowski, Wiesław Urbański, Tomasz Weinberger, Tomasz Wołek i Antoni Wręga. Duży wpływ na założycieli RMP wywarli duszpasterze akademiccy, dominikanin ojciec Ludwik Wiśniewski i jezuita ojciec Bronisław Sroka. Młodopolacy znaleźli też wsparcie u prof. Wiesława Chrzanowskiego. RMP odwoływał się do ideologii Narodowej Demokracji (choć kwestionował jej antysemityzm) i etosu Armii Krajowej. Akcentował znaczenie niepodległości Polski, poszanowania praw człowieka i etyki chrześcijańskiej. Od początku – jako pierwsze środowisko polskiej opozycji demokratycznej – opowiadał się za przynależnością Polski do EWG oraz NATO, za gospodarką wolnorynkową. Oprócz „Bratniaka” środowisko RMP wydawało pismo „Polityka Polska”. Organizacja podejmowała akcje wydawnicze, ulotkowe, działalność samokształceniową, a także organizowała manifestacje o charakterze patriotycznym. Związane z RMP wydawnictwo „Młoda Polska” publikowało teksty znanych publicystów, m.in. Lecha Bądkowskiego, Stefana Kisielewskiego i Wojciecha Wasiutyńskiego. Młodopolacy blisko współpracowali z działaczami Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża (WZZ). Organizacja nieliczna, choć działająca na terenie całej Polski (m.in. Gdańsk, Lublin, Łódź, Poznań, Warszawa). W 1981 roku RMP liczył około 100 działaczy. Po roku 1980 niektórzy weszli w skład kierownictwa „Solidarności”. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność, oddając do dyspozycji podziemnej „S” cały swój potencjał wydawniczy. Do 1989 działał pod szyldem środowiska „Polityki Polskiej”. Współtworzył wówczas wiele inicjatyw politycznych (m.in. w Warszawie kluby polityczne Dziekania i Liga Akademicka, w Poznaniu – Ład i Wolność oraz Młoda Polska, w Łodzi – Civitas Academica, w Gdańsku – im. L. Bądkowskiego, Związki Akademickie Verbum). W 1988 roku liczebność środowiska przekraczała 1000 członków. Od chwili powstania aż do października 1988 organizacja była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa, w ramach tzw. sprawy operacyjnego rozpracowania o kryptonimie Arka. W RMP debiutowało wielu późniejszych polityków, po roku 1989 należących do nurtu konserwatywnego oraz chrześcijańsko-demokratycznego.