SOŁTYS
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | '''SOŁTYS''' (scultetus, Schultheiß, Vogt). Początkowo, z ramienia książąt Pomorza Gdańskiego, zwierzchnik niemieckiej gminy miejskiej, następnie miasta lokowanego na | + | '''SOŁTYS''' (scultetus, Schultheiß, Vogt). Początkowo, z ramienia książąt Pomorza Gdańskiego, zwierzchnik niemieckiej gminy miejskiej, następnie miasta lokowanego na [[PRAWO LUBECKIE | prawie lubeckim]] ([[STARE MIASTO | Stare Miasto]]), o rozległych uprawnieniach, przewodniczący organu sądowego (bez nieznanych prawu lubeckiemu ławników), którego rola z czasem malała na rzecz Rady Miejskiej. Pierwszy sołtys, Herman (wzmiankowany w 1227), najprawdopodobniej pochodził z przybyłych osadników niemieckich. W 2. połowie XIII wieku i początku XIV wieku sołtys występuje w otoczeniu członków rady (początkowo określanych jako mieszkańcy ''cives'', od 1274 roku jako rajcy ''consules''). Do likwidacji urzędu doszło prawdopodobnie w 1342, przy lokacji Głównego Miasta Gdańska na [[PRAWO CHEŁMIŃSKIE | prawie chełmińskim]], nie przewidującym tej funkcji i wprowadzającym miejski organ sądowy w formie ławy miejskiej pod przewodnictwem sędziego wybieranego z grona rajców. Pewnej kontynuacji urzędu sołtysa upatrywać można w podsędku ([[SĘDZIA | sędzia]]). {{author: JZ}} [[Category: Encyklopedia]] |
Wersja z 12:49, 26 maj 2014
SOŁTYS (scultetus, Schultheiß, Vogt). Początkowo, z ramienia książąt Pomorza Gdańskiego, zwierzchnik niemieckiej gminy miejskiej, następnie miasta lokowanego na prawie lubeckim ( Stare Miasto), o rozległych uprawnieniach, przewodniczący organu sądowego (bez nieznanych prawu lubeckiemu ławników), którego rola z czasem malała na rzecz Rady Miejskiej. Pierwszy sołtys, Herman (wzmiankowany w 1227), najprawdopodobniej pochodził z przybyłych osadników niemieckich. W 2. połowie XIII wieku i początku XIV wieku sołtys występuje w otoczeniu członków rady (początkowo określanych jako mieszkańcy cives, od 1274 roku jako rajcy consules). Do likwidacji urzędu doszło prawdopodobnie w 1342, przy lokacji Głównego Miasta Gdańska na prawie chełmińskim, nie przewidującym tej funkcji i wprowadzającym miejski organ sądowy w formie ławy miejskiej pod przewodnictwem sędziego wybieranego z grona rajców. Pewnej kontynuacji urzędu sołtysa upatrywać można w podsędku ( sędzia).