WERDEN JOHANN von, burmistrz Gdańska
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File:Herb rodowy Johanna von Werdena.JPG|thumb|Herb rodowy Johanna von Werdena]] | [[File:Herb rodowy Johanna von Werdena.JPG|thumb|Herb rodowy Johanna von Werdena]] | ||
| − | '''JOHANN von WERDEN''' (1495 Gdańsk – 25 VIII 1554 Mokry Dwór pod Gdańskiem), burmistrz. W 1526 roku, po usunięciu władz miejskich wybranych po rewolcie pospólstwa ( | + | '''JOHANN von WERDEN''' (1495 Gdańsk – 25 VIII 1554 Mokry Dwór pod Gdańskiem), burmistrz. W 1526 roku, po usunięciu władz miejskich wybranych po rewolcie pospólstwa ([[WENTLAND JOHANN | Johann Wentland]]), wszedł do Rady Miejskiej, od razu obejmując stanowisko burmistrza jako zaufany człowiek króla polskiego Zygmunta Starego. Godność tę pełnił do 1554; w latach 1532, 1535, 1538, 1539, 1546 i 1551 burgrabia królewski. Obok [[BISCHOF PHILIP (I) | Phillipa Bischofa]] czołowy przedstawiciel gdańskiego patrycjatu, przyjaciel kanclerza koronnego Krzysztofa Szydłowieckiego, który na sejmie w Piotrkowie 13 II 1525 adoptował go do herbu Odrowąż. W 1526 pasowany w Gdańsku przez króla Zygmunta Starego na rycerza, w 1528 formalnie otrzymał nobilitację od monarchy. 25 I 1528 uzyskał starostwo nowskie (Nowe nad Wisłą, nieformalnie dzierżył je od 1527), które trzymał do śmierci (od 1552 na prawie lennym); dzierżawa ta miała pozostać w rodzinie do wygaśnięcia linii męskiej. Z kasztelanem gdańskim Achatiusem Cemą pożyczył 29 VII 1534 księciu pruskiemu Albrechtowi 10 tysięcy grzywien pruskich, na pomoc wojskową księciu holsztyńskiemu (pod zastaw starostwa przezmarskiego). W 1537 roku prowadził (z A. Cemą) rozmowy z królem Zygmuntem Starym w sprawie małżeństwa jego córki Jadwigi z synem elektora brandenburskiego Joachima II. W latach działalności jako burmistrz, burgrabia królewski i tenutariusz pełnił również rolę bankiera króla Zygmunta I Starego i księcia pruskiego Albrechta, udzielał pożyczek dygnitarzom koronnym (kanclerzowi i senatorom). Oprócz starostw nowskiego i przezmarskiego był właścicielem m.in. [[KOKOSZKI | Kokoszek]]; swoim synom przekazał w spadku wsie: Przejazdowo, Sztembarg, Bojano, Szynwałd, Kielno, Czaple, Smoldzino, Przodkowo i Mokry Dwór. Pochowany w [[KOŚCIÓŁ NMP | kościele NMP]]. {{author: DK}} [[Category: Encyklopedia]] |
Wersja z 14:14, 20 maj 2014
JOHANN von WERDEN (1495 Gdańsk – 25 VIII 1554 Mokry Dwór pod Gdańskiem), burmistrz. W 1526 roku, po usunięciu władz miejskich wybranych po rewolcie pospólstwa ( Johann Wentland), wszedł do Rady Miejskiej, od razu obejmując stanowisko burmistrza jako zaufany człowiek króla polskiego Zygmunta Starego. Godność tę pełnił do 1554; w latach 1532, 1535, 1538, 1539, 1546 i 1551 burgrabia królewski. Obok Phillipa Bischofa czołowy przedstawiciel gdańskiego patrycjatu, przyjaciel kanclerza koronnego Krzysztofa Szydłowieckiego, który na sejmie w Piotrkowie 13 II 1525 adoptował go do herbu Odrowąż. W 1526 pasowany w Gdańsku przez króla Zygmunta Starego na rycerza, w 1528 formalnie otrzymał nobilitację od monarchy. 25 I 1528 uzyskał starostwo nowskie (Nowe nad Wisłą, nieformalnie dzierżył je od 1527), które trzymał do śmierci (od 1552 na prawie lennym); dzierżawa ta miała pozostać w rodzinie do wygaśnięcia linii męskiej. Z kasztelanem gdańskim Achatiusem Cemą pożyczył 29 VII 1534 księciu pruskiemu Albrechtowi 10 tysięcy grzywien pruskich, na pomoc wojskową księciu holsztyńskiemu (pod zastaw starostwa przezmarskiego). W 1537 roku prowadził (z A. Cemą) rozmowy z królem Zygmuntem Starym w sprawie małżeństwa jego córki Jadwigi z synem elektora brandenburskiego Joachima II. W latach działalności jako burmistrz, burgrabia królewski i tenutariusz pełnił również rolę bankiera króla Zygmunta I Starego i księcia pruskiego Albrechta, udzielał pożyczek dygnitarzom koronnym (kanclerzowi i senatorom). Oprócz starostw nowskiego i przezmarskiego był właścicielem m.in. Kokoszek; swoim synom przekazał w spadku wsie: Przejazdowo, Sztembarg, Bojano, Szynwałd, Kielno, Czaple, Smoldzino, Przodkowo i Mokry Dwór. Pochowany w kościele NMP.
