AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG, towarzystwo
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG''' (Vereinigte Gesellschaft zur Übung der schönen Wissenschaften in Danzig; Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks), Towarzystwo Estetyczne w Gdańsku, działające w latach 1755–1759, założone przez uczniów [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]: [[RAUFFSEYSEN PHILIPP ERNST, poeta, krytyk literacki, żołnierz | Philippa Ernsta Rauffseysena]], późniejszego kaznodziei w Juszkowie i Steblewie Beniamina Benedikta Henrichsdorffa (1738–1808) oraz późniejszego prawnika, agenta (1755), sekretarza miejskiego (1774) i radcę poselstwa polskiego (1782) Johanna Adama Tritta (chrzest 8 XII 1738 Gdańsk – 1805 Gdańsk), od 12 I 1775 posiadającego kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), syna Adama (1695–1781), mistrza [[KWARTAŁY | Kwartału Wysokiego]].<br/><br/> | + | '''AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG''' (Vereinigte Gesellschaft zur Übung der schönen Wissenschaften in Danzig; Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks), Towarzystwo Estetyczne w Gdańsku, działające w latach 1755–1759, założone przez uczniów [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]: [[RAUFFSEYSEN PHILIPP ERNST, poeta, krytyk literacki, żołnierz | Philippa Ernsta Rauffseysena]], późniejszego kaznodziei w Juszkowie i Steblewie Beniamina Benedikta Henrichsdorffa (1738–1808), zapisanego 30 I 1753 do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum, oraz późniejszego prawnika, agenta (1755), sekretarza miejskiego (1774) i radcę poselstwa polskiego (1782) Johanna Adama Tritta (chrzest 8 XII 1738 Gdańsk – 1805 Gdańsk), zapisanego do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum 1 V 1751, od 12 I 1775 posiadającego kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), syna Adama (1695–1781), mistrza [[KWARTAŁY | Kwartału Wysokiego]].<br/><br/> |
| − | Wbrew statutowi nie miało charakteru tajnego, skupiało osoby | + | Zasady działania ułożono 4 VII 1755, pierwsze posiedzenie odbyło się 18 listopada tego roku. Wbrew statutowi nie miało charakteru tajnego, skupiało osoby uprawiające twórczość literacką, oryginalną (religijną i świecką) i translatorską (tłumaczono m.in. Teokryta, Horacego, Woltera), interesujące się dramatem i teatrem, krytyką literacką i teatralną. Do Towarzystwa przyjęto Christiana Gottlieba Duisburga, późniejszego pastora [[KOŚCIÓŁ ŚW. ELŻBIETY | kościoła św. Elżbiety]]. W 1756 przyjęto Joachima Wilhelma Weickhmanna, Wilhelma Ehrenfrieda Neugebauera. Towarzystwo działało pod opieką rektora Gimnazjum Akademickiego [[BERTLING ERNST AUGUST, rektor Gimnazjum Akademickiego | Ernsta Augusta Bertlinga]]. W 1758 liczyło 16 członków, byli wśród nich m.in. Constantin Ernst Groddeck (syn burmistrza [[GRODDECK KARL, burmistrz Gdańska | Karla Groddecka]]), Michael Maskowitsch, Johann Wilhelm John (zm. 1776 jako medyk).<br/><br/> |
| + | Członkowie byli zobowiązani do samodzielnej twórczości literackiej, omawianej na posiedzeniach. Ocenie poddawano język, poetykę i styl wypowiedzi. W dyskusjach i w praktyce pisarskiej członkowie towarzystwa przeciwstawiali się modelowi poezji i dramatu reprezentowanemu przez czołowego przedstawiciela niemieckiego oświecenia Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766), chętniej zwracali się ku pełnej wzniosłych uczuć i patosu epice i liryce Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724–1803), prekursora poezji wolnej od dawnych schematów i konwencji. Towarzystwo działało do grudnia 1759. {{author: EK}} {{author: MAB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Wersja z 12:39, 14 maj 2024
AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG (Vereinigte Gesellschaft zur Übung der schönen Wissenschaften in Danzig; Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks), Towarzystwo Estetyczne w Gdańsku, działające w latach 1755–1759, założone przez uczniów Gimnazjum Akademickiego: Philippa Ernsta Rauffseysena, późniejszego kaznodziei w Juszkowie i Steblewie Beniamina Benedikta Henrichsdorffa (1738–1808), zapisanego 30 I 1753 do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum, oraz późniejszego prawnika, agenta (1755), sekretarza miejskiego (1774) i radcę poselstwa polskiego (1782) Johanna Adama Tritta (chrzest 8 XII 1738 Gdańsk – 1805 Gdańsk), zapisanego do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum 1 V 1751, od 12 I 1775 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), syna Adama (1695–1781), mistrza Kwartału Wysokiego.
Zasady działania ułożono 4 VII 1755, pierwsze posiedzenie odbyło się 18 listopada tego roku. Wbrew statutowi nie miało charakteru tajnego, skupiało osoby uprawiające twórczość literacką, oryginalną (religijną i świecką) i translatorską (tłumaczono m.in. Teokryta, Horacego, Woltera), interesujące się dramatem i teatrem, krytyką literacką i teatralną. Do Towarzystwa przyjęto Christiana Gottlieba Duisburga, późniejszego pastora kościoła św. Elżbiety. W 1756 przyjęto Joachima Wilhelma Weickhmanna, Wilhelma Ehrenfrieda Neugebauera. Towarzystwo działało pod opieką rektora Gimnazjum Akademickiego Ernsta Augusta Bertlinga. W 1758 liczyło 16 członków, byli wśród nich m.in. Constantin Ernst Groddeck (syn burmistrza Karla Groddecka), Michael Maskowitsch, Johann Wilhelm John (zm. 1776 jako medyk).
Członkowie byli zobowiązani do samodzielnej twórczości literackiej, omawianej na posiedzeniach. Ocenie poddawano język, poetykę i styl wypowiedzi. W dyskusjach i w praktyce pisarskiej członkowie towarzystwa przeciwstawiali się modelowi poezji i dramatu reprezentowanemu przez czołowego przedstawiciela niemieckiego oświecenia Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766), chętniej zwracali się ku pełnej wzniosłych uczuć i patosu epice i liryce Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724–1803), prekursora poezji wolnej od dawnych schematów i konwencji. Towarzystwo działało do grudnia 1759.
