RUCH MŁODEJ POLSKI
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[File:Ruch_Młodej_Polski.jpg|thumb|Numer „Bratniaka” z lipca-sierpnia 1980]] | [[File:Ruch_Młodej_Polski.jpg|thumb|Numer „Bratniaka” z lipca-sierpnia 1980]] | ||
[[File: Skwer_Ruchu_Młodej_Polski.jpg |thumb| Skwer Ruchu Młodej Polski przy ul. Podmłyńskiej, w głębi [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościół św. Katarzyny]]]] | [[File: Skwer_Ruchu_Młodej_Polski.jpg |thumb| Skwer Ruchu Młodej Polski przy ul. Podmłyńskiej, w głębi [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościół św. Katarzyny]]]] | ||
| − | '''RUCH MŁODEJ POLSKI''' (RMP), antykomunistyczna organizacja demokratycznej opozycji założona w Gdańsku w lipcu 1979. Jej twórcami byli, skupieni wokół studenckiego pisma „Bratniak” młodzi działacze Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) z [[HALL ALEKSANDER JAN, polityk, minister | Aleksandrem Hallem]] na czele. Deklarację ideową RMP podpisali także: Jacek Bartyzel, Piotr Bystrzanowski, [[DULKIEWICZ IZABELA, działaczka opozycji demokratycznej | Izabela Dulkiewicz]], [[DULKIEWICZ ZBIGNIEW, działacz opozycji demokratycznej | Zbigniew Dulkiewicz]], Piotr Dyk, [[GRZELAK DANUTA MARIA, działaczka opozycji demokratycznej | Danuta Grzelak]], [[GRZELAK GRZEGORZ, działacz opozycji demokratycznej, wicemarszałek województwa pomorskiego | Grzegorz Grzelak]], [[GRZYWACZEWSKI MACIEJ, działacz opozycji demokratycznej | Maciej Grzywaczewski]], Zofia Kruszyńska-Gust, Ireneusz Gust, Leszek Jankowski, Andrzej T. Jermakowski, Marek Jurek, [[KOBZDEJ DARIUSZ, lekarz, działacz opozycji demokratycznej | Dariusz Kobzdej]], Edward Maliszewski, Piotr Mierecki, [[MODZELEWSKA-RYBICKA MAGDALENA, działaczka opozycji demokratycznej | Magdalena Modzelewska]], Krzysztof Nowak, [[RYBICKA-GRZYWACZEWSKA BOŻENA, działaczka opozycji demokratycznej | Bożena Rybicka]], [[RYBICKI ARKADIUSZ, działacz opozycji demokratycznej, polityk | Arkadiusz Rybicki]], [[RYBICKI MIROSŁAW BOGDAN, działacz opozycji demokratycznej | Mirosław Rybicki]], Jan Samsonowicz, Andrzej Słomiński, Gabriela Turzyńska i [[WALENDZIAK WIESŁAW, dziennikarz, polityk, przedsiębiorca | Wiesław Walendziak]]. Uczestnikami ruchu byli też | + | '''RUCH MŁODEJ POLSKI''' (RMP), antykomunistyczna organizacja demokratycznej opozycji założona w Gdańsku w lipcu 1979. Jej twórcami byli, skupieni wokół studenckiego pisma „Bratniak” młodzi działacze Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) z [[HALL ALEKSANDER JAN, polityk, minister | Aleksandrem Hallem]] na czele. Deklarację ideową RMP podpisali także: Jacek Bartyzel, Piotr Bystrzanowski, [[DULKIEWICZ IZABELA, działaczka opozycji demokratycznej | Izabela Dulkiewicz]], [[DULKIEWICZ ZBIGNIEW, działacz opozycji demokratycznej | Zbigniew Dulkiewicz]], Piotr Dyk, [[GRZELAK DANUTA MARIA, działaczka opozycji demokratycznej | Danuta Grzelak]], [[GRZELAK GRZEGORZ, działacz opozycji demokratycznej, wicemarszałek województwa pomorskiego | Grzegorz Grzelak]], [[GRZYWACZEWSKI MACIEJ, działacz opozycji demokratycznej | Maciej Grzywaczewski]], Zofia Kruszyńska-Gust, Ireneusz Gust, Leszek Jankowski, Andrzej T. Jermakowski, Marek Jurek, [[KOBZDEJ DARIUSZ, lekarz, działacz opozycji demokratycznej | Dariusz Kobzdej]], Edward Maliszewski, Piotr Mierecki, [[MODZELEWSKA-RYBICKA MAGDALENA, działaczka opozycji demokratycznej | Magdalena Modzelewska]], Krzysztof Nowak, [[RYBICKA-GRZYWACZEWSKA BOŻENA, działaczka opozycji demokratycznej | Bożena Rybicka]], [[RYBICKI ARKADIUSZ, działacz opozycji demokratycznej, polityk | Arkadiusz Rybicki]], [[RYBICKI MIROSŁAW BOGDAN, działacz opozycji demokratycznej | Mirosław Rybicki]], Jan Samsonowicz, Andrzej Słomiński, Gabriela Turzyńska i [[WALENDZIAK WIESŁAW, dziennikarz, polityk, przedsiębiorca | Wiesław Walendziak]]. Uczestnikami ruchu byli też m.in. [[BENDYKOWSKI JACEK, prawnik, polityk | Jacek Bendykowski]], Zdzisław Bradel, [[CZARLEWSKI SŁAWOMIR, działacz opozycji demokratycznej, dyplomata | Sławomir Czarlewski]], Marek Gadzała, Lech Jeziorny, Bogusław Kiernicki, [[KWOKA ZENON, działacz opozycji demokratycznej | Zenon Kwoka]], Janusz Majewski, Rafał Matyja, Piotr Ogiński, Wiesław Parchimowicz, Janusz Pierzchała, Marian Piłka, Jacek Rusiecki, Jarosław Sellin, Arkadiusz Siwko, Zbigniew Trafalski, Konrad Turzyński, Kazimierz Michał Ujazdowski, Wiesław Urbański, Tomasz Weinberger, [[WOŁEK TOMASZ, historyk, publicysta | Tomasz Wołek]] i Antoni Wręga. Duży wpływ na założycieli RMP wywarli duszpasterze akademiccy, dominikanin ojciec [[WIŚNIEWSKI LUDWIK OP, dominikanin, honorowy obywatel Gdańska | Ludwik Wiśniewski]] i jezuita ojciec Bronisław Sroka.<br/><br/> Młodopolacy znaleźli też wsparcie u prof. Wiesława Chrzanowskiego. RMP odwoływał się do ideologii Narodowej Demokracji (choć kwestionował jej antysemityzm) i etosu Armii Krajowej. Akcentował znaczenie niepodległości Polski, poszanowania praw człowieka i etyki chrześcijańskiej. Od początku – jako pierwsze środowisko polskiej opozycji demokratycznej – opowiadał się za przynależnością Polski do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz NATO, za gospodarką wolnorynkową. Oprócz „Bratniaka” środowisko RMP wydawało pismo „Polityka Polska”.<br/><br/> |
| − | Organizacja podejmowała akcje wydawnicze, ulotkowe, działalność samokształceniową, a także organizowała manifestacje o charakterze patriotycznym. Związane z RMP wydawnictwo „Młoda Polska” publikowało teksty znanych publicystów, | + | Organizacja podejmowała akcje wydawnicze, ulotkowe, działalność samokształceniową, a także organizowała manifestacje o charakterze patriotycznym. Związane z RMP wydawnictwo „Młoda Polska” publikowało teksty znanych publicystów, m.in. [[BĄDKOWSKI LECH, pisarz, dziennikarz, honorowy obywatel Gdańska | Lecha Bądkowskiego]], Stefana Kisielewskiego i Wojciecha Wasiutyńskiego. Młodopolacy blisko współpracowali z działaczami [[WOLNE ZWIĄZKI ZAWODOWE WYBRZEŻA | Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża]]. Organizacja nieliczna, choć działająca na terenie całej Polski (między innymi Gdańsk, Lublin, Łódź, Poznań, Warszawa). W 1981 RMP liczył około 100 działaczy. Po 1980 niektórzy weszli w skład kierownictwa [[SOLIDARNOŚĆ | Solidarności]].<br/><br/> |
Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność, oddając do dyspozycji podziemnej Solidarności cały swój potencjał wydawniczy. Do 1989 działał pod szyldem środowiska „Polityki Polskiej”. Współtworzył wówczas wiele inicjatyw politycznych (miedzy innymi w Warszawie kluby polityczne Dziekania i Liga Akademicka, w Poznaniu – Ład i Wolność oraz Młoda Polska, w Łodzi – Civitas Academica, w Gdańsku – im. L. Bądkowskiego, Związki Akademickie Verbum). W 1988 liczebność środowiska przekraczała 1000 członków. Od chwili powstania aż do października 1988 organizacja była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa, w ramach tzw. sprawy operacyjnego rozpracowania o kryptonimie „Arka”. W RMP debiutowało wielu późniejszych polityków, po 1989 należących do nurtu konserwatywnego oraz chrześcijańsko-demokratycznego.<br/><br/> | Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność, oddając do dyspozycji podziemnej Solidarności cały swój potencjał wydawniczy. Do 1989 działał pod szyldem środowiska „Polityki Polskiej”. Współtworzył wówczas wiele inicjatyw politycznych (miedzy innymi w Warszawie kluby polityczne Dziekania i Liga Akademicka, w Poznaniu – Ład i Wolność oraz Młoda Polska, w Łodzi – Civitas Academica, w Gdańsku – im. L. Bądkowskiego, Związki Akademickie Verbum). W 1988 liczebność środowiska przekraczała 1000 członków. Od chwili powstania aż do października 1988 organizacja była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa, w ramach tzw. sprawy operacyjnego rozpracowania o kryptonimie „Arka”. W RMP debiutowało wielu późniejszych polityków, po 1989 należących do nurtu konserwatywnego oraz chrześcijańsko-demokratycznego.<br/><br/> | ||
30 IV 2020 Rada Miasta nadała skwerowi przy ul. Podmłyńskiej nazwę Ruchu Młodej Polski (oficjalnie otwarty 9 VI 2020). {{author: PB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | 30 IV 2020 Rada Miasta nadała skwerowi przy ul. Podmłyńskiej nazwę Ruchu Młodej Polski (oficjalnie otwarty 9 VI 2020). {{author: PB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Wersja z 12:26, 12 sie 2023
RUCH MŁODEJ POLSKI (RMP), antykomunistyczna organizacja demokratycznej opozycji założona w Gdańsku w lipcu 1979. Jej twórcami byli, skupieni wokół studenckiego pisma „Bratniak” młodzi działacze Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO) z Aleksandrem Hallem na czele. Deklarację ideową RMP podpisali także: Jacek Bartyzel, Piotr Bystrzanowski, Izabela Dulkiewicz, Zbigniew Dulkiewicz, Piotr Dyk, Danuta Grzelak, Grzegorz Grzelak, Maciej Grzywaczewski, Zofia Kruszyńska-Gust, Ireneusz Gust, Leszek Jankowski, Andrzej T. Jermakowski, Marek Jurek, Dariusz Kobzdej, Edward Maliszewski, Piotr Mierecki, Magdalena Modzelewska, Krzysztof Nowak, Bożena Rybicka, Arkadiusz Rybicki, Mirosław Rybicki, Jan Samsonowicz, Andrzej Słomiński, Gabriela Turzyńska i Wiesław Walendziak. Uczestnikami ruchu byli też m.in. Jacek Bendykowski, Zdzisław Bradel, Sławomir Czarlewski, Marek Gadzała, Lech Jeziorny, Bogusław Kiernicki, Zenon Kwoka, Janusz Majewski, Rafał Matyja, Piotr Ogiński, Wiesław Parchimowicz, Janusz Pierzchała, Marian Piłka, Jacek Rusiecki, Jarosław Sellin, Arkadiusz Siwko, Zbigniew Trafalski, Konrad Turzyński, Kazimierz Michał Ujazdowski, Wiesław Urbański, Tomasz Weinberger, Tomasz Wołek i Antoni Wręga. Duży wpływ na założycieli RMP wywarli duszpasterze akademiccy, dominikanin ojciec Ludwik Wiśniewski i jezuita ojciec Bronisław Sroka.
Młodopolacy znaleźli też wsparcie u prof. Wiesława Chrzanowskiego. RMP odwoływał się do ideologii Narodowej Demokracji (choć kwestionował jej antysemityzm) i etosu Armii Krajowej. Akcentował znaczenie niepodległości Polski, poszanowania praw człowieka i etyki chrześcijańskiej. Od początku – jako pierwsze środowisko polskiej opozycji demokratycznej – opowiadał się za przynależnością Polski do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej oraz NATO, za gospodarką wolnorynkową. Oprócz „Bratniaka” środowisko RMP wydawało pismo „Polityka Polska”.
Organizacja podejmowała akcje wydawnicze, ulotkowe, działalność samokształceniową, a także organizowała manifestacje o charakterze patriotycznym. Związane z RMP wydawnictwo „Młoda Polska” publikowało teksty znanych publicystów, m.in. Lecha Bądkowskiego, Stefana Kisielewskiego i Wojciecha Wasiutyńskiego. Młodopolacy blisko współpracowali z działaczami Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Organizacja nieliczna, choć działająca na terenie całej Polski (między innymi Gdańsk, Lublin, Łódź, Poznań, Warszawa). W 1981 RMP liczył około 100 działaczy. Po 1980 niektórzy weszli w skład kierownictwa Solidarności.
Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność, oddając do dyspozycji podziemnej Solidarności cały swój potencjał wydawniczy. Do 1989 działał pod szyldem środowiska „Polityki Polskiej”. Współtworzył wówczas wiele inicjatyw politycznych (miedzy innymi w Warszawie kluby polityczne Dziekania i Liga Akademicka, w Poznaniu – Ład i Wolność oraz Młoda Polska, w Łodzi – Civitas Academica, w Gdańsku – im. L. Bądkowskiego, Związki Akademickie Verbum). W 1988 liczebność środowiska przekraczała 1000 członków. Od chwili powstania aż do października 1988 organizacja była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa, w ramach tzw. sprawy operacyjnego rozpracowania o kryptonimie „Arka”. W RMP debiutowało wielu późniejszych polityków, po 1989 należących do nurtu konserwatywnego oraz chrześcijańsko-demokratycznego.
30 IV 2020 Rada Miasta nadała skwerowi przy ul. Podmłyńskiej nazwę Ruchu Młodej Polski (oficjalnie otwarty 9 VI 2020).
