WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939
| Linia 11: | Linia 11: | ||
[[File:2__Carl_Jacob_Burckhardt.jpg|thumb|Carl Jacob Burckhardt (trzeci od lewej) podczas zwiedzania zamku w Warszawie, marzec 1937]] | [[File:2__Carl_Jacob_Burckhardt.jpg|thumb|Carl Jacob Burckhardt (trzeci od lewej) podczas zwiedzania zamku w Warszawie, marzec 1937]] | ||
'''WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939.''' w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]] (WMG). | '''WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939.''' w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]] (WMG). | ||
| − | Mianowani przez Radę Ligii Narodów (LN) na trzy lata, z możliwością przedłużenia kadencji. Według traktatu wersalskiego i konwencji paryskiej, w pierwszej instancji rozstrzygali spory polsko-gdańskie. Największe zaangażowanie LN w sprawy WMG miało miejsce w latach 1920–1926 (na 70 wydanych decyzji niemal 50 pochodziło od wysokich komisarzy mających brytyjskie obywatelstwo). W okresie 1933–1937 strony polska i gdańska unikały angażowania LN, sporne kwestie rozstrzygano podczas dwustronnych rozmów.<br/><br/> | + | Mianowani przez Radę Ligii Narodów (LN) na trzy lata, z możliwością przedłużenia kadencji. Według traktatu wersalskiego i konwencji paryskiej, w pierwszej instancji rozstrzygali spory polsko-gdańskie. Pierwszy z komisarzy, Reginald Tower, przybył do Gdańska 12 II 1920. Największe zaangażowanie LN w sprawy WMG miało miejsce w latach 1920–1926 (na 70 wydanych decyzji niemal 50 pochodziło od wysokich komisarzy mających brytyjskie obywatelstwo). W okresie 1933–1937 strony polska i gdańska unikały angażowania LN, sporne kwestie rozstrzygano podczas dwustronnych rozmów.<br/><br/> |
W latach 30. XX wieku pozycja wysokich komisarzy osłabła. W 1935–1936 doszło do sporów [[LESTER SEÁN, komisarz Ligi Narodów | Seána Lestera]] z [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senatem II WMG]] o przestrzeganie gdańskiej konstytucji. Apogeum stanowiło niezłożenie w czerwcu 1936 roku przez dowództwo krążownika „Leipzig” przewidzianej w umowach wizyty komisarzowi LN. Liga faktycznie przestała być gwarantem konstytucji II WMG, straciła wpływ na rozwój sytuacji.<br/><br/> | W latach 30. XX wieku pozycja wysokich komisarzy osłabła. W 1935–1936 doszło do sporów [[LESTER SEÁN, komisarz Ligi Narodów | Seána Lestera]] z [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senatem II WMG]] o przestrzeganie gdańskiej konstytucji. Apogeum stanowiło niezłożenie w czerwcu 1936 roku przez dowództwo krążownika „Leipzig” przewidzianej w umowach wizyty komisarzowi LN. Liga faktycznie przestała być gwarantem konstytucji II WMG, straciła wpływ na rozwój sytuacji.<br/><br/> | ||
Do 1937 pensje komisarzy i inne wydatki pokrywała Polska i II WMG, później LN. Wysoki komisarz miał siedzibę w obecnym budynku Rady Miejskiej Gdańska ([[NOWY RATUSZ | Nowy Ratusz]]). {{author: MA}}<br /><br /> | Do 1937 pensje komisarzy i inne wydatki pokrywała Polska i II WMG, później LN. Wysoki komisarz miał siedzibę w obecnym budynku Rady Miejskiej Gdańska ([[NOWY RATUSZ | Nowy Ratusz]]). {{author: MA}}<br /><br /> | ||
Wersja z 18:00, 17 mar 2023
WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939. w II Wolnym Mieście Gdańsku (WMG).
Mianowani przez Radę Ligii Narodów (LN) na trzy lata, z możliwością przedłużenia kadencji. Według traktatu wersalskiego i konwencji paryskiej, w pierwszej instancji rozstrzygali spory polsko-gdańskie. Pierwszy z komisarzy, Reginald Tower, przybył do Gdańska 12 II 1920. Największe zaangażowanie LN w sprawy WMG miało miejsce w latach 1920–1926 (na 70 wydanych decyzji niemal 50 pochodziło od wysokich komisarzy mających brytyjskie obywatelstwo). W okresie 1933–1937 strony polska i gdańska unikały angażowania LN, sporne kwestie rozstrzygano podczas dwustronnych rozmów.
W latach 30. XX wieku pozycja wysokich komisarzy osłabła. W 1935–1936 doszło do sporów Seána Lestera z Senatem II WMG o przestrzeganie gdańskiej konstytucji. Apogeum stanowiło niezłożenie w czerwcu 1936 roku przez dowództwo krążownika „Leipzig” przewidzianej w umowach wizyty komisarzowi LN. Liga faktycznie przestała być gwarantem konstytucji II WMG, straciła wpływ na rozwój sytuacji.
Do 1937 pensje komisarzy i inne wydatki pokrywała Polska i II WMG, później LN. Wysoki komisarz miał siedzibę w obecnym budynku Rady Miejskiej Gdańska ( Nowy Ratusz).
| 1919–1920 | Reginald Tower (Wielka Brytynia) |
| 1920–1921 | Bernardo Attolico (Włochy) |
| 1921–1923 | Richard Haking (Wielka Brytania) |
| 1923–1926 | Mervyn Sarley Mac Donnel (Wielka Brytania) |
| 1926–1929 | Joost Adrian van Hamel (Holandia) |
| 1929–1932 | Manfredo Gravina (Włochy) |
| 1932–1933 | Helmer Rosting (Dania) |
| 1934–1937 | Seán Lester (Irlandia) |
| 1937–1939 | Carl Jakob Burckhardt (Szwajcaria) |
