CRAMER JOHANN JAKOB, pastor kościoła św. Jana
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''JOHANN JAKOB CRAMER''' (1599 Szczecin – 4 IV 1659 Gdańsk), pastor gdańskiego [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]], teolog, nauczyciel akademicki. Najstarszy syn Daniela Cramera (20 I 1568 Recz – 5 X 1637 Szczecin), doktora historii, pastora kościoła Najświętszej Marii Panny w Szczecinie, wykładowcy na uniwersytecie w Wittenberdze i w szczecińskim Pedagogium, i Erdmuth (zm. 1608), córki teologa Jakoba Fabera (1537– 1613). Naukę pobierał w Pedagogium (szczecińska szkoła na prawach uczelni wyższej). W 1622 uzyskał magisterium na uniwersytecie w Gießen (Hesja).<br/><br/> | '''JOHANN JAKOB CRAMER''' (1599 Szczecin – 4 IV 1659 Gdańsk), pastor gdańskiego [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]], teolog, nauczyciel akademicki. Najstarszy syn Daniela Cramera (20 I 1568 Recz – 5 X 1637 Szczecin), doktora historii, pastora kościoła Najświętszej Marii Panny w Szczecinie, wykładowcy na uniwersytecie w Wittenberdze i w szczecińskim Pedagogium, i Erdmuth (zm. 1608), córki teologa Jakoba Fabera (1537– 1613). Naukę pobierał w Pedagogium (szczecińska szkoła na prawach uczelni wyższej). W 1622 uzyskał magisterium na uniwersytecie w Gießen (Hesja).<br/><br/> | ||
W Gdańsku od 1622 diakon, od 1624 pastor w kościele św. Jana. W latach 1630–1638 profesor teologii w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]. Był wśród inicjatorów założenia samopomocowej kasy wdowiej przez gdańskie [[LUTERANIE | Ministerium Duchowne]] (1633). Cieszył się opinia wybitnego kaznodziei.<br/><br/> | W Gdańsku od 1622 diakon, od 1624 pastor w kościele św. Jana. W latach 1630–1638 profesor teologii w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]. Był wśród inicjatorów założenia samopomocowej kasy wdowiej przez gdańskie [[LUTERANIE | Ministerium Duchowne]] (1633). Cieszył się opinia wybitnego kaznodziei.<br/><br/> | ||
| − | W sporze między zwolennikami i przeciwnikami pietyzmu opowiedział się po stronie Johanna Arndta (1555–1621), ojca pietyzmu, i jego rzecznika w Gdańsku, [[RATHMANN HERMANN | Hermanna Rathmanna]] (1585–1628), czemu dał wyraz w traktacie ''Classicum poenitentiam seu liber apologeticus, in quo ostenditur M. Hermannum Ratmannum…'' (1627). Był także autorem innych, polemicznych rozpraw teologicznych (niektóre napisał wspólnie z ojcem, np. ''Disputatio prima [ secunda]: de S.S. Dn. Nostri Jesu Christi Coena, quo Adiaphorica attinet'' (Szczecin, 1616-1617). Autor kazań, w tym żałobnych, wygłaszanych i wydanych po śmierci między innymi jeszcze w Szczecinie Martina Marstallera, przyjaciela księcia pomorskiego Bogusława XIII, w Gdańsku [[DICKMANN AREND | Arenda Dickmanna]] i burmistrza [[LINDE ADRIAN von der, I | Adriana von der Linde]]. Autor pieśni i panegiryków okolicznościowych (między innymi z okazji rocznicy odnowienia Gimnazjum Gdańskiego ''Oratio pro restaurando Gymnasio Gedanensi…'' (1630)) lub wjazdu do Gdańska króla Władysława IV (''Vladislaus rex in hieroglyphische Figuren versetzet…'' (Dantzigk 1635)); opublikował także opis trajektorii komety przelatującej nad Gdańskiem ''Beschreibung des Cometen, der sich Anno 1652 den 20. Decemb. und in folgenden Tagen sehen lassen'' (1653). <br/><br/> | + | W sporze między zwolennikami i przeciwnikami pietyzmu opowiedział się po stronie Johanna Arndta (1555–1621), ojca pietyzmu, i jego rzecznika w Gdańsku, pastora [[RATHMANN HERMANN, pastor kościoła św. Katarzyny | Hermanna Rathmanna]] (1585–1628), czemu dał wyraz w traktacie ''Classicum poenitentiam seu liber apologeticus, in quo ostenditur M. Hermannum Ratmannum…'' (1627). Był także autorem innych, polemicznych rozpraw teologicznych (niektóre napisał wspólnie z ojcem, np. ''Disputatio prima [ secunda]: de S.S. Dn. Nostri Jesu Christi Coena, quo Adiaphorica attinet'' (Szczecin, 1616-1617). Autor kazań, w tym żałobnych, wygłaszanych i wydanych po śmierci między innymi jeszcze w Szczecinie Martina Marstallera, przyjaciela księcia pomorskiego Bogusława XIII, w Gdańsku [[DICKMANN AREND, admirał, patron gdańskiej ulicy | Arenda Dickmanna]] i burmistrza [[LINDE ADRIAN von der, I, burmistrz Gdańska | Adriana von der Linde]]. Autor pieśni i panegiryków okolicznościowych (między innymi z okazji rocznicy odnowienia Gimnazjum Gdańskiego ''Oratio pro restaurando Gymnasio Gedanensi…'' (1630)) lub wjazdu do Gdańska króla Władysława IV (''Vladislaus rex in hieroglyphische Figuren versetzet…'' (Dantzigk 1635)); opublikował także opis trajektorii komety przelatującej nad Gdańskiem ''Beschreibung des Cometen, der sich Anno 1652 den 20. Decemb. und in folgenden Tagen sehen lassen'' (1653). <br/><br/> |
| − | Żonaty był z Marią Schmied, ojciec Adelgundy, od 1644 drugiej żony [[BOTSACK JOHANN| Johanna Botsacka]], Constancji, żony kupca Daniela | + | Żonaty był z Marią Schmied, ojciec Adelgundy, od 1644 drugiej żony [[BOTSACK JOHANN, pastor kościoła NMP, rektor| Johanna Botsacka]], Constancji, żony kupca Daniela Weberskyʼego (matki gdańskiego lekarza Johannesa Jacobusa Weberskyʼego, zmarłej osiem dni po porodzie 4 IV 1655), Erdmuth, żony kupca Nicolausa Reichenbacha i od 14 III 1650 doktora medycyny Daniela Haderschlieffa, później w Grudziądzu (zm. 1675), oraz Daniela i Constantina, którzy obrali karierę kościelną. Constantin (1636–1673) w latach 1663–1673 diakonem w kościele św. Jana, starszy z braci Daniel (1634–1667) był diakonem w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]], w którym do II wojny światowej znajdowało się zaginione obecnie jego epitafium. <br/><br/> |
| − | Weberskyʼego (matki gdańskiego lekarza Johannesa Jacobusa Weberskyʼego, zmarłej osiem dni po porodzie 4 IV 1655), Erdmuth, żony kupca Nicolausa Reichenbacha i od 14 III 1650 doktora medycyny Daniela Haderschlieffa, później w Grudziądzu (zm. 1675), oraz Daniela i Constantina, którzy obrali karierę kościelną | + | Jego z kolei epitafium, dość wyjątkowo udekorowane dwoma herbami: ojczystym Cramerów i macierzystym Faberów, wykonane w 1663–1673, pierwotnie w kościele św. Jana, po II wojnie światowej eksponowane było w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]], 17 XI 2013 powróciło na pierwotne miejsce. W tym samym kościele św. Jana znajduje się także jego płyta nagrobna (nr 172), którą sam ufundował w 1636. {{author: EK}} {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
| − | Jego epitafium, dość wyjątkowo udekorowane dwoma herbami: ojczystym Cramerów i macierzystym Faberów, wykonane w 1663–1673, pierwotnie w kościele św. Jana, po II wojnie światowej eksponowane było w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | | + | |
Wersja z 18:27, 26 paź 2022
JOHANN JAKOB CRAMER (1599 Szczecin – 4 IV 1659 Gdańsk), pastor gdańskiego kościoła św. Jana, teolog, nauczyciel akademicki. Najstarszy syn Daniela Cramera (20 I 1568 Recz – 5 X 1637 Szczecin), doktora historii, pastora kościoła Najświętszej Marii Panny w Szczecinie, wykładowcy na uniwersytecie w Wittenberdze i w szczecińskim Pedagogium, i Erdmuth (zm. 1608), córki teologa Jakoba Fabera (1537– 1613). Naukę pobierał w Pedagogium (szczecińska szkoła na prawach uczelni wyższej). W 1622 uzyskał magisterium na uniwersytecie w Gießen (Hesja).
W Gdańsku od 1622 diakon, od 1624 pastor w kościele św. Jana. W latach 1630–1638 profesor teologii w Gimnazjum Akademickim. Był wśród inicjatorów założenia samopomocowej kasy wdowiej przez gdańskie Ministerium Duchowne (1633). Cieszył się opinia wybitnego kaznodziei.
W sporze między zwolennikami i przeciwnikami pietyzmu opowiedział się po stronie Johanna Arndta (1555–1621), ojca pietyzmu, i jego rzecznika w Gdańsku, pastora Hermanna Rathmanna (1585–1628), czemu dał wyraz w traktacie Classicum poenitentiam seu liber apologeticus, in quo ostenditur M. Hermannum Ratmannum… (1627). Był także autorem innych, polemicznych rozpraw teologicznych (niektóre napisał wspólnie z ojcem, np. Disputatio prima [ secunda]: de S.S. Dn. Nostri Jesu Christi Coena, quo Adiaphorica attinet (Szczecin, 1616-1617). Autor kazań, w tym żałobnych, wygłaszanych i wydanych po śmierci między innymi jeszcze w Szczecinie Martina Marstallera, przyjaciela księcia pomorskiego Bogusława XIII, w Gdańsku Arenda Dickmanna i burmistrza Adriana von der Linde. Autor pieśni i panegiryków okolicznościowych (między innymi z okazji rocznicy odnowienia Gimnazjum Gdańskiego Oratio pro restaurando Gymnasio Gedanensi… (1630)) lub wjazdu do Gdańska króla Władysława IV (Vladislaus rex in hieroglyphische Figuren versetzet… (Dantzigk 1635)); opublikował także opis trajektorii komety przelatującej nad Gdańskiem Beschreibung des Cometen, der sich Anno 1652 den 20. Decemb. und in folgenden Tagen sehen lassen (1653).
Żonaty był z Marią Schmied, ojciec Adelgundy, od 1644 drugiej żony Johanna Botsacka, Constancji, żony kupca Daniela Weberskyʼego (matki gdańskiego lekarza Johannesa Jacobusa Weberskyʼego, zmarłej osiem dni po porodzie 4 IV 1655), Erdmuth, żony kupca Nicolausa Reichenbacha i od 14 III 1650 doktora medycyny Daniela Haderschlieffa, później w Grudziądzu (zm. 1675), oraz Daniela i Constantina, którzy obrali karierę kościelną. Constantin (1636–1673) w latach 1663–1673 diakonem w kościele św. Jana, starszy z braci Daniel (1634–1667) był diakonem w kościele św. Trójcy, w którym do II wojny światowej znajdowało się zaginione obecnie jego epitafium.
Jego z kolei epitafium, dość wyjątkowo udekorowane dwoma herbami: ojczystym Cramerów i macierzystym Faberów, wykonane w 1663–1673, pierwotnie w kościele św. Jana, po II wojnie światowej eksponowane było w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, 17 XI 2013 powróciło na pierwotne miejsce. W tym samym kościele św. Jana znajduje się także jego płyta nagrobna (nr 172), którą sam ufundował w 1636.
