ROSTEUSCHER CHRISTIAN, profesor Gimnazjum Akademickiego

Wersja z 19:50, 23 paź 2022

Strona tytułowa druku wydanego z okazji pogrzebu Christiana Rosteuschera, z jego życiorysem

CHRISTIAN ROSTEUSCHER (4 VII 1620 Gdańsk – 25 XII 1681 Gdańsk), profesor Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku. Syn pastora kościoła św. Katarzyny Johanna (1571 Gdańsk – pochowany 8 II 1634 Gdańsk) i jego pierwszej (od 1600) żony, Barbary, córki Michaela Coletusa. Ze starszym bratem Nathanaelem w 1631 zapisany został do gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Brał udział w dysputach pod kierunkiem Johanna Botsacka, Heinricha Nicolai i Petera Oelhafa, pod opieką którego przygotował rozprawę De servitutibus. W 1635 wysłany został do Torunia na naukę języka polskiego. W latach 1639–1642 studiował prawo na uniwersytecie w Królewcu, następnie na uniwersytecie w Lejdzie, od 1644 prawo i teologię w Strasburgu, słuchał też wykładów w Jenie, Lipsku, Erfurcie i Wittenberdze.

W 1650 wrócił do Gdańska. Podjął pracę nauczyciela trzeciej klasy w Gimnazjum Akademickim, od lutego 1653 był wykładowcą retoryki w klasie przedostatniej. 6 III 1653 został adiunktem prawa i historii w katedrze kierowanej przez Petera Oelhafa, wykładał też retorykę. Po śmierci Oelhafa, w listopadzie 1655 przejął kierownictwo katedry, został profesorem, inspektorem gimnazjum, prowadził zajęcia z prawa i historii starożytnej, organizował uczniowskie dysputy. W 1656 na uniwersytecie w Królewcu, w oparciu o rozprawę De advocatione causarum otrzymał licencjat z prawa. W 1657 zamieszkał u niego, po opuszczeniu więzienia gdańskiego Johann Salomo, rabin i późniejszy profesor hebraistyki Gimnazjum Akademickiego. W 1667 przejął także po Joachimie Pastoriusie prowadzenie wykładów z pozostałych epok historycznych. Po śmierci rektora Johanna Maukischa z polecenia Rady Miejskiej Gdańska przez prawie rok pełnił obowiązki rektorskie, podobnie jak w 1674, po odwołaniu ze stanowiska rektora Aegidiusa Straucha.

Był znawcą historii prawa chełmińskiego, stał na stanowisku, że rozpatrywanie ważnych zagadnień nie może się obejść bez znajomości kontekstu historycznego. Z tego powodu jego własne prace, dotyczące przeszłości, nie miały charakteru twórczego w rozwoju tego prawa. W dydaktyce był zwolennikiem stopniowania trudności w nauczaniu, selekcji materiału, odejścia od nauczania pamięciowego na rzecz rozumowego.

23 II 1659 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) ożenił się z Heleną (1628 – pogrzeb 18 III 1667 Gdańsk), córką Johanna Georga Schwabe (1588–1660), w 1618 fizyka (lekarza) miejskiego. Syn John zmarł w niemowlęctwie (1661 – pogrzeb 29 IX 1662 Gdańsk), podobnie jak nieznana z imienia córka (1663–1664). Druga z córek, Katherina Elisabetha, 28 X 1691 poślubiła w kościele NMP Nathanaela Friese (ur. 1664). Uważany często w historiografii za jego syna (z domniemanego pierwszego małżeństwa) Johann Christoph Rosteuscher, również profesor Gimnazjum Akademickiego i następnie pastor w kościele św. Barbary, był w rzeczywistości synem Wolfganga Rosteuschera (co wprost podaje Ephraim Praetorius, nie jest też wzmiankowany przy prezentacji członków rodziny w druku stanowiącym ilustrację niniejszego hasła).

Pochowany 8 I 1682, tak jak i inni przedstawiciele jego rodziny, w kościele NMP. BŚ









Bibliografia:
Charitius Andreas, Commentatio historico-literaria de viris eruditis Gedani ortis, speciatim iis, qui scriptis inclaruerunt, Wittenberga 1715, s. 122-123.
Praetorius Ephraim, Athenae Gedanenses sive commentarius historico-chronologicus succinctus originem et constitutionem Gymnasii Dantisci …, Lipsiae 1713, s. 110-111.
Groth Andrzej, Kristian Rosteuscher (1620–1681) profesor prawa i historii w Gimnazjum Akademickim w Gdańsku, Słupskie Studia Historyczne, 1993, s. 177-184.
Kotarski Edmund, Rektorzy i profesorowie Gimnazjum Gdańskiego w XVII wieku, w: Gdańskie Gimnazjum Akademickie, t. I, Gdańsk 2008, s. 98.
Mokrzecki Lech, Studium z dziejów nauczania historii. Rozwój dydaktyki przedmiotu w Gdańskim Gimnazjum Akademickim do schyłku XVII w., Gdańsk 1973, s. 150-160.