PATSCHKE RUDOLF, przedsiębiorca
| Linia 7: | Linia 7: | ||
[[File:Willa Patschkego przy ul. Uphagena.JPG|thumb|Willa Patschkego przy ul. Uphagena]] | [[File:Willa Patschkego przy ul. Uphagena.JPG|thumb|Willa Patschkego przy ul. Uphagena]] | ||
| − | '''RUDOLF PATSCHKE''' (1 III 1854 w majątku ojca w powiecie reszelskim – 19 XII 1932 Gdańsk), kupiec. Do 1872 uczył się w szkołach w Reszlu (Rössel) i w Kętrzynie (Rastenburg). Podjął pracę w firmie Jacobsen&Japha w Królewcu, w latach 1876–1879 pracował w tym mieście w firmie A. Hoffmann. Od | + | '''RUDOLF PATSCHKE''' (1 III 1854 w majątku ojca w powiecie reszelskim – 19 XII 1932 Gdańsk), kupiec. Do 1872 uczył się w szkołach w Reszlu (Rössel) i w Kętrzynie (Rastenburg). Podjął pracę w firmie Jacobsen&Japha w Królewcu, w latach 1876–1879 pracował w tym mieście w firmie A. Hoffmann. Od 1880 w Gdańsku, nabył z Franzem Schimanskim 1 IV 1880 wytwórnię likieru firmy Gustav Springer, działającą od 1866 przy Schmiedegasse (ul. Kowalska), od 1874 z kantorem przy Holzmarkt 2 (Targ Drzewny). Od 1885, po spłaceniu wspólnika, był jej jedynym właścicielem, prowadząc firmę Gustav Springer Nachf., pod jego zarządem najprężniej rozwijającego się zakładu produkującego i handlującego alkoholami. W 1895, jako jeden z pierwszych przedsiębiorców w Prusach Zachodnich, zarejestrował znak firmowy (w wizerunkiem szachowego skoczka – niem. Springer). Produkował takie marki jak "Danziger Domherr", "Urvater", "Baumeister", "Starkstrom", "Prophet", "Tausendjährige" czy "Gelb Pomeranzen", zdobywając nimi nie tylko rynki niemieckie ale i np. rosyjskie. W Gdańsku od 1892 sprzedawał swoje wyroby we własnych sklepach przy Targu Rybnym, przy ul. Stągiewnej i na Długich Ogrodach, od 1894 także przy Targu Węglowym i przy firmowym kantorze, do 1914 w trzech dalszych. W 1913 otrzymał tytuł królewskiego radcy handlowego. W kryzysowych latach po I wojnie światowej włączył do produkcji wyroby perfumopodobne "Springer Eau de Cologne", "Springer Spanish Juchten", "Springer Uralt Lavendel".<br/><br/> |
W 1897 nabył od kupca Wilhelma Daniela Hermanna Löschmanna (1842–1903) kamienicę przy Kohlenmarkt nr 4 (Targ Węglowy). W latach 1908–1909 przy Uphagenweg 23 (ul. Uphagena) wybudował dwukondygnacyjną rezydencję w stylu neobarokowym i neorokokowym, wolno stojącą w niewielkim ogrodzie, z mansardowym dachem, tzw. pozornym ryzalitem w elewacji frontowej. Do ozdobienia wnętrz wykorzystano majolikę z cesarskiej wytwórni w Kadynach pod Elblągiem. Koszt prac przy jej montażu wyniósł 50 tysięcy ówczesnych marek, prace wykonała firma G. und J. Müller z Elbląga. Wnętrze willi, w celu obejrzenia efektu ozdób kadyńskich, wizytował 8 X 1909 cesarz Wilhelm II.<br/><br/> | W 1897 nabył od kupca Wilhelma Daniela Hermanna Löschmanna (1842–1903) kamienicę przy Kohlenmarkt nr 4 (Targ Węglowy). W latach 1908–1909 przy Uphagenweg 23 (ul. Uphagena) wybudował dwukondygnacyjną rezydencję w stylu neobarokowym i neorokokowym, wolno stojącą w niewielkim ogrodzie, z mansardowym dachem, tzw. pozornym ryzalitem w elewacji frontowej. Do ozdobienia wnętrz wykorzystano majolikę z cesarskiej wytwórni w Kadynach pod Elblągiem. Koszt prac przy jej montażu wyniósł 50 tysięcy ówczesnych marek, prace wykonała firma G. und J. Müller z Elbląga. Wnętrze willi, w celu obejrzenia efektu ozdób kadyńskich, wizytował 8 X 1909 cesarz Wilhelm II.<br/><br/> | ||
Był przewodniczącym wschodnioniemieckiego związku producentów likierów i dystrybutorów wyrobów spirytusowych. Należał do Związku Wschodnioniemieckich Przemysłowców, od 1880 członek loży masońskiej Einigkeit ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). W latach 1901–1924 był przewodniczącym rady programowej gazety [[DANZIGER ALLGEMEINE ZEITUNG | „Danziger Allgemeine Zeitung”]]. Kolekcjoner, należał do [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]], podarował liczne zbiory gdańskiemu [[MUZEUM MIEJSKIE | Muzeum Miejskiemu]]. Od cesarza otrzymał „Roter Adler-Orden” (Order Czerwonego Orła) (1908), za zasługi podczas I wojny światowej otrzymał Krzyż Zasługi i Medal Czerwonego Krzyża. Pochowany na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. PRZY UL. TRAUGUTTA | cmentarzu krematoryjnym we Wrzeszczu]]. <br/><br/> | Był przewodniczącym wschodnioniemieckiego związku producentów likierów i dystrybutorów wyrobów spirytusowych. Należał do Związku Wschodnioniemieckich Przemysłowców, od 1880 członek loży masońskiej Einigkeit ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). W latach 1901–1924 był przewodniczącym rady programowej gazety [[DANZIGER ALLGEMEINE ZEITUNG | „Danziger Allgemeine Zeitung”]]. Kolekcjoner, należał do [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]], podarował liczne zbiory gdańskiemu [[MUZEUM MIEJSKIE | Muzeum Miejskiemu]]. Od cesarza otrzymał „Roter Adler-Orden” (Order Czerwonego Orła) (1908), za zasługi podczas I wojny światowej otrzymał Krzyż Zasługi i Medal Czerwonego Krzyża. Pochowany na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. PRZY UL. TRAUGUTTA | cmentarzu krematoryjnym we Wrzeszczu]]. <br/><br/> | ||
| − | Żonaty był z Almą Evą z domu Hess (zm. po 1945), która z pomocą bratanka męża, dr. Hansa Patschkego, prowadziła do końca II wojny światowej fabrykę likierów, była też właścicielką kamienicy przy Targu Węglowym, mieszkała w willi we Wrzeszczu. Syn Max Patschke, od 1910 prokurent rodzinnej firmy, poległ na froncie w maju 1917, drugi syn, Arnold Rudolf Adolf Patschke (ur. 7 X 1873 Królewiec), | + | Żonaty był z Almą Evą z domu Hess (zm. po 1945), która z pomocą bratanka męża, dr. Hansa Patschkego, prowadziła do końca II wojny światowej fabrykę likierów, była też właścicielką kamienicy przy Targu Węglowym, mieszkała w willi we Wrzeszczu. Syn Max Patschke, od 1910 prokurent rodzinnej firmy, poległ na froncie w maju 1917, drugi syn, Arnold Rudolf Adolf Patschke (ur. 7 X 1873 Królewiec), po 1945 kontynuował w Niemczech produkcje trunków byłej gdańskiej wytwórni.<br/><br/> |
| − | Willa we Wrzeszczu, niezniszczona w 1945 | + | Willa we Wrzeszczu, niezniszczona w 1945, przeszła na własność Skarbu Państwa, do 1948 mieścił się tu konsulat Wielkiej Brytanii, w latach 1948–1956 komitet dzielnicowy PZPR, następnie siedziba Rozgłośni Regionalnej Polskiego Radia Gdańsk, 23 VI 2000 przekazana na 25 lat [[GDAŃSKI KLUB BIZNESU | Gdańskiemu Klubowi Biznesu]], wyremontowana. Zachowane oryginalne elementy wyposażenia: majolika z Kadyn na ścianach, sztukateria, marmury na kominkach, witraże, żyrandole, klatka schodowa. Od wiosny 2005 działa tam restauracja Villa Uphagena, taką też (błędną) nazwę nadaje się całemu obiektowi. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 13:48, 3 gru 2021
RUDOLF PATSCHKE (1 III 1854 w majątku ojca w powiecie reszelskim – 19 XII 1932 Gdańsk), kupiec. Do 1872 uczył się w szkołach w Reszlu (Rössel) i w Kętrzynie (Rastenburg). Podjął pracę w firmie Jacobsen&Japha w Królewcu, w latach 1876–1879 pracował w tym mieście w firmie A. Hoffmann. Od 1880 w Gdańsku, nabył z Franzem Schimanskim 1 IV 1880 wytwórnię likieru firmy Gustav Springer, działającą od 1866 przy Schmiedegasse (ul. Kowalska), od 1874 z kantorem przy Holzmarkt 2 (Targ Drzewny). Od 1885, po spłaceniu wspólnika, był jej jedynym właścicielem, prowadząc firmę Gustav Springer Nachf., pod jego zarządem najprężniej rozwijającego się zakładu produkującego i handlującego alkoholami. W 1895, jako jeden z pierwszych przedsiębiorców w Prusach Zachodnich, zarejestrował znak firmowy (w wizerunkiem szachowego skoczka – niem. Springer). Produkował takie marki jak "Danziger Domherr", "Urvater", "Baumeister", "Starkstrom", "Prophet", "Tausendjährige" czy "Gelb Pomeranzen", zdobywając nimi nie tylko rynki niemieckie ale i np. rosyjskie. W Gdańsku od 1892 sprzedawał swoje wyroby we własnych sklepach przy Targu Rybnym, przy ul. Stągiewnej i na Długich Ogrodach, od 1894 także przy Targu Węglowym i przy firmowym kantorze, do 1914 w trzech dalszych. W 1913 otrzymał tytuł królewskiego radcy handlowego. W kryzysowych latach po I wojnie światowej włączył do produkcji wyroby perfumopodobne "Springer Eau de Cologne", "Springer Spanish Juchten", "Springer Uralt Lavendel".
W 1897 nabył od kupca Wilhelma Daniela Hermanna Löschmanna (1842–1903) kamienicę przy Kohlenmarkt nr 4 (Targ Węglowy). W latach 1908–1909 przy Uphagenweg 23 (ul. Uphagena) wybudował dwukondygnacyjną rezydencję w stylu neobarokowym i neorokokowym, wolno stojącą w niewielkim ogrodzie, z mansardowym dachem, tzw. pozornym ryzalitem w elewacji frontowej. Do ozdobienia wnętrz wykorzystano majolikę z cesarskiej wytwórni w Kadynach pod Elblągiem. Koszt prac przy jej montażu wyniósł 50 tysięcy ówczesnych marek, prace wykonała firma G. und J. Müller z Elbląga. Wnętrze willi, w celu obejrzenia efektu ozdób kadyńskich, wizytował 8 X 1909 cesarz Wilhelm II.
Był przewodniczącym wschodnioniemieckiego związku producentów likierów i dystrybutorów wyrobów spirytusowych. Należał do Związku Wschodnioniemieckich Przemysłowców, od 1880 członek loży masońskiej Einigkeit ( wolnomularstwo). W latach 1901–1924 był przewodniczącym rady programowej gazety „Danziger Allgemeine Zeitung”. Kolekcjoner, należał do Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, podarował liczne zbiory gdańskiemu Muzeum Miejskiemu. Od cesarza otrzymał „Roter Adler-Orden” (Order Czerwonego Orła) (1908), za zasługi podczas I wojny światowej otrzymał Krzyż Zasługi i Medal Czerwonego Krzyża. Pochowany na cmentarzu krematoryjnym we Wrzeszczu.
Żonaty był z Almą Evą z domu Hess (zm. po 1945), która z pomocą bratanka męża, dr. Hansa Patschkego, prowadziła do końca II wojny światowej fabrykę likierów, była też właścicielką kamienicy przy Targu Węglowym, mieszkała w willi we Wrzeszczu. Syn Max Patschke, od 1910 prokurent rodzinnej firmy, poległ na froncie w maju 1917, drugi syn, Arnold Rudolf Adolf Patschke (ur. 7 X 1873 Królewiec), po 1945 kontynuował w Niemczech produkcje trunków byłej gdańskiej wytwórni.
Willa we Wrzeszczu, niezniszczona w 1945, przeszła na własność Skarbu Państwa, do 1948 mieścił się tu konsulat Wielkiej Brytanii, w latach 1948–1956 komitet dzielnicowy PZPR, następnie siedziba Rozgłośni Regionalnej Polskiego Radia Gdańsk, 23 VI 2000 przekazana na 25 lat Gdańskiemu Klubowi Biznesu, wyremontowana. Zachowane oryginalne elementy wyposażenia: majolika z Kadyn na ścianach, sztukateria, marmury na kominkach, witraże, żyrandole, klatka schodowa. Od wiosny 2005 działa tam restauracja Villa Uphagena, taką też (błędną) nazwę nadaje się całemu obiektowi.
