GDAŃSK, statek wycieczkowy (1926)
m (Blazejsliwinski przeniósł stronę GDAŃSK, SS (1926) na GDAŃSK, statek wycieczkowy (1926)) |
Wersja z 20:04, 21 wrz 2022
„GDAŃSK”, SS (Steam Ship), zamówiony w kwietniu 1926 roku w Stoczni Gdańskiej (Danziger Werft) przez Ministerstwa Przemysłu i Handlu II Rzeczypospolitej Polskiej (wraz z bliźniakiem „Gdynia”) jako statek wycieczkowy; banderę podniesiono w Tczewie 19 VII 1927 w obecności marszałka Józefa Piłsudskiego i ministra Eugeniusza Kwiatkowskiego (pierwszy kapitan Edward Pacewicz). Pojemność brutto – 547 BRT, netto – 234 NRT, długość 53,70 m, szerokość 9,30 m, zanurzenie 3,30 m; maszyna parowa o mocy 650 KM, 1 śruba, prędkość 11 węzłów, załoga 32 osoby.
Początkowo planowano przekazanie go w użytkowanie Polskim Kolejom Państwowym, przejęty jednak przez powstałą w listopadzie 1927 roku Żeglugę Polską SA. Zabierał do 700 pasażerów w rejsach po Zatoce Gdańskiej na trasie Sopot–Hel, Gdynia–Hel, z uwagi na duże zanurzenie nie mógł wchodzić do helskiego portu, pasażerów na redzie przesadzano na specjalne kutry. Zawijał także do Gdańska, w którym czyniono mu (po pretekstem słabej zwrotności) trudność z miejscem do cumowania, ostatecznie otrzymał od Rady Portu i Dróg Wodnych mało korzystne miejsce (odległe i trudne do znalezienia przez turystów) przy samym ujściu Motławy. W rejsach po Morzu Bałtyckim zabierał około 120 pasażerów; w roku 1928 odbył rejs do Kopenhagi. Jako nierentowny (zbyt duży na żeglugę przybrzeżną), od 1934 roku wykorzystywany był tylko w sezonie letnim. 2 VIII 1938 w drodze z Jastarni uczestniczył (bez ofiar i większych szkód własnych) w kolizji na redzie gdyńskiej z norweskim „Halversenem”.
Zmobilizowany 28 VIII 1939 jako okręt-baza (bez uzbrojenia) dla flotylli zmobilizowanych kutrów rybackich (pod dowództwem dotychczasowego kapitana, por. marynarki w stanie spoczynku Juliana Laskowskiego; załogę stanowili wyłącznie cywile). 2 IX 1939 zaatakowany przez lotnictwo niemieckie na Zatoce Puckiej, między Mechelinkami a Kuźnicą, nie został bezpośrednio trafiony, od eksplozji uległ jednak roznitowaniu kadłub (jedna ofiara śmiertelna podczas ewakuacji), 4 września samozatopiony. Wydobyty przez Niemców, nieużywany, w marcu 1945 roku po raz kolejny samozatopiony w Basenie Prezydenta (przy Skwerze Kościuszki) w celu zablokowania południowego wejścia do portu w Gdyni.
W czerwcu-lipcu roku 1947 wrak podniesiony przez duńską firmę ratowniczą „E.Z. Svitzers Salvage” przy pomocy 2 pontonów i holownika „Aegir” i odholowany na redłowską płyciznę przy gdyńskim Domu Zdrojowym (Dom Marynarza). Z powodu nie nadających się do remontu uszkodzeń, pocięty na miejscu na złom. Konstrukcja uchodziła za nieudaną, wolną, mało zwrotną, o głębokim zanurzeniu, z tendencjami do nabierania wody na pokład.
