BUSENITZ, firma

Wersja z 21:29, 10 sty 2020

Johann Friedrich Busenitz

Heinrich Wilhelm Conwentz

Magazyn firmy przy Hopfengasse 104 (ul. Chmielna)

BUSENITZ, Joh. Friedrich Busenitz Nachf. GmbH, firma handlowa założona w Gdańsku około roku 1800 przez menonickiego kupca Johanna Friedricha Busenitza (1 III 1773 Malbork – 5 IV 1849 Gdańsk), w 1817 członka Rady Miejskiej, w 1824–1827 nieetatowego członka Zarządu Miasta, wieloletniego członka zarządu gminy menonickiej w Gdańsku ( menonici), współzałożyciela i członka Korporacji Kupców.

Firma zajmowała się detalicznym handlem wyrobami żelaznymi, od roku 1817 także destylacją alkoholu i wyszynkiem, z siedzibą w domu Busenitza przy Hundegasse 288 (ul. Ogarna 67–68). Po śmierci założyciela od 1849 prowadzona pod nazwą "Johann Busenitz" przez Heinricha Wilhelma Conwentza (1801 Malbork – 4 VIII 1879 Gdańsk), w roku 1862 członka Rady Miejskiej, zięcia poprzednika (żonatego od 1828 z Amalią Busenitz, 1802 Gdańsk – 6 X 1881 Gdańsk) i od 1830 prokurenta firmy, zamieszkałego w latach 1830–1867 przy Heumarkt 5 (Targ Sienny) i w 1879 przy Holzmarkt 15 (Targ Drzewny). Rozszerzył on zakres działalności firmy na sprzedaż węgla importowanego z Anglii i nadreńskiej Westfalii. Po roku 1880 przedsiębiorstwo pod dotychczasową nazwą prowadził jego zięć Rudolf Beniamin Wendt, który przekształcił je w firmę hurtowego i detalicznego handlu opałem (węgiel i koks), z głównym magazynem w spichlerzu przy Hopfengasse 104 (ul. Chmielna). Po jego śmierci właścicielem w roku 1901 został gdański przedsiębiorca i kupiec Johann Julius Theodor Rodenacker (27 I 1864 Gdańsk – 4 III 1912). Zmienił on nazwę firmy na "Joh. Busenitz Nachf." i przekształcił w przedsiębiorstwo importowo-handlowe zajmujące się opałem, głównie antracytem i koksem.

Węgiel sprowadzany był z Anglii i Nadrenii drogą morską. W roku 1901 zakupił nad Wisłą, na Młyniskach, przy Broschkischerweg 14 (ul. Wiślna), czterohektarowy plac do składowania importowanego opału, wyposażony następnie w dźwigi do rozładunku statków z węglem. Stąd wagonami dostarczany był do odbiorców w Gdańsku oraz na tereny Prus Wschodnich i Zachodnich. Sprzedaż detaliczna węgla oraz wyrobów metalowych odbywała się w magazynie przy Hopfengasse 104, następnie w kilku składach na terenie miasta: w 1928 przy Karthäuser Straße 144 (ul. Kartuska) i przy Kleinhammerweg 15 (ul. Kilińskiego), w 1935 przy Kleinhammerweg 2. Bezpośrednio kierował firmą prokurent Arthur Max Richard Reuter (1866 Gdańsk – 24 VII 1931 Gdańsk). W roku 1902 firma przekształciła się w sp. z o.o. (GmbH). Powstała też jej filia w Memlu (Kłajpeda), działająca do roku 1919.

W 1906, po wycofaniu się z powodu choroby Johanna Juliusa Rodenackera z działalności handlowej, głównym udziałowcem został Arthur Max Reuter, który z kilkoma kupcami branży węglowej prowadził firmę pod dotychczasową nazwą "Johann Busenitz Nachf. GmbH". Główne kantory firmy znajdowały się w 1908 przy Hundegasse 94 (ul. Ogarna), w latach 1914–1921 tamże nr 43, w 1928 tamże nr 112, 1914–1928 we Wrzeszczu przy Baumbachallee 17 (ul. Konopnickiej). Po roku 1935 firma zamknęła bazę portową oraz plac składowy w Młyniskach, ograniczając do 1945 działalność do handlu detalicznego. MrGl