DEISCH MATTHAEUS, rytownik
(wstawienie ilustracji (e-mail z 19.03.2019)) |
(uzupełnienie BŚ (e-mail z 26.03.2019)) |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
[[File:Widok klasztoru w Oliwie, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Widok klasztoru w Oliwie'', 1761–1765]] | [[File:Widok klasztoru w Oliwie, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Widok klasztoru w Oliwie'', 1761–1765]] | ||
[[File:Widok Motławy z Mostu Krowiego w stronę Targu Rybnego, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb| Matthaeus Deisch ''Widok Motławy z Mostu Krowiego<br/>w stronę Targu Rybnego'', 1761–1765]] | [[File:Widok Motławy z Mostu Krowiego w stronę Targu Rybnego, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb| Matthaeus Deisch ''Widok Motławy z Mostu Krowiego<br/>w stronę Targu Rybnego'', 1761–1765]] | ||
− | |||
[[File:Matthaeus Deisch, Polski Hak, 1761–1765.JPG|thumb| Matthaeus Deisch ''Polski Hak'', 1761–1765]] | [[File:Matthaeus Deisch, Polski Hak, 1761–1765.JPG|thumb| Matthaeus Deisch ''Polski Hak'', 1761–1765]] | ||
[[File:Matthaeus Deisch, Skład drzewny w porcie, 1761–1765.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Skład drzewny w porcie'', 1761–1765]] | [[File:Matthaeus Deisch, Skład drzewny w porcie, 1761–1765.JPG|thumb|Matthaeus Deisch ''Skład drzewny w porcie'', 1761–1765]] |
Wersja z 09:47, 26 kwi 2019
MATTHAEUS DEISCH (18 VII 1724 Augsburg – 28 I 1789 Gdańsk), rytownik. Nauki w zakresie malarstwa i rytownictwa pobierał w rodzinnym mieście, utrzymywał się z prac dorywczych wykonywanych w czasie licznych podróży. W Gdańsku w 1744 roku wykonał portret Hieronima Floriana Radziwiłła, w 1749 związał się z miastem na stałe. Utrzymywał się z lekcji rysunku i grafiki, sprzedaży rycin na zamówienie, komentujących aktualne wydarzenia polityczne, zamieszczanych w „Danziger Anzeigen” (na przykład Wykonanie wyroku na Robercie Damiens). W 1754 roku znajdował się na skraju bankructwa. W latach 1761–1775, na podstawie rysunków Friedricha Antona Augusta Lohrmanna (1735 Berlin – 1800 Warszawa, w Gdańsku 1759–1773), stworzył cykl rycin 50 widoków Gdańska (50 Prospekte von Danzig), dedykowanych Radzie Miejskiej, tworząc jeden na miesiąc na zamówienie subskrypcyjne. Przedstawiały panoramy Gdańska, reprezentacyjne gmachy, tereny przedmiejskie i przemysłowe. Nagrodzony pieniężnie przez Radę, w roku 1763 otrzymał prawa miejskie i pracę w komorze podatkowej (od 1779 roku jej pierwszy pisarz). We współpracy z Lohrmannem w latach 1762–1765 stworzył serię 40 rycin Wywoływacze gdańscy (Danziger Ausrufer), przedstawiającą ulicznych handlarzy, dołączając do każdej zapis słowny i nutowy intonacji nawoływań przedstawianych osób. Tworzył portrety gdańskich patrycjuszy, kaznodziejów, uczonych i władców (między innymi Karla Groddecka, Petera Uphagena, Gottfrieda Lengnicha, Mathiasa Nathanaela Wolffa, króla polskiego Stanisława Augusta, Fryderyka II). W okresie 1766–1767 wydał dwa herbarze Gdańska, w 1769 ryciny przedstawiające gobeliny wystawiane corocznie w Dworze Artusa, a projektowane przez Andreasa Stecha; ryciny do książki dla dzieci o tematyce biblijnej (wyd. 1780). Pozostawił około 200 prac. Mieszkał przy Poggenpfuhl (ul. Żabi Kruk).