PATER PAUL, uczony, drukarz
(wstawienie ilustracji (e-mail z 13.11.2018)) |
(wstawienie ilustracji (e-mail z 29.05.2019)) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| + | [[File:Paul_Pater.jpg|thumb|Strona tytułowa kalendarza z widokami Gdańska Paula Patera ''Neuer und alter Kunst- und Tugend-Calender…'' na rok 1710]] | ||
[[File:1_Paul_Pater.jpg|thumb|Strona tytułowa pracy Paula Patera ''De Germaniae miraculo optimo, maximo, typis literarum, earumque differentiis, dissertatio...'', Lipsiae 1710]] | [[File:1_Paul_Pater.jpg|thumb|Strona tytułowa pracy Paula Patera ''De Germaniae miraculo optimo, maximo, typis literarum, earumque differentiis, dissertatio...'', Lipsiae 1710]] | ||
[[File:2_Paul_Pater.jpg|thumb|Przykłady ozdobnych inicjałów zamieszczonych w pracy Paula Patera ''De Germaniae miraculo optimo, maximo, typis literarum, earumque differentiis, dissertatio''…, 1710]] | [[File:2_Paul_Pater.jpg|thumb|Przykłady ozdobnych inicjałów zamieszczonych w pracy Paula Patera ''De Germaniae miraculo optimo, maximo, typis literarum, earumque differentiis, dissertatio''…, 1710]] | ||
Wersja z 12:01, 29 maj 2019
PAUL PATER (1656 Wierzbowo/Vrbov, Słowacja – 7 XII 1724 Gdańsk), uczony, teoretyk i praktyk drukarski ( drukarstwo i drukarnie). Ukończył gimnazjum we Wrocławiu, studiował w Lipsku i Jenie. Interesował się naukami ścisłymi, od geografii po matematykę; zwolennik idei Kopernika, Bacona, Galileusza, Newtona, Locke’a. Bibliotekarz w Wolfenbüttel, od roku 1688 profesor Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Od 1698 roku drukował, najpierw w Toruniu, następnie w Gdańsku, kalendarze niemiecko- (Neuer und alter Kunst- und Tugend-Calender) oraz polskojęzyczne (Gospodarski kalendarz…). Na tle epoki odznaczały się one naukowym podejściem do przedstawianych zagadnień oraz walką z przesądami. Tworzył wiersze oraz prozę literacką, również utwory sceniczne. Od 1704 od 1705 roku profesor matematyki w Gimnazjum Akademickim; wspólnie z Danielem Gabrielem Fahrenheitem prowadził doświadczenia nad skonstruowaniem mierników temperatury i ciśnienia. W roku 1710 otworzył własną oficynę drukarską przy Poggenpfuhl (ul. Żabi Kruk). Działała przy niej szkoła typograficzna, pierwsza taka placówka w Polsce. W Gdańsku zainteresował się tematyką morską, w 1723 wydał traktat dotyczący Morza Kaspijskiego. Po śmierci zlicytowano jego bogatą bibliotekę oraz sprzedano drukarnię (częściowo wywieziona do Królewca). Od 26 V 2011 roku jego imię nosi tramwaj Pesa Swing 120NaG SWING nr 1027.
