GARDZIEL, ciek wodny

Wersja z 16:39, 21 wrz 2022

Gardziel, między Jeziorem Zaspa (Lacvs Sasper), przez bagniste łąki (prata paludinosa), a Szańcem Zachodnim (Munimentum Occidentale), według oryginału z około 1642 rytował Francios de Lapointe. U dołu twierdza Wisłoujście

Gardziel na planie portu gdańskiego, 1930

GARDZIEL (Kehle, Sasper Kehle), ciek wodny będący odpływem z jeziora Zaspa do Martwej Wisły ( Wisła). Długość około 1,5 km, szerokość nie przekracza 2 m, w przeszłości znacznie szerszy. Widoczny na najstarszych mapach Gdańska i okolic z XVI wieku. W kształcie zbliżonym do obecnego zaczęto go przedstawiać w XVII wieku, od roku 1647 pojawia się jego nazwa. Przy ujściu do Wisły w 1627 roku zbudowano Szaniec Zachodni twierdzy Wisłoujście, przemianowany przez Francuzów na Fort Montebello i w latach 1811–1813 uzupełniony przez nich na południu małą redutą zwaną Cretin. Szaniec ten, występujący pod nazwą Fort Bousmard, zniwelowano pod koniec XIX wieku. Przy szańcu istniała śluza oddzielająca Gardziel od Wisły. W nieoficjalnej nomenklaturze urzędniczej Gdańska występuje obecnie pod (ahistoryczną) nazwą Warzywód lub Warzywód I. ZdK