BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH
Linia 130: | Linia 130: | ||
|- | |- | ||
| 1410 | | 1410 | ||
− | | Johann Monch | + | | [[MONCH HANS | Johann Monch]] |
| Młode Miasto | | Młode Miasto | ||
|- | |- |
Wersja z 18:47, 20 kwi 2016
BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH. Główne Miasto. W latach 1342–1457 Rada Miejska dzieliła się na zasiadającą i ogólną, a burmistrzów miała 4 (niekiedy mniej). Wybierano ich dożywotnio z grona rajców; 2 zasiadało w aktualnej radzie, pozostali w radzie ogólnej. Stosowano dwuletni cykl urzędowania: pierwszy burmistrz (Praeses) po roku ustępował z urzędu i przechodził po 2 latach z rady zasiadającej do radu ogólnej. Jego zastępca (Compan) przejmował funkcje pierwszego burmistrza, a na jego miejsce wchodził do rady zasiadającej burmistrz, który przed 2 laty pełnił funkcję pierwszego burmistrza i przez ostatnie 2 lata przynależał do rady ogólnej. W wyjątkowych okolicznościach model ten ulegał zmianom. Od roku 1458 (zlikwidowanie rady zasiadającej) do 1792 istniała tylko rada ogólna, złożona z 4 burmistrzów i 14 rajców (plus 5 ze Starego Miasta). W cyklu rocznym następowała zmiana: pierwszy burmistrz prowadził urząd prezydującego burmistrza, któremu podlegały m.in. sprawy zewnętrzne miasta, oraz pełnił funkcje administracyjno-sądowe. Drugi burmistrz pełnił urząd wiceprezydującego burmistrza, zastępując pierwszego w jego głównych funkcjach miejskich, oraz sprawował władzę cywilno-sądową na podległym sobie terenie. Trzeci burmistrz pełnił urząd prezydenta wojennego, sprawował nadzór nad wojskiem miejskim i przewodniczył Radzie Wojennej. Czwarty burmistrz pełnił urząd nadstrażnika (Oberwachherr) i z tej racji przewodniczył strażom miejskim. Strukturę administracyjną Głównego Miasta przedrozbiorowego zastosowano z pewnymi modyfikacjami w I Wolnym Mieście Gdańsku (WMG; 1807–1813/1814) wraz z 4 burmistrzami z nieco zmienionymi kompetencjami.
Stare Miasto. W latach 1377–1454 istniał podobny model jak w Głównym Mieście z podziałem na 2 rady (zasiadającą i ogólną) z 4 burmistrzami, z rocznym cyklem zmiany urzędów i wyborów. Po likwidacji samodzielności Rady Starego Miasta (1454) miasto reprezentował wybierany corocznie rajca ( prezydent Starego Miasta), używający w latach 1644–1792 tytułu rzecznika rady (Wortführender Herr). Kwestia kompetencji burmistrza Starego Miasta nie jest dokładnie znana.
Młode Miasto. W latach 1387–1454/1455 istniały najprawdopodobniej 2 rady (zasiadająca i ogólna) z 2 burmistrzami urzędującymi i podobną organizacją wewnętrzną rad o zmniejszonym składzie. Kwestie wyboru burmistrzów, ich kadencji i kompetencji nie są bliżej znane.
Do 1945. Po zajęciu Gdańska przez państwo pruskie w wyniku I rozbioru Polski w roku 1793 jako organ władzy wykonawczej Zarządu Miasta (Magistratu) w miejsce urzędu burmistrza powołano urząd prezydenta. Urząd burmistrza przywrócono w okresie I WMG, po powrocie Gdańska pod panowanie pruskie od roku 1814: władza wykonawcza przeszła w gestię Zarządu Miasta (Magistratu), kierowanego przez wybieranego przez Radę Miejską nadburmistrza, zatwierdzanego przez króla. W skład Zarządu Miasta wchodził m.in. burmistrz jako szef miejskiej administracji. System obowiązywał w Gdańsku do 30 IV 1921 (do powstania II WMG, z prezydentem na czele Senatu) i następnie w okresie II wojny światowej. Od 1 XI 1939 – 30 III 1945 nadburmistrzem Gdańska był Georg Lippke, burmistrzem Hermann Marzian. Po roku 1945 w Gdańsku nie było już urzędu burmistrza.
Lata sprawowania urzędu | Imię i nazwisko | Miasto |
---|---|---|
1342–1350 | Detlaf von der Osten | Główne Miasto |
1342–1355 | Heinrich Burmeister | Główne Miasto |
1351–1373 | Hildebrand Münzer | Główne Miasto |
1356–1359 | Johann von Stein | Główne Miasto |
1359–1371 | Johann Walrabe | Główne Miasto |
1361–1363 | Casper Bock | Główne Miasto |
1363–1390 | Gottschalk Nase | Główne Miasto |
1368–1381 | Paul Zahn | Główne Miasto |
1372–1386 | Johann Walrabe | Główne Miasto |
1374–1386 | Nicolaus Gottesknecht | Główne Miasto |
1377 | Walter Olsleger | Stare Miasto |
1377–1380 | Claus Lange | Stare Miasto |
1382–1383 | Peter von Oppeln | Główne Miasto |
1384–1397 | Herman Kolberg | Główne Miasto |
1391–1405 | Reinhold Hittfeld | Główne Miasto |
1395–1398 | Lubert Sack | Główne Miasto |
1397–1404 | Peter Fürstenau | Główne Miasto |
1399–1404, 1406–1407 | Matthias Stubbe | Stare Miasto |
1399–1405 | Matthias Lange | Stare Miasto |
1400–1407, 1409, 1411 | Siegfrid Koch | Młode Miasto |
1402–1418 | Tiedemann Huxer | Główne Miasto |
1405 | Peter Schifhower | Stare Miasto |
1405–1407, 1411–1414 | Johann Zedeler | Młode Miasto |
1405–1411 | Conrad Letzkau | Główne Miasto |
1406 | Johann Gödeke | Główne Miasto |
1406, 1408 | Herman Schröder | Młode Miasto |
1407–1411 | Arnold Hecht | Główne Miasto |
1407–1411 | Peter Vorrath | Główne Miasto |
1408, 1410 | Johann Lepil | Młode Miasto |
1409 | Friedrich Böttcher | Młode Miasto |
1410 | Johann Monch | Młode Miasto |
1411–1413 | Albrecht Dodorf | Główne Miasto |
1411–1416 | Herman Hittfeld | Główne Miasto |
1412 | Johann Wittenburg | Młode Miasto |
1413, 1415–1430 | Gerard Beke | Główne Miasto |
1413–1414 | Friedrich Wittenburg | Młode Miasto |
1414–1432 | Johann Hamer | Główne Miasto |
1415 | Arnold Metzner | Młode Miasto |
1415, 1417, 1418, 1420–1422 | Peter Clettendorf | Młode Miasto |
1415–1416 | Stephan Plotzker | Główne Miasto |
1416, 1417, 1419, 1420 | Klaus Kiel | Młode Miasto |
1416, 1418, 1419 | Michael Kosker | Młode Miasto |
1416–1435 | Nicolus Rogge | Główne Miasto |
1418–1420 | Johann Bloding | Stare Miasto |
1419–1429 | Johann Baisener | Główne Miasto |
1419–1437 | Peter Becker | Stare Miasto |
1420–1436 | Jordan Lovenstein | Stare Miasto |
1421–1434, 1436, 1438–1440, 1443, 1444, 1446, 1447, 1450 | Walter Schönau | Młode Miasto |
1430–1433 | Nicolaus Wilde | Stare Miasto |
1430–1434 | Klaus Witte | Stare Miasto |
1430–1441 | Peter Holste(n) | Główne Miasto |
1431–1432, 1445–1454 | Albrecht Huxer | Główne Miasto |
1433–1443 | Heinrich Vorrath | Główne Miasto |
1433–1446 | Lukas Mekelfeld | Główne Miasto |
1434, 1437–1439, 1441, 1442, 1444, 1445, 1447, 1448 | Paul Bener | Młode Miasto |
1435, 1440, 1441 | Peter Stoltzefuß | Stare Miasto |
1435–1437 | Heinrich Ewerd | Młode Miasto |
1436–1449 | Meinhard Cölner | Główne Miasto |
1437–1448 | Johann Jodeke | Stare Miasto |
1438–1454 | Nicolaus Friedland | Stare Miasto |
1439–1448 | Nicolaus Fischer | Stare Miasto |
1442, 1443, 1445, 1446, 1448, 1449, 1451–1454 | Augustin Glibitz | Młode Miasto |
1442–1454 | Baltazar Gute | Stare Miasto |
1442–1456 | Martin Cremon | Główne Miasto |
1447–1480 | Reinhold Niederhof | Główne Miasto |
1449–1452 | Johann Wagemann | Młode Miasto |
1451–1454 | Nicolaus Zankenczin | Stare Miasto |
1452–1461 | Herman Stargard | Główne Miasto |
1453 | Nicolaus Stoltzefuss | Młode Miasto |
1454 | Nicoalus Heiland | Młode Miasto |
1454 | Martin Kandeler | Stare Miasto |
1454–1461 | Wilhelm Jordan | Główne Miasto |
1457–1461 | Jacob Falcke | Główne Miasto |
1461–1475 | Johann von Schouwen | Główne Miasto |
1461–1478 | Johann Fere | Główne Miasto |
1461–1468 | Johann von dem Walde | Główne Miasto |
1470–1483 | Philip Bischof | Główne Miasto |
1476–1482 | Johann Angermünde | Główne Miasto |
1479–1501 | Johann Ferber | Główne Miasto |
1483–1484 | Martin Bock | Główne Miasto |
1484–1490 | Johann Schewecke | Główne Miasto |
1484–1503 | Georg Bock | Główne Miasto |
1489–1505 | Heinrich Falcke | Główne Miasto |
1492–1501 | Heinrich Suchten | Główne Miasto |
1502–1513 | Georg Mandt | Główne Miasto |
1503–1512 | Johann Schewecke | Główne Miasto |
1504–1513 | Matthias Zimmermann | Główne Miasto |
1506–1507 | Anton Bokelmann | Główne Miasto |
1510–1522 | Eberhard Ferber | Główne Miasto |
1514–1524 | Georg Brandt | Główne Miasto |
1514–1524 | Heinrich Wise | Główne Miasto |
1517–1535 | Philip Bischof | Główne Miasto |
1522–1524, 1526–1529 | Matthias Lange | Główne Miasto |
1525 | Kurt Suchten | Główne Miasto |
1525 | Johann Wentland | Główne Miasto |
1525 | Georg Zimmermann | Główne Miasto |
1526–1533 | Eduard Niederhof | Główne Miasto |
1526–1554 | Johann von Werden | Główne Miasto |
1531–1547 | Georg Schewecke | Główne Miasto |
1536–1538 | Peter Behme | Główne Miasto |
1538–1548 | Bartholomäus Brandt | Główne Miasto |
1540–1556 | Tiedemann Giese | Główne Miasto |
1548–1577 | Johann Brandes | Główne Miasto |
1550–1554 | Johann Stutte | Główne Miasto |
1555–1588 | Constantin Ferber | Główne Miasto |
1557–1578 | Johann Proite | Główne Miasto |
1558–1576 | Georg Kleefeld | Główne Miasto |
1577–1585 | Reinhold Mölner | Główne Miasto |
1578–1591 | Georg Rosenberg | Główne Miasto |
1581–1618 | Johann van der Linde | Główne Miasto |
1586–1602 | Daniel Czirenberg (Zierenberg) | Główne Miasto |
1589–1604 | Constantin Giese | Główne Miasto |
1592–1611 | Gerhard Brandes | Główne Miasto |
1603–1611 | Johann von der Beke | Główne Miasto |
1605–1614 | Bartholomäus Schachmann | Główne Miasto |
1612–1616 | Andreas Borckmann | Główne Miasto |
1612–1625 | Johann Speimann | Główne Miasto |
1615–1617 | Bartholomäus Brandt | Główne Miasto |
1617–1629 | Arnold von Holten | Główne Miasto |
1618–1636 | Eggert von Kempen | Główne Miasto |
1619–1635 | Valentin von Bodeck | Główne Miasto |
1626–1629 | Ernst Kerl | Główne Miasto |
1630–1631 | Adrian von der Linde | Główne Miasto |
1630–1642 | Johann Czirenberg | Główne Miasto |
1632–1654 | Constantin Ferber | Główne Miasto |
1636–1644 | Johann Rogge | Główne Miasto |
1637–1639 | Johann Ernest Schrö(e)r | Główne Miasto |
1640–1649 | Nicolaus Pahl | Główne Miasto |
1643–1644 | Elert von Bobart | Główne Miasto |
1645–1646 | Daniel Falcke | Główne Miasto |
1645–1682 | Adrian von der Linde | Główne Miasto |
1647–1654 | Heinrich Freder | Główne Miasto |
1650–1665 | Friedrich Ehler | Główne Miasto |
1655–1663 | Nathanael Schmieden | Główne Miasto |
1655–1676 | Goerg von Bömeln | Główne Miasto |
1664–1676 | Nicolaus von Bodeck | Główne Miasto |
1666–1685 | Gabriel Krumhausen | Główne Miasto |
1677–1686 | Daniel Proite | Główne Miasto |
1677–1701 | Christian Schröder | Główne Miasto |
1683–1699 | Gabriel Schumann | Główne Miasto |
1686–1704 | Constantin Ferber | Główne Miasto |
1687–1691 | Constantin Pahl | Główne Miasto |
1692–1706 | Johann Ernst Schmieden | Główne Miasto |
1702–1707 | Reinhold Wieder | Główne Miasto |
1704–1722 | Andreas Borckmann | Główne Miasto |
1707–1715 | Friedrich Gottlieb Engelcke | Główne Miasto |
1708–1711 | Joachim Hoppe | Główne Miasto |
1708–1740 | Gabriel Bömeln | Główne Miasto |
1712–1721 | Johann Ernst von der Linde | Główne Miasto |
1716–1719 | Karl Ernst Bauer | Główne Miasto |
1720–1745 | Johann Gottfried von Diesseldorf | Główne Miasto |
1722–1729 | Salomon Gabriel Schumann | Główne Miasto |
1723–1734 | Gottfried Bentzmann | Główne Miasto |
1730–1739 | Abraham Groddeck | Główne Miasto |
1735–1757 | Johann Wahl | Główne Miasto |
1740–1753 | Carl Gottlieb Ehler | Główne Miasto |
1741–1745 | Joachim Jacob Schrader | Główne Miasto |
1746–1748 | Johann Karl Schwartzwald | Główne Miasto |
1746–1755 | Nathanael Gottfried Ferber | Główne Miasto |
1750–1753 | Friedrich Reyger | Główne Miasto |
1754–1760 | Michael Schmidt | Główne Miasto |
1754–1762 | Christian Gabriel Schröder | Główne Miasto |
1756–1761 | Johann Renner | Główne Miasto |
1758–1774 | Karl Groddeck | Główne Miasto |
1761–1792 | Eduard Friedrich Conradi | Główne Miasto |
1762–1776 | Gottlieb Gabriel von Weickhmann | Główne Miasto |
1763–1767 | Daniel Gralath I | Główne Miasto |
1768–1775 | Heinrich Zernecke | Główne Miasto |
1775–1779 | Samuel Wolff | Główne Miasto |
1776–1777 | Gottfried Schwartz | Główne Miasto |
1777–1792 | Johann Gottlieb Pegelau | Główne Miasto |
1778–1792 | Johann Bentzmann | Główne Miasto |
1780–1792 | Johann Gottfried Reyger | Główne Miasto |
1807–1808 | Karl Friedrich von Gralath | I Wolne Miasto Gdańsk |
1807–1813/1814 | Karl Renner | I Wolne Miasto Gdańsk |
1807–1813/1814 | Jacob Ernst Schumann | I Wolne Miasto Gdańsk |
1807–1813/1814 | Daniel Andreas Zernecke | I Wolne Miasto Gdańsk |
1808–1812 | Gottlieb Hufeland | I Wolne Miasto Gdańsk |
1812–1813/1814 | Johann Wilhelm Wernsdorf | I Wolne Miasto Gdańsk |
19 II 1814 – 28 III 1850 | Joachim Heinrich Weickhmann |
styczeń 1851 – 29 XII 1862 | Karl August Groddeck |
6 I 1863 – 30 VI 1890 | Leopold von Winter |
8 I 1891 – 21 I 1896 | Karl Adolf Baumbach |
14 VIII 1896 – 30 XI 1902 | Clemens Gottlieb Delbrück |
20 IV 1903 – 8 II 1910 | Heinrich Ehlers |
12 VIII 1910 – 8 X 1918 | Heinrich Scholtz |
19 II 1919 – 6 XII 1920 | Heinrich Friedrich Wilhelm Sahm |
1814–1820 | Johann Wilhelm Wernsdorff |
1820–1827 | Carl Gottlieb Döring |
1827–1836 | Georg Alexander Lankau |
1836–1842 | Friedrich Gotthold Siewert |
1842–1846 | Carl Georg Adolph Jacobi |
1847–1862 | Samuel Friedrich Schumann |
1863–1875 | Johann Heinrich Lintz |
1876–1877 | Carl Ernst Heinrich Meckbach |
1878–1894 | Albrecht Bruno Hagemann |
1895–1910 | Otto Trampe |
1910–1921 | Hugo Bail |