RATHKE ANTON, ogrodnik

Wersja z 10:58, 21 lip 2024

ANTON RATHKE (12 VIII 1813 Schmolainen (Smolajny, powiat Dobre Miasto) – 22 XI 1898 Gdańsk), ogrodnik. Najmłodsze dziecko w rodzinie od pokoleń parającej się ogrodnictwem, prawdopodobnie także u biskupów warmińskich, którzy w Smolajnach od 1741 mieli swoją letnią rezydencję. Karierę zawodową rozpoczął w 1831 od praktyki w biskupim ogrodzie w Oliwie jako pomocnik ogrodnika. Od lata 1837 odbył dwuletnią podróż zawodową po Niemczech jako pomocnik ogrodnika, przebywał między innymi w największej ówcześnie w Europie szkółce ogrodniczej Fa.Boots & Sohne w Hamburgu-Flottbeck, na wzór której założył później własną firmę w Pruszczu Gdańskim.

W Gdańsku od 1840, zdał egzamin mistrzowski i przy wsparciu zaprzyjaźnionych ogrodników Grossmanna, Kalchera i Rhode około 1850 przy Sandgrube 399 (ul. Rogaczewskiego 12–14) założył duży ogród. Specjalizował się w hodowli kwiatów, w tym dalii i pelargonii. W 1873–1874 rozparcelowany i wywłaszczony z powodu budowy nowego szpitala miejskiego ( Szpital Miejski. Lazaret przy Sandgrube) zmuszony był wyprzedać krzewy, sadzonki itp. W 1858 założył samodzielną szkółkę ogrodniczą w Pruszczu o powierzchni 70 mórg (1 morga = 0,56 ha), powstałą na gruncie istniejącego tam gospodarstwa ogrodniczego (Handelsgärtnerei) von Kriesa z Będzieszyna, sukcesywnie przekształcaną w dużą firmę ogrodniczą A. Rathke und Sohn, którą przez wiele lat prowadził wraz z synem Franzem. Był wielokrotnie nagradzany na wystawach ogrodniczych ogólnoniemieckich i światowych. Na bazie swego pruszczańskiego gospodarstwa prowadził także prywatną szkołę ogrodniczą (Baumschule), będącej jednocześnie zakładem naukowym i doświadczalnym, cieszącym się wielką renomą.

18 I 1857 współzałożyciel gdańskiego Towarzystwa Budowy Ogrodów, od tego roku członek loży Einigkeit ( wolnomularstwo). Od 11 I 1877 w Pruszczu Gdańskim członek zarządu lazaretu Hermanna Wiedemanna (otwartego 1 II 1894; obecnie przychodnia specjalistyczna, ul. Grunwaldzka 25), odpowiedzialny był za finanse, od 21 VIII 1891 członek specjalnej komisji zarządu do spraw budowy lazaretu. W 1897 (jako rentier) mieszkał przy Sandgrube (ul. Rogaczewskiego 24).

Od 7 I 1839 mąż poślubionej w rodzinnej miejscowości Minny Siebert, córki ogrodnika. Córka Anna Margaretha (27 X 1845 Gdańsk – po 1914) od ślubu w kościele Najświętszej Marii Panny 19 VII 1864 była żoną cukiernika gdańskiego Johanna Eduarda Grentzenberga, druga, Augusta Emilia (28 XII 1839 Gdańsk-Suchanino – 25 X 1894 Gdańsk) w tym samym kościele 22 I 1861 zawarła związek małżeński z jubilerem Carlem Friedrichem Sohrem. Firmę dziedziczył syn Franz Rathke. KR, MrGl

Bibliografia:
„Danziger Zeitung”, nr 7960 z 20 VI 1873, s. 2 (parcelacja ogrodu). „Danziger Zeitung”, 22 XI 1897 (nekrolog z życiorysem).