MOST STĄGIEWNY
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:Most_na_Szopy.jpg|thumb| Most Stągiewny, poniżej [[MOST NA SZOPY| Most na Szopy]], fragment planu Gdańska z około 1600]] | [[File:Most_na_Szopy.jpg|thumb| Most Stągiewny, poniżej [[MOST NA SZOPY| Most na Szopy]], fragment planu Gdańska z około 1600]] | ||
[[File:3_Brama_Stągiewna.jpg|thumb|Most Stągiewny na rysunku Zygmunta Vogla, 1788-1790]] | [[File:3_Brama_Stągiewna.jpg|thumb|Most Stągiewny na rysunku Zygmunta Vogla, 1788-1790]] | ||
| − | [[File:Wilhelm_Eduard_Gregorovius_.jpg|thumb| Most Stągiewny, [[GREGOROVIUS WILHELM EDUARD | Wilhelm Eduard Gregorovius]], 1844]] | + | [[File:Wilhelm_Eduard_Gregorovius_.jpg|thumb| Most Stągiewny, [[GREGOROVIUS WILHELM EDUARD, artysta plastyk | Wilhelm Eduard Gregorovius]], 1844]] |
[[File:Most Stągiewny, około 1900.JPG|thumb|Most Stągiewny, około 1900]] | [[File:Most Stągiewny, około 1900.JPG|thumb|Most Stągiewny, około 1900]] | ||
[[File: Most_Stągiewny_okolo_1910.jpeg |thumb| Most Stągiewny w trakcie otwierania, około 1910]] | [[File: Most_Stągiewny_okolo_1910.jpeg |thumb| Most Stągiewny w trakcie otwierania, około 1910]] | ||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
[[File: Most_Stągiewny_2018.JPG |thumb| Most Stągiewny, 2018]] | [[File: Most_Stągiewny_2018.JPG |thumb| Most Stągiewny, 2018]] | ||
[[File: Most_Stągiewny_2021.JPG |thumb| Most Stągiewny po rozebraniu, listopad 2021]] | [[File: Most_Stągiewny_2021.JPG |thumb| Most Stągiewny po rozebraniu, listopad 2021]] | ||
| − | '''MOST STĄGIEWNY''', łączy Wyspę Spichrzów ([[SPICHLERZE | Spichlerze]]) z [[DŁUGIE OGRODY | Długimi Ogrodami]]. Nazwa pochodzi od [[BRAMA STĄGIEWNA | Bramy Stągiewnej]], w ciągu ulic Stągiewnej i Długie Ogrody. Postawiony po przekopaniu [[MOTŁAWA | Nowej Motławy]] w 1576 | + | '''MOST STĄGIEWNY''', łączy Wyspę Spichrzów ([[SPICHLERZE | Spichlerze]]) z [[DŁUGIE OGRODY | Długimi Ogrodami]]. Nazwa pochodzi od [[BRAMA STĄGIEWNA | Bramy Stągiewnej]], w ciągu ulic Stągiewnej i Długie Ogrody. Postawiony po przekopaniu [[MOTŁAWA | Nowej Motławy]] w 1576 (wcześniej istniał most nad fosą (1456)). Zwodzony, w początkach XVII wieku dwuklapowy, podnoszony za pomocą łańcuchów opartych na czterech pylonach. W XVIII wieku przebudowany, nadal zwodzony i dwuklapowy, ale bez pylonów, z mechanizmami podnoszenia ukrytymi w przyczółkach. Do jego otwierania potrzeba było jednocześnie ośmiu pracowników. By nie zakłócać ruchu targowego, w soboty otwierany dopiero od godziny 14.00. <br/><br/> |
| − | W 1864 | + | W 1864 jako pierwszy z gdańskich mostów przebudowany w konstrukcji stalowej, obrotowy (otwierał się przez obrót w prawo), jednoramienny; konstrukcja przęsła z nitowanych dźwigarów kratowych, pomosty drewniane, o rozpiętości w świetle podpór 13 m. Miał 7,3 m szerokości, z czego 4,5 m zajmowała jezdnia, po 1,4 m chodniki po obu stronach. Po otwarciu pozostawiał tylko 10,5 m dla przepływających jednostek, co powodowało częste uszkodzenia jego konstrukcji lub statków. W 1885 na moście ułożono szyny dla tramwaju konnego, ciasnota zabudowy po stronie Wyspy Spichrzów powodowała, że pojazdy musiały ciasnym łukiem objeżdżać szerszą basztę Bramy Stągiewnej. Dla ułatwienia ruchu planowano nawet wyburzenie tej bramy, ostatecznie ruchu tramwajów elektrycznych poprowadzono przez [[MOST NA SZOPY | Most na Szopy]].<br/><br/> |
| − | W listopadzie 1925 | + | W listopadzie 1925 położono na nim tory tramwajowe dla linii prowadzących z Targu Kaszubskiego na Dolne Miasto i Stogi (zob. [[TRAMWAJE| tramwaje]]). Wielokrotnie przebudowywany (na przykład w 1911 i 1933), ostatecznie rozebrany na przełomie 1936/1937. Zbudowany od nowa jako stalowy, otwarty 4 X 1937. System zwodzenia zmieniono wówczas z obrotowego na klapowy (mechanizm ukryto w przyczółku od strony ul. Długie Ogrody). W stosunku do poprzedniego był szerszy o 3 m. <br/><br/> |
| − | Remontowany po 1945 (z | + | Remontowany po 1945 (z likwidacją torowiska tramwajowego), przebudowany ze zwiększoną nośnością w 1973. Usunięto wówczas stare przyczółki (od strony ul. Elbląskiej wysadzony ładunkami wybuchowymi), zdemontowano 12-tonową tzw. przeciwwagę (pozostałość po mechanizmie otwierającym most), oddany do użytku 12 III 1973. W związku z planami rozbudowy [[MARINA | gdańskiej mariny]] na obszarach na południe od mostu i w związku z tym koniecznością jego zwodzenia, w ramach projektu [[GRANARIA | Granaria]] 4 X 2021 zamknięty i rozebrany przez spółkę Vistal Gdynia. Tymczasowy ruch skierowano na kładkę położoną na filarach dawnego [[MOST NA SZOPY | Mostu na Szopy]] (Matowników, Rogoźników). Nowy most oddano do użytku dla pieszych 5 VII 2022, 21 tego miesiąca dokonano próbnego, technologicznego podniesienia części zwodzonej. Udostępniony dla ruchu 3 VIII 2022. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 17:49, 2 cze 2023
MOST STĄGIEWNY, łączy Wyspę Spichrzów ( Spichlerze) z Długimi Ogrodami. Nazwa pochodzi od Bramy Stągiewnej, w ciągu ulic Stągiewnej i Długie Ogrody. Postawiony po przekopaniu Nowej Motławy w 1576 (wcześniej istniał most nad fosą (1456)). Zwodzony, w początkach XVII wieku dwuklapowy, podnoszony za pomocą łańcuchów opartych na czterech pylonach. W XVIII wieku przebudowany, nadal zwodzony i dwuklapowy, ale bez pylonów, z mechanizmami podnoszenia ukrytymi w przyczółkach. Do jego otwierania potrzeba było jednocześnie ośmiu pracowników. By nie zakłócać ruchu targowego, w soboty otwierany dopiero od godziny 14.00.
W 1864 jako pierwszy z gdańskich mostów przebudowany w konstrukcji stalowej, obrotowy (otwierał się przez obrót w prawo), jednoramienny; konstrukcja przęsła z nitowanych dźwigarów kratowych, pomosty drewniane, o rozpiętości w świetle podpór 13 m. Miał 7,3 m szerokości, z czego 4,5 m zajmowała jezdnia, po 1,4 m chodniki po obu stronach. Po otwarciu pozostawiał tylko 10,5 m dla przepływających jednostek, co powodowało częste uszkodzenia jego konstrukcji lub statków. W 1885 na moście ułożono szyny dla tramwaju konnego, ciasnota zabudowy po stronie Wyspy Spichrzów powodowała, że pojazdy musiały ciasnym łukiem objeżdżać szerszą basztę Bramy Stągiewnej. Dla ułatwienia ruchu planowano nawet wyburzenie tej bramy, ostatecznie ruchu tramwajów elektrycznych poprowadzono przez Most na Szopy.
W listopadzie 1925 położono na nim tory tramwajowe dla linii prowadzących z Targu Kaszubskiego na Dolne Miasto i Stogi (zob. tramwaje). Wielokrotnie przebudowywany (na przykład w 1911 i 1933), ostatecznie rozebrany na przełomie 1936/1937. Zbudowany od nowa jako stalowy, otwarty 4 X 1937. System zwodzenia zmieniono wówczas z obrotowego na klapowy (mechanizm ukryto w przyczółku od strony ul. Długie Ogrody). W stosunku do poprzedniego był szerszy o 3 m.
Remontowany po 1945 (z likwidacją torowiska tramwajowego), przebudowany ze zwiększoną nośnością w 1973. Usunięto wówczas stare przyczółki (od strony ul. Elbląskiej wysadzony ładunkami wybuchowymi), zdemontowano 12-tonową tzw. przeciwwagę (pozostałość po mechanizmie otwierającym most), oddany do użytku 12 III 1973. W związku z planami rozbudowy gdańskiej mariny na obszarach na południe od mostu i w związku z tym koniecznością jego zwodzenia, w ramach projektu Granaria 4 X 2021 zamknięty i rozebrany przez spółkę Vistal Gdynia. Tymczasowy ruch skierowano na kładkę położoną na filarach dawnego Mostu na Szopy (Matowników, Rogoźników). Nowy most oddano do użytku dla pieszych 5 VII 2022, 21 tego miesiąca dokonano próbnego, technologicznego podniesienia części zwodzonej. Udostępniony dla ruchu 3 VIII 2022.
